Зертханалық жұмыс №1. Трансформатордың орам санын анықтау. Физика, 11 сынып, сабақ жоспары.

САБАҚ: 10-11

Мектеп: Семей қаласындағы ФМБ НЗМ

Күні: 2019

Мұғалімнің аты-жөні: Мамадилова З.К.

Сынып: 11

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Үштілдіорта, сапалыбілім, келешек жаһандық көшбасшы

Біздің негізгі құндылықтарымыз:Денсаулық, Құрмет, Адалдық, Жауапкершілік, Өмір бойы оқу, Ғаламдық азаматтық Наши основные ценности: Здоровье, Уважение, Честность, Ответственность, Обучение на протяжении всей жизни, Глобальное гражданство

Зертханалық жұмыс №1. Трансформатордың орам санын анықтау

11.4.3.6 - трансформатор орамасындағы орам санын эксперимент арқылы анықтау

қарапайым трансформатордың жұмыс істеу қағидасын түсіну және идеал трансформатор үшін N₁/N₂=V₁/V₂=I₂/I₁ формуласын эксперимент арқылы тексеру

• трансформатор теңдеуін N₁/N₂=U₁/U₂ тексеру
• кірісіндегі токтың мәнінің шығысында қалай өзгеретінін анықтау
• трансформатордың жұмыс істеу тиімділігін анықтау
• нәтижелерді талқылау

Оқушылар: Зерттеудің нәтижелерін ауызша және жазбаша түрде жазып, қорытынды жасай алады.

Пән лексикасы және терминология: Бірінші және екінші реттік орама, трансформация коэффициенті

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

-Оқушыларды академиялық адалдыққа тәрбиелеу (тапсырмаларды орындау барысында өз бетімен жасау)

-Оқушылардың бойында жауапты азаматтық ұстанымды қалыптастыру.

-Өмір бойы білім алу құндылығын сыни тұрғыдан ойлау арқылы білімге деген құштарлығын қалыптастыру

-Оқушылар арасында бір-біріне деген құрметті қалыптастыру.

Математика пән мен теңдеулерді түрлендіру тәсілін еске түсіреді

Трансформатордың жұмысы және трансформатордың теңдеулері туралы видео материал http://www.youtube.com/watch?v=ZjwzpoCiF8A&feature=related&safe=active

Оқушыларға арналған трансформаторлармен жасалатын немесе көрнекілік үшін көрсетілетін тәжірибеhttp://tap.iop.org/fields/electromagnetism/416/file_46985.doc

Трансформатордың жұмысындағы индукцияның рөлі жайлы сұрақтарhttp://tap.iop.org/fields/electromagnetism/416/file_46981.doc

Айнымалы ток

Жоспар

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер (төменде келтірілген жазбаларды жоспарланған әрекеттермен алмастырыңыз)

Ұйымдастыру кезеңі.

І. Кіріспе сұрақтары:

• Трансформатордың қызметі қандай?
• Оның қандай екі түрі бар?
• Бірінші және екінші реттік орама деген не?
• Ораманың орам санын қалай анықтауға болады?

ІІ. Құрал-жабдықтарды дайындап алу: трансформатор, айнымалы кернеу көзі, айнымалы кернеу вольтметрі, жалғағыш сымдар, изоляцияланған ұзын мыс сым.

Құрал-жабдықтар: трансформатор, айнымалы кернеу көзі, айнымалы кернеу вольтметрі, жалғағыш сымдар, изоляцияланған ұзын мыс сым.

Теория: Айнымалы токты, кернеуді бірнеше есе аттырып немесе кемітіп, ал қуатты іс жүзінде шығындатпай түрлендіру трансформатордың көмегімен іске асады.Трансформатор тұйық болат өзектен және екі (кейде одан да көбірек) орамалардан тұрады. Бірінші және екінші реттік орамаларда электр қозғаушы күшінің елездік мәні бірдей. Фарадей заңы бойынша ол мына формуламен анықталады:

cost болса, онда sint ендеше, е = sint, мұндағы = - бір орамадағы электр қозғаушы күшінің амплитудасы. Бірінші реттік орамада N₁ орам бар болса, ондағы е₁ индукцияның ЭҚҚ-і N₁е-ге тең. Екінші реттік орамадағы е₂ толық ЭҚК-і N₂е-ге тең. Осыдан мынаған келеміз:

Тегінде трансформатор орамдарының актив кедергісі аз, оны елемеуге болады. Бұл жағдайда катушканың қысқыштарындағы кернеудің модулі шамамен индукцияның ЭҚК-і модуліне тең:

бірінші реттік орама үшін екінші реттік орама үшін орынды болып шығады.

трансформация коэффиценті, к=

Болжам: 1) Трансформатордың орама сандарын кернеулердің қатынастары арқылы тәжірибе жүзінде анықтауға бола ма?

Жұмысты орындау әдісі

Трансформатордың жұмысының бос жүрісі тәртібінде оның орамдарындағы кернеулер қатынасы олардағы сымдар санының қатынасына тең.

U₁ және U₂ кернеулерді вольтметрмен өлшеуге болады, орамдардағы N₁ және N₂ сымдар саны белгісіз. Оларды анықтау үшін трансформатор өзегіне үшінші орамды орайды (ұзын сым осы үшін қажет); әрине оның N₃ сымдар саны белгілі. Үш орамдағы кернеулерді өлшеп,

;формулаларынан N₁ және N₂ анықтауға болады.

Жұмыс барысы

• Екі орамды трансформатордың өзекшесіне жоғарыдағы схемада көрсетілгендей ұзын сымнан үшінші 20-30 ораманы орау қажет.
• Айнымалы кернеу көзін алғашқы орамға қосу қажет.
• Авометрдің айнымалы токтың кернеуін өлшеуге арналған тиегін қосып және тисті өлшеу шектерін таңдап алып, орамдардағы кернеулерді ретімен өлшеу қажет.

N₁=формуласынан N₁ мәнін есептеу. Бірінші орамға берілетін кернеуді өзгерте отырып, бірнеше тәжірибе жасаймыз.

• N₂= формуласынан N₂ мәнін есептеу. Екінші орамға берілетін кернеуді өзгерте отырып, бірнеше тәжірибе жасаймыз

_{Қателік есептеу:}

Рефлексия

Рефлексия – «кері байланыс»; оқушылар өз іс- әрекеттерін бағалайды.

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.

Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.

Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдаланыңыз.

Сабақ жоспарын құру үшін сізге өзге пән мұғалімдерінің көмегі керек пе?

Берілген тапсырмалардың қайсыбірі оқушылардың қауіпсіздігіне немесе денсаулығына қауіп төндіре ме?

Оқушылар сабақ барысында өздерінің АКТ дағдыларын дамыта ала ма?

Осы сабақ барысында НЗМ құндылықтарын дамытуға қандай мүмкіндік бар?

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?