Дифракциялық торлар. Зертханалық жұмыс № 2. Дифракциялық тордың көмегімен жарық толқынының ұзындығын анықтау. Физика, 11 сынып, дидактикалық материал.

Жұмыс парағы

Дифракциялық торлар. Зертханалық жұмыс № 2. Дифракциялық тордың көмегімен жарық толқынының ұзындығын анықтау

Сабақ мақсаттары:

- тормен жасалатын дифракцияны көрсететін эксперименттерді сипаттау.

- тәжірибелік түрде dsinθ = nλ формуласын алу

- толқын ұзындығын анықтау үшін дифракциялық торды пайдалануды суреттеу;

- есептерді dsinθ = nλ теңдеуі арқылы шешу

(I) 1-Тапсырма. Дәптерге тірек сызбасын жасаңыз. Тапсырма жеке орындалады. (15 мин)

Дифракциялық тор

http://www.cyberphysics.co.uk/topics/light/A_level/difraction.htm

(G) 2-Тапсырма. Тапсырманы жұптасып орындап, дәптерде шешімін жасаңыз. (15 мин).

1. (a) Лазерден Жарық суретте көрсетілгендей дифракциялық торға қалыпты түрде жіберіледі

Дифракциялық тор градуста белгіленген шеңберлі шкаланың ортасында орналасқан.

Екінші ретті дифрагирленген будаларға арналған шкаланың көрсеткіштері 136° және 162°құрайды. Лазерлік сәулелену толқынының ұзындығы 630 нм құрайды.

Дифракциялық тордың сілтілері арасындағы қашықтықты есептеңіз.

қашықтық = ............................................... m [4]

(b) Дифракционды тор арқылы өтетін жарықпен жасалатын жолақтардың суреті екі жақты саңылауы бар сол көзден жасалған суретпен неғұрлым жарқын болып табылатын бір себеппен көрсетіңіз.

..........................................................................................................................................

......................................................................................................................................[1]

2 (a) Толқын дифракциясы дегеніміз не екенін түсіндіріңіз.

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

......................................................................................................................................[2]

(b) Толқын ұзындығы 590 нм Жарық миллиметрге 750 желісі бар дифракционды торға нормадан түседі.

Дифракциялық тордың формуласы dsin = nλ түрінде көрсетілуі мүмкін.

(i) осы тор үшін D мәнін метрмен есептеңіз.

d = ............................................. м [2]

(ii) Торға қалыпты түсетін жарық үшін n максималды мәнін анықтаңыз.

Максимал мәні n = ................................................. [2]

(iii) Суретте торға қалыпты емес түсетін жарық көрсетілген.

Дифракциялық тор формуласы dsinθ = nλ, неге осы жағдайда пайдаланылмауы керек?

...................................................................................................................................

...............................................................................................................................[1]

(c) Толқын ұзындығы 590 нм және 595 нм енді торға қалыпты түседі.

Бірінші ретті спектрде екі сызық байқалады, ал екінші ретті спектрде екі толқын ұзындығына сәйкес келетін екі сызық байқалады.

Бірінші және екінші ретті спектрлер арасындағы екі айырмашылықты көрсетіңіз.

1. ......................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

2. ......................................................................................................................................

......................................................................................................................................[2]