4. Қазақ тілі_3-сынып_3-бөлім_Уақыт_№7сабақ_Сөйлемнің тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелері_Мұғалімге әдістемелік нұсқау

 Мұғалімге әдістемелік нұсқау

Бөлім: Уақыт

Сабақ тақырыбы: Сөйлемнің тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелері

Сабақ мақсаттары

3.1.2.1 мәтіннің тақырыбы мен берілген суреттер/фото/диаграмма бойынша мәтіннің мазмұнын болжау

3.4.2.7 сөйлемнің тұрлаулы (бастауыш, баяндауыш) және тұрлаусыз мүшелерін ажырату

3.1.3.1 түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада) қатысымдық әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде жоспарлап, сөйлеу мәдениетін сақтап диалогке қатысу.

Ресурстар: үлестірме материалдар, А4 қағаз, фломастер.

Қауіпсіздік және денсаулық сақтау

Сыныпта оқушылар ержелері еске түсіріледі. Сергіту сәті ұйымдастырылады.

Сабаққа қажетті теориялық материалдар

Сөйлемдегі бастауыш, баяндауыштардан басқа сөйлем мүшелерін тұрлаусыз мүшелер деп атайды. Оларға қандай? кімге? неге? қашан? қайда? т.б. сұрақтар қойылады.

Сабаққа қатысты ескертпелер

«Дұрыс-бұрыс» ойыны көмегімен оқушылардың уақыт бірліктеріне қатысты білімдері тексеріледі. Мұғалім сұрақтар қояды, ал оқушылар қойылған сұрақтарға «иә», «жоқ», «білмеймін» деп белгілейді.

Ықтимал жауаптар:

Мұғалім оқушыларға бастауыш пен баяндауыштың өзара айырмашылығы мен ортақ қасиеттерін Венн диаграммасын толтырып, жазады.

Ықтимал жауаптар:

Мұғалім сабақ тақырыбы мен мақсатын хабарлайды.

Сөйлемдердің ұқсастықтары мен өзгешеліктерін көрсету тапсырмасы оқушылардың сөйлемнің тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерінің ұқсастықтары мен өзгешеліктерін ажыратуға бағытталған. Мұғалім презентация слайдтарынан оқушыларға сөйлемдерді оқуды ұсынады. Олардың қандай ұқсастықтары мен өзгешеліктері бар екенін сұрайды.

Ереже түсіндіріледі.

Тапсырма ережені бекітуге арналған. Оқушылар сөйлемдерді оқып, тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерді екі бағанға бөліп жазады. Сөйлем мүшелерінің астын тиісті сызықпен сызады.

Үлгі: Біз ұшаққа міндік.

Тұрлаулы Тұрлаусыз

Біз міндік ұшаққа

Айзат қаламмен жазды. Көк гүл өсті. Біз жаңа мектепте оқимыз. Мен бірінші партада отырамын.

Сергіту сәті ұйымдастырылады. Қауіпсіздік ережесін сақтау қажеттігі ескертіледі.

Мәтінмен жұмыс. Тапсырма өз бетімен орындалады. Мұғалім оқушыларға мәтінге ат қоюды ұсынады. Сөйлемдерді көшіріп жазады. Қарамен белгіленген сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдайды. Екінші сөйлемде неше сөйлем мүшесі бар екенін анықтап, түсіндіреді.

«Суретті әңгімеле» стратегиясы арқылы сурет бойынша мәтіннің мазмұны болжанады.

Сурет бойынша әңгіме құрау тапсырмасы топ бойынша ұйымдастырылады. Мұғалім сыныпты төрт топқа өзі бөледі. Мұғалім әрбір топқа суретті таратады. Оқушыларға суреттер әңгіменің бір бөлігі екені ескертіледі. Мұғалім оқушылардан суреттерде бейнеленген сәттің алдында не болғаны және кейін не болатыны болжауды ұсынады. Оқушылар топта не айтуға болатынын топта талқылайды.

Жұмыстарын топта жариялау тапсырмасын оқушылар алдымен суреттегі оқиғаны әрқайсысы жеке болжайды. Құраған әңгімесін жұбына баяндайды.

«Екі тілек, бір ұсыныс» стратегиясы арқылы бір-бірінің жұмысын бағалайды. Орындаған жұмыстарының екі жақсы жағы мен бір кемшілігіне ұсыныс білдіру арқылы өз іс-әрекеттеріне кері байланыс жасайды. Мұғалім оқушыларға талқылау сұрақтарын қою арқылы теориялық материалды игергендерін анықтайды.

Өздік диктант ұйымдастырылады. Мұғалім оқушыларға сөйлемдерді презентация слайдтарынан көрсетеді. Оқушылар жақшадағы сөздерді сөйлем мағынасына қарай өзгертіп жазады. Сөйлемдерді сөйлем мүшесіне талдайды. Тапсырманы орындап болған соң жұппен бір бірінің жұмыстарын тексереді.

«Коллаж әңгіме» стратегиясы топтық жұмыс түрінде жүзеге асырылады. Сабақтың басында құрған топ әрі қарай жұмыс істей береді. Мұғалім оқушыларға түрлі түсті суреттері бар журналдар береді. Олар журналдардан ұсынылған тақырыпқа сәйкес суреттерді қиып алып флипчартқа жабыстырып, әңгіме құрастырады.

Оқушылардың топтық жұмысы ұйымдастырылады. Мұғалім топ құрамын сол қалпы сақтауына болады. «Уақытыңды бағала» тақырыбы бойынша постер құрастырады.

Топтар бірін-бірі бағалау критерийлері бойынша бағалайды.

- сөйлеу барысында тақырыптан ауытқымау;

- сөйлеу барысында берілген уақытты сақтау;

- жұмысқа топтың барлық мүшелерінің белсенді қатысуы.

Сабақ бойынша рефлексия (кері байланыс)

Оқушыларға кері байланыс алу үшін мына кестені таратып беруге болады. Оқушылар кестені толтыру арқылы сабақтың ұнаған және қиналған тұстарына, тағы да нені меңгергісі келетіні туралы пікірлерін жаздыртуға болады.

Оқушылардың әр тапсырманы орындау барысындағы жетістіктерін мадақтауға назар аудару.

Мұғалім кестемен танысқан соң, оқушылардың «Көмек қажет етемін» бағанын толтырылғаны сәйкес келесі сабақта қайталауды қажет ететін материалды ескеруі қажет.