Зертханалық жұмыс: Жарықтың толқын ұзындығын дифракциялық тор арқылы анықтау. Физика, 11 сынып, қосымша материал 2.

Жұмыс парағы 2

Оқушы___________________ Сынып 11_________ мерзімі _________________

Зертханалық жұмыс № 3

Жарықтың толқын ұзындығын дифракциялық тор көмегімен анықтау

Құрал- жабдықтар:

Лазер, дифракциялық тор (600 штрих 1 мм- де), 2 метрлік сызғыш

Сызбасы:

Жұмыстың барысы

• Тұрғыға метрлік сызғышты горизонталь бекітіңіз.
• Лазер сәулесін метрлік сызғышқа нормаль бұрышпен түсетіндей бағыттаңыз. (90° бұрышпен).
• Жарық дақтың 50 см-лік белгіде болуы үшін метрлік сызғышты жылжытыңыз.
• Дифракциялық торды лазер сәуле түзу бұрышпен түсуі үшін лазер мен метрлік сызғыш арасына орналастырыңыз.
• Метрлік сызғышта пайда болған интерференциялық көрініске- жарық дақтар қатарына назар аударыңыз.
• Центрдегі жарық дақпен (n=0) центрдің екі жағындағы (n =1) бірінші жарық даққа дейінгі x қашықтықты анықтаңыз.
• Дифракциялық тордан метрлік сызғышқа дейінгі D қашықтықты анықтаңыз.
• Мына формуланы қолданып tan θ = x/D θ- бұрышты есептеңіз.
• Саңлаулар арасындағы d қашықтықты d =1/N теңдеуімен анықтаңыз, мұндағы N- 1 мм –дегі штрихтар саны.
• Мына формуланы қолданып nλ = dsinθ λ толқын ұзындығын анықтаңыз.
• n- нің мәнінің басқа мәндері үшін қайталап, λ орташа мәнін анықтаңыз.

ҚАТЕЛІКТЕРДІҢ БОЛУЫ/ ҚАТЕЛІКТЕРДІ БОЛДЫРМАУДЫҢ ЖОЛДАРЫ

1. Дифракциялық тор жарық сәулесіне тікелей орналаспаса да болады; х екі жағынан да бірдей болу керек; х- ті өлшегенде n = 0 – ден бастап өлшеп, екі көрсетуінің орташа мәнін алыңыз; жіберілетін қателіктің мәні өте аз болу үшін, екі нүктенің арасындағы арақашықтықты өлшеп алып, екіге бөлуге болады.

2. Экрандағы нүктелердің тура ортасын анықтау қиындық туғызады. (қайталаңыз және орташа мәнін алыңыз).

НӘТИЖЕЛЕР

Қорытынды

____________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________