Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер. Механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық. Физика, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Электромагниттік тербелістер.

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:Ахтанбердина А.С.

Сынып: 11

Сабаққа қатыстқан оқушылар саны:

Қатыспаған оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы

Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер. Механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық

Берілген сабақта қол жеткізілетін оқыту мақсаттары:

(оқу бағдарламасына сілтеме)

11.4.2.2 - механикалық тербелістер мен электромагниттік тербелістерді сәйкестендіру.

Сабақтың мақсаттары:

Электромагниттік тербелістердің механикалық тербелістерге ұқсастықтары мен ерекшеліктерін салыстыра отырып, оқушылардың сипаттау, талдау, қорытынды жасау сияқты дағдыларының дамуына жағдай жасау.

Бағалау критерийлері

Оқушы

Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістердің сипаттайтын шамаларды біледі;

Электромагниттік және механикалық тербелістердің ұқсастықтарын қолдана отырып тапсырмаларға талдау жасайды.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология

Тербеліс – периодты қайталанып отыратын қозғалыс.

LC тізбегі – индуктивті катушка мен сыйымдылықты конденсатордан тұратын тізбек.

Конденсатор - оқшаулағышпен (немесе вакууммен) бөлінген екі өткізгіш. Оның мақсаты электр өрісінің энергиясы мен электр зарядын сақтау.

Индуктивті катушка – тербелмелі контурда магнит өрісін, индукциялық ток туғызып, тербелістің бағытын өзгетеді. Айнымалы ток тізбегінде индуктивті катушка кедергінің рөлін атқарады.

Еркін электромагниттік тербеліс - LC тізбегінде конденсаторды зарядтағаннан кейін, конденсатордың электр энергиясының катушканың магнит өрісінің энергиясына және кері бағытта энергияның түрленуі арқылы алынған тербеліс.

Еріксіз электромагниттік тербеліс - сыртқы мәжбүрлеуші күш - ЭҚК-інің периодты әрекетінен болатын тербеліс.

Резонанс – жүйенің меншікті жиілігі мен сыртқы мәжбүрлеуші күштің жиілігі теңескен кезде еріксіз тербеліс амплитудасының күрт артып кетуі.

Электромагниттік тербеліс – зарядтың, ток күшінің және кернеудің периодты өзгерісі.

Құндылықтарды дарыту

Жұптық жұмыс кезіндегі өзара көмек, академиялық шындық.

Бақылау және өзін бақылауды дамыту;

Пәнге деген тұлғалық-мағыналық қатынасты орнату.

Пәнаралық байланыс

Математика, тригонометриялық функциялардың қасиеттері, туынды

ИКТ қолдану дағдылары

https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/ehlektrodinamika/ehlektromagnittik-terbelister/lesson/terbelmeli-konturdahy-ehlektromagnittik-terbelister

Алғашқы білім

Механикалық тербелістер

Сабақтың барысы

Сабақта жоспарланған қызметі

Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаты, күтілетін нәтижелермен таныстыру.

Сабақтың белсенді әдісі: TRUE-FALSE (презентация арқылы сөйлемдер көретіледі, егер оқушы келіссе «TRUE», келіспесе «FALSE» белгісін көрсетеді).

Жаңа тақырып.

• Ой-түрткі:

Тербелмелі жүйеде тербеліс пайда болу үшін не істеу керек?

а) механикалық тербеліс;

ә) электромагниттік тербеліс.

Жауабын демонстрациялап көрсетулерін сұраңыз.

Механикалық тербеліс: маятникті тепе-теңдік жағдайынан шығару, яғни тепе-теңдік жағдайынан белгілі бір бұрышқа ығыстырып содан кейін босатып жіберу керек.

Электромагниттік тербеліс: тербелмелі контурды тепе-теңдік жағдайынан шығару, яғни тұрақты ток көзі арқылы конденсаторды зарядтау (кілт 1 жағдайда), содан кейін кілтті 2-жағдай,а келтіру.

• Тербелмелі қозғалыстардағы механикалық және электрлік шамалардың баламалығы

Жалпы сыныптық талқылау арқылы кестені толтыру.

Тербелмелі контурдағы тербелістің негізгі теңдеулері. Қосымша 1.

• Ой қорыту.

Механикалық тербелістер мен электромагниттік тербелістердегі энергиялардың түрленуі.

Оқушылар мұғаліммен бірге толтырады.

Қосымша 2.

Бекіту.

1.Электромагниттік тербелістер деп қандай тербелістерді айтады?

2.Электромагниттік тербелістердің түрлері.

3.Тербелмелі контур дегеніміз не?

4.Тербелмелі контурда энергияның қандай түрленуі болады?

5.Тербелмелі контурдегі процесті сипатта.

Сабақтың соңында оқушылар рефлексия жасайды:

- не білдім, не үйрендім.

- не түсініксіз болып қалды.

- немен әлі жұмыс істеу керек.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жос-парлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың мате-риалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіп-сіздік техникасының сақталуы

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?