Кирхгоф заңдары. Физика, 10 сынып, дидактикалық материал.

Тармақталған электр тізбегі үшін қолданылатын

негізгі ұғымдар.

Электрлік тізбек сұлбасын есептеуде негізгі бірнеше элементтерді алып қарастырады.

• Түйін – үш немесе одан да көп өткізгіштердің біріккен жері.
• Тармақ – екі түйін арасындағы тізбектің бөлігі (тармақ ішінде түйін болмайды). Бір тармақ ішіндегі элементтер өзара тізбектей жалғанған, сондықтан олардан өтетін ток барлық жерінде бірдей.
• Контур – бірнеше тармақ арқылы өтетін кез келген тұйықталған бөлік (элементтер бойымен қозғалу арқылы қайтадан бастапқы нүктеге келе аламыз).

ТАРМАҚТАЛҒАН ТІЗБЕК ҮШІН КИРХГОФ ЕРЕЖЕЛЕРІ

ЕСЕП ШЫҒАРУ АЛГОРИТМІ

• Сызбаны салу
• Тізбектің әр түйінінде ток бағыттарын шартты түрде көрсету

(токтың шын мәніндегі бағыты есеп шығару барысында айқындалады. Егер есептеулер кезінде ток теріс мәнмен шықса, ток бағыты бастапқы алынған бағытқа қарама-қарсы болуы керек);

• Әр контур үшін айналып өту (обход) бағытын таңдау

( көбейтіндісі оң, егер ток бағыты мен айналып өту бағыты сәйкес болса, теріс – егер ток бағыты мен айналып өту бағыты қарама-қарсы болса; ЭҚК-і оң, егер оның әрекет ету бағыты айналып өту бағытымен сәйкес, теріс – егер бағыттар қарама-қарсы болса);

• Кирхгофтың бірінші және екінші ережелерін белгісіз шамаға байланысты құрастыру және теңдеулер жүйесін шешу.