Үш сөзбен берілген тәрбие. Ер баланы тәрбиелеу ерекшеліктері. Қазақ тілі, 8 сынып, қосымша ресурс. 5 сабақ.

Қосымша оқуға арналған мәтіндер

Тапсырма:

• Мәтінді мұқият оқыңыз.
• Заманауи жане ұлттық ойындардың ұл тәрбиесінде алатын орнын анықтаңыз.

Ұл тәрбиесіндегі ұлттық ойындардың рөлі

Қазақ халқының ұлттық ойындары бала рухының биік болып жетілуіне ықпал еткен. Ұлттық ойындардың да түр-түрі бар. Мәселен, тұрмыс-салтқа қатысты, аңшылыққа, жануарлар дүниесіне қатысты спорттық ойындарды атауымызға болады. Көшпелі өмір сүрген халық табиғатқа жақын болады. Өзін табиғаттың баласындай сезінген халқымыздың ұлттық ойындарының көпшілігінде табиғи заттар қолданылады. Мал шаруашылығы – көшпелі өмірдің күре тамыры болғандықтан да қазақ халқының ұлттық ойындары да көшпелі өмірге сай болды. Олардың әрқайсысы баланы ептілікке, тапқырлыққа, жылдамдыққа, ержүректілікке, даналыққа үйреткен.

Асық ойнаған аздырмайды

 Мәселен, ежелден келе жатқан асық ойыны баланың жастайынан шыңдап, сабырлы болуға, дәлдікке, ұстамдылыққа, байсалдылыққа тәрбиелейді. Асық ойынының да бірнеше түрлері бар. Мысалы, алша ойыны, омпа, асықты тігіп ойнау, хан, хан талапай, тас қала, құмар.

 Сонымен қатар, "Бөрік жасырмақ" ойыны баланы тапқырлыққа дағдыландырады. Асықпен ойналатын ойындардың бірі – "Атбақыл" немесе "Көтеріспек" деп аталатын ойын баланы ептілікке, мергендікке ғана дағдыландырып қоймайды, баланың денесін шынықтырады.

 Сондай-ақ жүрелей секіру, жаяу жарыс, айгөлек, білектесу, сірес, арқан тартыс, бәйге мен аламан бәйге, қамалды қорғау, жасырынбақ, ошақ, бес тас және т.б. осылайша тізіліп кете беретін ұлттық ойын түрлері өте көп. Ойындардың барлығы өзіндік тәртіпке негізделгендіктен балалардың жанжалдасуына жол берілмеген.

https://informburo.kz/kaz/keznde-er-balasyn-handay-krgen-aza-azr-trbieleuge-uayt-tappay-zhr-.html