Көне түркі жазуы және жазба ескерткіштері. Қазақ тілі, 8 сынып, презентация. 1 сабақ.

Көне түркі жазуы және жазба ескерткіштері

Оқу мақсаттары:

8.1.1.1 - мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау;

8.4.1.1 - тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу.

Сабақтың мақсаты:

Суреттерді басшылыққа алып, төмендегі сұрақтарға жауап бер.

Көне түркі жазба ескерткіштерінің құпиясы не?

Қазақстандағы «Мәдени мұра» бағдарламасы қандай мақсатта құрылған деп ойлайсың?

VIII ғасырда тасқа қашап жазылған ескерткіш – жырларды әдебиеттану ғылымы тұрғысынан жан-жақты зерттеген кісі совет ғалымы И.В. Стеблева болды…

Төменде берілген тыңдалым мәтінінің үзіндісін оқып, мәтінде көтерілетін мәселеге болжам жаса

Тыңдалым мәтініндегі туындаған мәселені анықтап, жұбыңмен кестені толтыр

Жалқы есім — жеке заттың, құбылыстың атауы болатын сөз, сөз тіркесі. Жалқы есімге адам аттары географиялық атаулар, діни атаулар жануарлар атаулары, аспан денелерінің атаулары, тарихи уақиғалармен байланысты мезгіл атаулары, рухани нысандар атаулары т. б. жатады.

Адам аттары-антропонимдер (Күлтегін, Тоныкөк, Тұмар)

Географиялық атаулар –топонимдер (Жидебай, Қоскөл)

Жануарлар атаулары –зоонимдер (Байшұбар, Кеоқұла)

Аспан денелерінің атаулары -астронимдер (Шолпан, Марс)

Тарихи уақиғалармен байланысты мезгіл атаулары - хрононимдер (мысалы, Жеңіс күні, Түркі дәуірі т.б.)

Рухани нысандар атаулары - идеонимдер (Арыстан баб кесенесі)