Электр заряды. Зарядтың беттік және көлемдік тығыздығы. Зарядтың сақталу заңы. Кулон заңы. Физика, 10 сынып, сабақ жоспары.

• Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

10.3 A – Электр өрісі

• Мектеп:

• Күні:

• Мұғалімнің аты-жөні:

• Сынып: 10

• Қатысқандар саны:
• Қатыспағандар саны:

• Сабақ тақырыбы

• Электр заряды. Зарядтың беттік және көлемдік тығыздығы. Зарядтың сақталу заңы. Кулон заңы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.4.1.1 – электр зарядының сақталу заңы мен Кулон заңын есептер шығаруда қолдану

Сабақ мақсаттары

Электр заряды, денелердің электрленуі ұғымдарына сипаттама беру, Кулон зағының физикалық мағынасын ашып көрсету, Кулон заңы мен электр зарядының сақталу заңына есептер шығару

Бағалау критерийлері

• Тұрмыста және өндірісте денелердің электрленуіне мысалдар келтіреді;
• Электр зарядының сақталу заңы және Кулон заңының сипаттайды;
• Электр зарядының сақталу заңы және Кулон заңы сандық, сапалық есептер шығаруда қолданады.

 Тілдік мақсаттар

Тілдік мақсаттарды, лексика мен тіркес мысалдарын қоса анықтаңыз

Денелердің электрленуі, электр заряды, Кулон заңы, элементар заряд, янтарь

Пәнге тән лексика мен терминология:

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Субатомдық бөлшектер деп .............

Денені .......... және ........ әдістері арқылы электрлеуге болады.

Кулон заңы вакуумдегі қозғалмайтын екі нүктелік зарядтың өзара әрекеттесу күші .......................... тура пропорционал және олардың ............... кері пропорционал.

Диэлектрик өтімділігі деп ..............

Құндылықтарды дарыту

• Оқушыларды академиялық адалдыққа тәрбиелеу (тапсырмаларды орындау барысында өз бетімен жасау)
• Оқушыларың бойында жауапты азаматтық ұстанымды қалыптастыру.
• Өмір бойы білім алу құндылығын сыни тұрғыдан ойлау арқылы білімге деген құштарлығын қалыптастыру
• Оқушылар арасында бір-біріне деген құрметті қалыптастыру

Пәнаралық байланыстар

Биология «Тірі ағзалардағы электрлену»

АКТ қолдану дағдылары

https://learningapps.org/1326291

Денелердің электрленуі:

https://www.youtube.com/watch?v=LvrWjypuPJQ

Кулон заңы:

https://www.youtube.com/watch?v=MkzSElu6fMI

Бастапқы білім

8 сынып: Атомның құрылысы. Элементар электр заряды. Денелердің электрленуі. Зарядтардың екі тегі. Денелердің электрлену үдерісін түсіндіру. Кулон заңы. Электр өрісі. Электр өрісінің кернеулігі. Электр өрісінің күш сызықтары.

9 сынып: Тартылыс құбылысы. Гравитациялық күштер. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларды топқа бөлу үшін ғалымдардың суретінен пазл жинауы тиіс.

Ой қозғау:

• Шарды үрлеп, оны төбеге лақтырыңыз. Ол төбеге жабысып, төменге түспейді. Неліктен?
• Пластмасса тарақ (қалам) алып, шашымызға үйкелеп қағаз қиқымдарына жақындатсақ не байқалады?
• Зарядтар мен олардың өзара әрекеттесуі қалай жүзеге асады деп ойлайсыңдар?

Уильям Гильберт, Шарль Дюфе, Бенджамин Франклин және М.В. Ломоносов суреттері

Топтық жұмыс. Фронтальды эксперимент

Бірінші топ:

Жанасу кезінде екі дененің де электрленуіне қалай көз жеткізуге болады?

Керекті жабдықтар: шыны таяқша, целлофан.

• Целлофан шыны таяқшасын электрлендіріңіз. Электрленген цеплофонды қағаз жапырақтарына жақындатыңыз.
• Қорытынды жасаңыз.

Екінші топ:

Екі түрлі зарядтардың бар екеніне қалай көз жеткізуге болады?

Керекті жабдықтар: целлофаннан, қағаздан жасалған жолақтар.

• Жолақтарды шетінен алып, оларды жақындастырыңыз.
• Жолақтарды басқа жағынан сүртіп, алдыңғы қашықтықта орналастырыңыз. Не байқадыңыз?
• Басқа жолақтарды пайдаланып тәжірибені қайталаңыз.
• Біртекті және әртүрлі заттан жасалған заттарды әрекеттестіргенде нені байқауға болады?
• Қорытынды жасаңыз.

Үшінші топ:

Электр зарядын бір денеден екіншісіне жеткізуге болатынын тәжірибеден қалай көруге болады?

Керекті жабдықтар: эбонит таяқшасы, фольгадан гильза, жүн матасының бөлігі.

• Фольгадан жасалған гильзаға электрленбеген эбонит таяқшасын салыңыз. Өзара іс-қимыл бар ма?
• Эбонит таяқшасын электрлендіріңіз және гильзаға жақындатыңыз.
• Тағы да бір рет қайталаңыз.
• Қорытынды жасаңыз.

Төртінші топ:

Зарядтың айналасында электр өрісі бар екеніне қалай көз жеткізуге болады?

Керекті жабдықтар: электроскоп, эбонит таяқшасы, жүн матасының бөлігі.

• Эбонит таяқшасын электрлендіріп, электроскопқа апарыңыз, бірақ қолмен ұстамаңыз.
• Әртүрлі қашықтықта эбонит таяқшасын электроскопқа жақындатып, қараңыз.
• Қорытынды жасаңыз.

Тәжірибе арқылы сіз екі түрлі электр зарядтары бар екеніне көз жеткіздіңіздер. Жібекпен сүртілген, шыныдан алынған зарядтар, оң деп аталады, ал эбонитте немесе резеңкеде алынған, жүннен жоғалған зарядтар - теріс деп аталды. Электр зарядтары өзара әрекеттеседі.

Теорялық мағлұматтар презентация көмегімен оқушылармен талдау жасай, отырылып беріледі.

https://www.youtube.com/watch?v=LvrWjypuPJQ

Электр заряды денелердің электрленуі туралы мағлұматтар жайлы видео көрсетіледі.

Видеоны көріп болғаннан кейін оқушылар ондағы материалды «Бір сөйлеммен қорытындыла» бағалау жүргізіледі.

Сөйлем кім, не, қашан, неге, қалай, қайда және т.б. қамту керек. Сөйлемдер бірлесе бағаланады.

Видео көрсетіледі.

https://www.youtube.com/watch?v=MkzSElu6fMI

Жетелеу сұрақтары арқылы видеодағы мәліметтер талданады.

Қалыптастырушы бағалау. «Электр заряды. Зарядтың беттік және көлемдік тығыздығы. Зарядтың сақталу заңы. Кулон заңы»

презентация

https://www.youtube.com/watch?v=LvrWjypuPJQ

https://www.youtube.com/watch?v=MkzSElu6fMI

Қосымша 1

Үй тапсырмасы: «Физика және астрономия» «Электр заряды. Кулон заңы»

Рефлексия

Рефлексия – «кері байланыс»;оқушылар өз іс- әрекеттерін бағалайды. (өзін – өзі бақылау, толқыныс).

Activity

«СМС» әдісі.

 -бүгінгі сабақта не қызықты болды?

 -бүгінгі сабақта не қиындық келтірді?

 -бүгінгі сабақта не қажет болды?

Қағаздан жасалған ұялы телефонға оқушылар

өз ойларын СМС арқылы жібереді.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушылардың жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін.

Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады

Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазасыз

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен белсенді іс-әрекет түрлері.

Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?