Қашықтық өлшеу. Физика, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Космология

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 11

Сабаққа қатысқан оқушылар саны:

Қатыспаған оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қашықтық өлшеу.

Берілген сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағ-дарламасына сілтеме)

11.9.1.4 – қашықтықты анықтаудың жаңа әдістерін қолдануды сипаттау.

Табыс критерийлері

Оқушы

Гюйгенс қағидасын біледі;

Гюйгенс қағидасы бойынша жарықтың шағылуын түсіндіреді;

Шағылу заңдарын біледі.

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика мен терминология

Светимость, сила, энергия, температурное расстояние, яркость, джоуль, ватт.

Жарқырау, күш, энергия, температуралық қашықтық, жарық, джоуль, ватт.

luminosity, power, energy, temperature distance, brightness, joule, watt.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Что такое звезда?

Почему некоторые звезды выделяют более …….

Если наше Солнце было ………. что ………

Жұлдыз дегеніміз не?

Неліктен көптеген жұлдыздар неғұрлым ……. көп бөледі?

Егерде біздің Күн ………. болғанда ………

What is a star?

Why do some stars emit more …….

Құндылықтар

ұптық жұмыс кезіндегі өзаракөмек, академиялық шындық;

Реттеу және өзін реттеу дағдыларын дамыту;

Зияткерлік, зерттеушілік, ақпараттық мәдениетті қалыптастыру;

Пәнге деген тұлғалық-мәдениеттік қарым-қатынасты қалыптастыру;

Өзінің көзқарасын білдіру, бір-бірін тыңдай білу.

Пәнаралық байланыс

Математика, астрономия.

АКТ қолдану дағдылары

Active board, scientific calculator, ppt

Алдыңғы білім

Тригонометрия.

Ход урока

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру кезеңі: оқушыларға таныстыру

• Сабақтың тақырыбын;

• Сабақтың мақсатын;

* Табыс критериін;

* Сабақты өткізу жоспарын;

• Сабақ кезінде қауіпсіздік ережесін сақтау.

Жаңа материалды түсіндіру:

Қашықтықты өлшеудің астрономиялық өлшем бірліктері.

Астрономияда метрді, тіпті километрді қолдану қолайсыз!

Жарық жылы (ж.ж)- жарықтың бір жылда өтетін қашықтығы.

1 ж.ж.=9 460 730 472 580 800 м=9,46* км

Халықаралық астрономиялық ұйымның (ХАҰ) анықтамасы бойынша:

31536000 с=9 460 730 472 580 800 м

Бір жылда - 31536000 секунд.

Астрономиялық бірлік (а.б.) – Жер центрі мен Күн центрі арасындағы орташа қашықтық, шамамен жер орбитасының үлкен жарты осіне тең.

ХАҰ бойынша

1 а.б.=149 597 870 700 метр=149,6 млн.км

1 ж.ж.=63 241,077 а.б.

Паралла́кс — бақылаушының орналасуына байланысты көрінетін объектінің алыстағы фонға қатысты орнының өзеруі

Базис — А (бақылаушы) нүктесінен бақылаушы үшін көз жеткізілген белгілі бір В нүктеге дейінгі мұқият өлшенген қашықтық.

Жұлдыздың жылдық параллаксы (π) — жұлдыздан жер орбитасының радиусы көрінетін бұрыш.

Парсек (пк) (параллакс+бұрыштық секунд) – бір бұрыштық секунд (0°0'1") бұрышынан жер орбитасының радиусы (а.б.) көрінетін жұлдызға дейінгі қашықтық.

1 пк=3,26 ж.ж.=206265 а.б.=3* км 

а=базис=

=жылдық=[]

.

Көкжиектік параллакс – жұлдыздан көру сәулесіне перпендикуляр Жер радиусы көрінетін бұрыш.

1 радиан=57,2958

Параллакс аз болған сайын, объект алыс орналасқан. Айдың параллаксы ең үлкен мәнге ие.

Объекттерді және олардың нақты орналасуын радиотолқындар арқылы анықтау – радиолока-ция.

Радиолокация әдісі жақын ғаламшарларға дейін-гі қашықтықты анықтау үшін қолданады.

Есептер шығару.

1-есеп.

1-кестені толтырыңыз. (Әр оқушыға бір жолдан)

Дескрипторлар:

• Километрді парсекке, жарық жылына, астрономиялық бірлікке түрлендіреді.

2-4 есеп.

Дескрипторлар:

• Жұлдызға дейінгі қашықтықты анықтау тәсілін қолданады.
• Жауабын берілген астрономиялық өлшем бірлікте жазады.

Сабақтың соңында оқушылар рефлексия жасай-ды:

Бас бармақ әдісі (жоғары / орташа / төмен)

Мұғалім оқушыларға бірінші сабақтың соңында бас бармақты «жақсы», ортасында «жарайды» және «жаман» үшін төмен қою арқылы жауап беруін сұрайды.

Анықтама мен формулаларды жаттау.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар үйренеді:

Көпшілік оқушылар үйренеді:

Кейбір оқушылар үйренеді:

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:______________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2:______________________________________________________________________

________________________________________________________________________

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:______________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2:______________________________________________________________________

________________________________________________________________________

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/ қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

________________________________________________________________________