Асқын өткізгіштік. Физика, 10 сынып, презентация.

Электр тогының пайда болу шарттарын атаңыз

Өткізгіштер дегеніміз не?

Ом заңы қалай тұжырымдалады?

Жартылай өткізгіштер дегеніміз не?

Жартылай өткізгіштердегі қандай еркін заряд тасымалдаушылар бар?

Электрсыйымдылығы дегеніміз не?

Конденсатордың атқаратын қызметі қандай?

Конденсаторлардың қолданылуына мысал келтіріңіз?

Сергіту сәті

«Асқын өткізгіштік»

Мына бейне материал туралы ойланып көр!

https://www.youtube.com/watch?v=0IkiEQTpqgU

Оқу мақсаты:

10.3.3.4 - асқын өткiзгiштiк құбылысы мен практикалық қолданылуын сипаттау;

Сабақ мақсаты:

Асқын өткізгіштік құбылысы туралы білімін қалыптастыру

Асқын өткізгіштік құбылысын сипаттау

Асқын өткізгіштік құбылысының қолданылуын сипаттау

Бағалау критерийлері

Асқын өткізгіштік құбылысы туралы білімін қалыптастырады

Асқын өткізгіштік құбылысын сипаттайды

Өткізгіш арқылы ток өткен кездегі вольт-амперлік сипаттамасын анықтай алады

Кедергінің температураға тура пропорционалдығы ойды түсінеді

Жұптық жұмыс

Тапсырма дескрипторлары:

1. Тізбек бөлігі үшін Ом заңына сипаттама бере алады

2. Джоуль-Ленц заңына сәкес жылудың берілуін сипаттайды

3. Өткізгіш арқылы ток өткен кездегі вольт-амперлік сипаттамасын анықтай алады

4. Кедергінің температураға тура пропорционалдығы ойды түсінеді

https://www.youtube.com/watch?v=8s-3vnEtzgk

Бейне материал

Сынаптың температурасын Т = 4,15 К-ге төмендеткен кезде бұл құбылысты алғаш рет (19111911) голланд физигі ХХейке Камерлинг-Оннес (әлі жазылмаған). Каммерлинг-ОннесХейке Камерлинг-Оннес (әлі жазылмаған) байқаған.

Асқын өткізгіштің ішкі магнит индукциясы (В) 0-ге тең болады, яғни сыртқы магнит өрісі асқын өткізгіш ішіне өте алмайды. Бұл құбылыс Мейснер эффектісі деп аталады.

Дж.Бардин, Л.Купер, Дж.Шриффер асқын өткізгіштіктің микроскопиялық теориясын жасады. Бұл теорияның негізіне спиндерінің таңбасы қарама-қарсы электрондар жұбы (Купер жұбы) алынған. Мұндай жұптың заряды 2 l-ге (мұндағы l — электрон заряды), спинінің мәні нөлге тең болады, әрі ол Бозе-Эйнштейн статистикасына бағынады. Асқын өткізгіштік құбылысы байқалатын металдарда жұптар бозе-конденсация құбылысына ұшырайды. Сондықтан купер жұптарының асқын аққыштық қасиеті болады. Сонымен Асқын өткізгіштік электрондық сұйықтықтың асқын аққыштығы болып табылады.

Асқын өткізгіштік - кейбір өткізгіштерді белгілі бір алмағайып температураға (Та) дейін суыту кезінде олардың электрлік кедергісінің секірмелі түрде кенет нөлге дейін төмендеу құбылысы.

R = R0(1+αΔT)

Асқын өткiзгiштен ток өткенде энергия шығыны болмайды, өткенi асқын өткiзгiштiк күйдегi сақинада бiр қоздырылған электр тогы барынша ұзақ уақыт өзгермейдi.

Қолданылуы: Қазіргі таңда асқын өткізгіштер зарядталған электромагниттік жылдамдатқыштарда, МГД генераторларда, термоядролық қондырғыларда қолданады. Жаңа кластағы жоғары температуралық асқын өткізгішті материалдар жаңа техникаға,ауыл шаруашылығының салалырының дамуына өз септігін тигізеді.

Рефлексия

1. https://megapredmet.ru/1-63865.html

2. https://ppt-online.org/251295

Пайдаланылған сілтемелер