Тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсері. Ампер күші. Қозғалыстағы зарядқа магнит өрісінің әсері. Лоренц күші. Физика, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Күні:

Сынып: 10 « »

Мектеп: ХББ НЗМ Атырау қаласы

Мұғалімнің аты –жөні: Алдигулова Н.Ж.

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсері. Ампер күші. Қозғалыстағы зарядқа магнит өрісінің әсері. Лоренц күші

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.4.1.2 – сол қол ережесін қолдануды және зарядталған бөлшектердің қозғалысы мен тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсерін сипаттау

Сабақ мақсаттары

Ампер күші мен Лоренц күші туралы ақпарат ала отырып, Флеминг ережесін қолданып екі күштің бағытын анықтау

Жетістік критерийлері

• Ампер күшін сол қол ережесін қолдана отырып, анықтай алады
• Лоренц күшін сол қол ережесін қолданып, анықтай алады
• Ампер күші мен Лоренц күшін қолданып, есептер шығарады

Тілдік мақсаттар

Оқушылар өздерінің түсініктерін көрсететін жаңа сөздерді пайдаланулары керек. Олар терминдерді түсіну және қолдану керек.

Арнайы пәндік лексика мен терминология:

Құндылықтарды дарыту

Қоғамның дамуы үшін физиканың маңыздылығын түсіну.

Физикалық білім жүйесін саналы түрде игеру логикалық ойлаудың, жадының, назар аударудың, елестетудің, ойлау қабілеттерінің, икемділік пен дарынның дамуына ықпал етеді.

Қалыптастырушы бағалау кезінде оқушылар академиялық әділдікті сақтайды.

 Пәнаралық

 байланыстар

Математика, техника, өмірмен байланыс

АКТ қолдану дағдылары

Есептер мысалын АКТ көмегімен ұсыну, twig-bilim.kz, http://files.school-collection.edu.ru/ , https://www.youtube.com/watch?v=9Wby4aHyXJQ сайттарын қолдану

Бастапқы білім

Жердің магнит өрісі.күш сызықтары туралы 8-сыныпта өтілген, магнит өрісінің физикалық шамаларымен алдыңғы тақырыптарда таныс болған.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

І. Ұйымдастыру

Қолайлы атмосфералық орта қалыптастыру

1.Оқушылармен амандасу

2.Оқушыларды түгендеу

3.Сыныптың сабаққа даярлығы

«Миға шабуыл»

Өтілген тақырыпты активациялау мақсатында оқушыларға жүйеге негізделген сұрақтар қою арқылы еске түсіру

Оқушылар хабарламасы тыңдалып болған соң, Магнит өрісіндегі күштерге тоқталамыз

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы:

Тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсері. Ампер күші. Қозғалыстағы зарядқа магнит өрісінің әсері. Лоренц күші

ОМ: 10.4.1.2 – сол қол ережесін қолдануды және зарядталған бөлшектердің қозғалысы мен тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсерін сипаттау

Демонстрацилық тәжірибе көрсету

Оқушылар көрсетілген тәжірибе бойынша нені бақылады және болған құбылысты неліктен болып жатқанын түсіндіреді.

Қорыта келе:

Кез келген тогы бар өткізгіштің айналасында магнит өрісі болады

Магнит өрісінде тогы бар өткізгіштер өзара әсерлеседі.

Егер екі өткізгіштегі ток бір бағытта өтетін болса, тартылады, ал карама-қарсы өтсе тебіледі.

Оқушылар жаңа ақпаратпен танысады

Магнит индукциясы өткізгішке перпендикуляр болғанда күш ең үлкен мәніне жетеді. Бұл күш тізбектегі ток күшіне және өткізгіштің ұзындығына тура пропорционал болады. Осы күштің ток күші мен өткізгіштің ұзындығының көбейтіндісіне қатынасы магнит өрісін сипаттайды. 

Ампер күші сол қол ережесі арқылы анықталады.

Егер сол қолымыздың алақанын N полюсінен шығатын магнит өрісінің күш сызықтары тесіп өтетіндей орналастырсақ, төрт саусақ өткізгіштегі токтың бағытын көрсетеді, ал 90 ⁰ бұрылған бас бармақ өткізгішке әсер ететін Ампер күшінің бағытын көрсетеді.

Лоренц күші

Қозғалыстағы зарядталған бөлшектерге магнит өрісі тарапынан әсер ететін күш Лоренц күші деп аталады, ол зат құрлысының электрондық теориясының негізін салған Голландияның физигі Х. Лоренцтің құрметіне осылай аталған. Ол күш Ампер күшінің көмегімен анықталады.

Лоренц күші бөлшектің жылдамдығына перпендикуляр болғандықтан ол жұмыс атқармайды. Ол күш бөлшектің жылдамдығының модулін өзгертпейді, тек жылдамдығының бағытын өзгертеді.

1-тапсырма

Төмендегі сөйлемдердің дұрыс не қате (Д/Қ) екенін ажыратыңыз

• Магнит индукциясы өткізгішке перпендикуляр болғанда оған әсер ететін күш ең аз мәнге ие
• Магнит кез келген металды өзіне тартады
• Магнит өрісі индукциясына параллель орналасқан өткізгішке күш әсер етпейді
• Магнит өрісі солтүстік полюстен басталып, оңтүстік полюсте бітеді
• Зарядталған дене магнит өрісінде шеңбер бойымен қозғалады

2-тапсырма

Ақиқат – жалған

3-тапсырма

Ж: бізден ары қарай Ж: бізден ары қарай

4-тапсырма

5-тапсырма.

Магнит индукциясы 20мТл біртекті магнит өрісіне перпендикуляр орналасқа, ұзындығы 0,5см түзу өткізгіш арқылы 1 А ток өткенде, оған әсер етуші күшті анықтаңдар

6-тапсырма.

Индукциясы 0,5Тл-ға тең магнит өрісінде 2*10⁴км/с жылдамдықпен индукция сызықтарына перпендикуляр қозғалып келе жатқан протонға әсер ететін күшті анықтаңдар

7-тапсырма.

Индукциясы 56,4мТл магнит өрісінде электрон 20Мм/с жылдамдықпен қозғалады. Оның айналып ұшу орбитасының радиусы нешеге тең?

Сабақ соңындар оқушылар кері байланыс береді.

Стикерге сабақ бойынша

нені жақсы және қандай сұрақ

туандағанын жазады

Білімланд бойынша оқу (магнит өрісі бөлімі бойынша)

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар:магнит өрісін біледі,магнит индукциясын анықтауға арналған есептер шығара алады.

Көпшілік оқушылар: орташа және күрделі есептерді шығара алады,бұрғы ережесімен физикалық шамалардың бағыттарын дұрыс анықтайды.

Кейбір оқушылар: тогы бар өткізгіш пен шеңбер өткізгіштің магнит өрістерін бір-бірінен ажырата алады, күрделі есептер шығара алады, жауаупқа қарап талдау жасай алады.

Интерактивті тақтаны сабақ барысында қолдану уақытын 10 минуттан асырмау

Көз жаттығуларын орындау

Кабинетті желдету

Кабинетте приборлармен жұмыс жасау барысында қауіпсіздік ережесін сақтау (су қолмен жұмыс жасамау) жарықты қажет емес кезінде өшіру

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?