Бөлшектердің толқындық қасиеттері. Де Бройль толқындары. Физика, 11 сынып, дидактикалық материал.

Сыныппен жұмыс. Есептер шығару.

Формативті бағалауды мұғалім мен оқушылар бағалау критерийлері мен дескрипторлар бойынша жүргізеді.

Бағалау критерийлері:

- толқынды практикада қолданады және пайда болу мысалдарын келтіреді

- элементар бөлшектер табиғаты

- де Бройль гипотезасын түсіндіреді

- есептерді шешу кезінде де Бройль толқынының ұзындығының формуласын қолданады

Дескрипторлар:

- тиісті формулаларды жазады

- ізделетін шаманы табу формуласын қорытады

- іздестірілетін шаманың мәнін есептейді

1. Потенциалдар айырымы 400В жүріп өткен де Бройль толқынының ұзындығын анықтаңыз.

2. Рентген фотонының толқын ұзындығы 10¹⁰ м тең. Анықтаңыз:

a) импульсын

b) энергиясын

3. Протон B = 15 мТл индукциясы бар біртекті магнит өрісінде R = 1,4 м радиус шеңбері бойынша қозғалады. Протон үшін де Бройль толқынының ұзындығын анықтаңыз.

Топтық жұмыс. Есептер шығару.

4. де Броильдің толқын ұзындығы λ = 1 нм болуы үшін протон қандай үдеткіш потенциалдар айырымын өтуі қажет?

5. Электронның кинетикалық энергиясы 1 кэВ тең. Де Бройль толқынының ұзындығын анықтаңыз.

Жеке жұмыс. «Саңылаудағы электрондардың дифракциясы» виртуалды зерттеу жұмысы. Бағалауды мұғалім оқушылардың жұмыстарын тексергенде жүргізеді .

Дескрипторлар:

- дифракциялық суреттің саңылаудың еніне тәуелділігін зерттейді

- дифракциялық суреттегі өзгерістерді түсіндіреді

- қорытынды тұжырымдайды

- саңылаудың өлшемдері неге10^-10 м болуы керек екенін түсіндіреді.

Жеке жұмыс. Есептер шығару. Мұғалімнің бағалау критерийлері мен дескрипторлар бойынша іріктеп бағалауы.

Бағалау критерийлері:

- толқынды практикада қолдану және пайда болу мысалдарын келтіреді

- элементар бөлшектер табиғаты

- де Бройль гипотезасын түсіндіреді

- есептерді шешу кезінде де Бройль толқынының ұзындығының формуласын қолданады.

Дескрипторлар:

- тиісті формулаларды жазады

- ізделетін шаманы табу формуласын қорытады

- іздестірілетін шаманың мәнін есептейді

6. Рентген трупкасы ішінде кернеу шамасы 5,0 ∙ 10³ вольтке тең кезіндегі де Броиль толқын ұзындығы электрон үшін (m = 9,11 ∙ 10³¹ кг) нешеге тең болады?

(а) 0,007 нм

(b) 0,014 нм

(c) 0,017 нм

(d) 0,028 нм

(д) 0,034 нм

7. жылдамдығы 5,0 м/с жылдамдықпен қозғалып бара жатқан нейтрон үшін (m = 1,67 ∙ 10²⁷ кг) де Бройльдің толқын ұзындығы анықтаңыз.

(а) 79 нм

(b) 162 нм

(c) 395 нм

(d) 529 нм

(e) 1975 нм