МКТ – ның негізгі қағидалары мен ұғымдары. Термодинамикалық параметрлер. Физика, 10 сынып, қосымша материал 1.
ПОПКОРННЫҢ КИНЕТИКАЛЫҚ ТЕОРИЯСЫ
Сыныппен жұмыс
Тапсырма: Попкорнды қолдану арқылы қатты заттардың, сұйықтықтардың және газдардың кинетикалық теориясын модельдеу.
Толық сөйлемдерді қолдану арқылы келесіге жауап беріңіз. Сәйкесінше мысалдарды пайдаланыңыз.
1. Кинетикалық теорияның идеяларын көрсетіңіз. (1 балл)
2. Қатты бөлшектердің қозғалысын және өзара тартылуын көрсетіңіз. (1 балл)
3. Сұйық бөлшектердің қозғалысын және өзара тартылуын көрсетіңіз. (1 балл)
4. Газ бөлшектерінің қозғалысын және өзара тартылуын көрсетіңіз. (1 балл)
5. Өз сөздеріңізбен балқу процесін сипаттаңыз. (1 балл)
6. Өз сөздеріңізбен булану процесін сипаттаңыз. (1 балл)
7. Өз сөздеріңізбен салқындау процесін сипаттаңыз. (1 балл)
8. Өз сөздеріңізбен конденсация процесін сипаттаңыз. (1 балл)
Белсенді оқыту әдісі: мұғалім қыздырылған жұмсақ сары май мен дәмді попкорндарды алады, оларды араластырып, мұздатқышқа қатайтуға қояды.
9. Бұл қатырылған қоспадағы материяның жағдайы қандай? Сіздер қалай білдіңіздер? (2 балл)
10. қандай өзгеріс қатты болуына әкелетіндіг? (1 балл)
11. Штат өзгергеннен кейін бөлшектердің арасындағы тартымдылық ұлғайған немесе азайған ма? Жауапты дәлелдеу. (2 балл)
• Мұздатқыштан қоспаны алып, оны алюминий фольгасының алаңына қойыңыз.
• Тостаған жасау үшін шеттерін бүктеңіз.
• Тұмшапеш табағын ыстық табаққа салыңыз. Сары май / ядроның текшесін жылытыңыз.
o Ыстық тақтайдағы параметр төмен болуы керек, сондықтан текше күйіп кетпейді.
• Әр минутта бақылауларыңызды жазыңыз (текше әлі де қатты, сұйылтылған ба, әлде ядро поптары бар ма?).
• ядро пісіруді аяқтағанша жалғастырыңыз. Нәтижелеріңізді табыңыз. (3 балл)
12. Заттың қандай күйі ерітілген май / ядро қоспасы болып табылады? (1 балл)
13. №12 көлемдегі көлемді, пішінді және сығымдалу жағдайын сипаттаңыз. (2 балл)
14. Сары май ерігеннен кейін, ядро бастала бастағаннан кейін қандай күйде болды? (1 балл)
15. Фазалық өзгерістер кезінде ядро попинг жасап, бөлшектердің (ядролардың) арасында аттракциондар көбейе ме, азайып кетті ме? Сіз қалай білесіз? (2 балл)
Қорытынды:
16. Ядро нені білдіреді? Май дегеніміз не? (2 балл)
17. Фазалық өзгерістің қоспасы ретінде бөлшектердің кинетикалық энергиясымен не болды? (1 балл)
Тасымалдау (8 баллs):
18. Төменде көрсетілген бөлшектердің аз немесе аз болуы туралы шешім қабылдаңыз:
а. Еріту (көп немесе аз тапсырыс?)
б. Бүліну (көп немесе аз тапсырыс берілді?)
с. Мұздату (көп немесе аз тапсырыс?)
d. Конденсация (көп немесе аз тапсырыс?)
19. Төменде тізілген әрбір фазалық өзгеріс үшін энергияның босатылғанын (экзотермиялық) немесе жұтып қойғандығын (эндотермиялық) шешіңіз. Лабораторияда жылудың болғаны туралы ойланыңыз.
(A) Еріту (B) Қайнату (C) Буферизация (D) Конденсация
ЖАУАПТАР / КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР
Фоны: Толық сөйлемдерді қолдану арқылы келесіге жауап беріңіз. Сәйкесінше мысалдарды пайдаланыңыз.
1. Кинетикалық теорияда материяның барлық бөлшектерінің тұрақты кездейсоқ қозғалысы бар екендігі айтылған.
2. Қатты заттар бөлшектердің арасындағы ең қызықты жерлерге ие. Бөлшектер дірілдейді.
3. Сұйық бөлшектер қатты заттармен салыстырғанда бөлшектердің арасында әлсіз жерлерге ие. Нашар көрнекі жерлер бөлшектердің бір-бірінен сырғып кетуіне мүмкіндік береді.
4. Газ бөлшектерінің бір-бірлерінің арасында тартымдылығы жоқ. Бөлшектер арасындағы аралық еркін шектелмеген қозғалысқа мүмкіндік береді.
5. Еріту қаттыден сұйықтыққа өтуді қамтиды.
6. Бүлілдеу сұйықтан газға көшуді қарастырады.
7. Мұздату - балқудың керісінше; сұйық күйге айналады.
8. Конденсация буланудың қарама-қарсы бөлігі; газ сұйықтыққа айналады.
Қызметі:
9. Қатпарланбаған қоспасы форманың қатаңдығына және анықталған көлемге байланысты қатты күйді білдіреді.
10. Жұмсақ сары ядро қоспасы мұздатудың фаза өзгеруіне ұшырады.
11. Бөлшектер арасындағы тартымдылық артты. Қоспаның анықталған пішіні мен көлемі бар. Бөлшектер өте шектеулі қозғалысқа ие.
Деректер кестесі: TIME (мин): 0
TEMPERATURE (° C): 0
Бақылау: қатты текше
12. Ерітілген май / ядро қоспасы сұйық күйді білдіреді.
13. Ерітілген қоспаны қысу мүмкін емес, сондықтан оның көлемі анықталады. Оның нысаны анықталмаған.
14. Ядролардың попингі газ күйін білдіреді.
15. Попинг кезінде бөлшектердің арасында барлық жерлерде таралу мүмкіндіктері байқалды.
Қорытынды:
16. ядро атом бөлшектерін немесе молекулаларды білдіреді. Сары май бөлшектер арасындағы байланыстарды білдіреді.
17. Фазалық өзгерістер кезінде кинетикалық энергияның өзгерісі жоқ; бұл текше ерігенде және сары май қайнатылған сайын температура тұрақты болып қалады.
Орау:
18. Төменде көрсетілген бөлшектердің аз немесе аз болуы туралы шешім қабылдаңыз:
а. Еріту (аз тапсырыс) с. Мұздату (көбірек тапсырыс)
б. Буға выпадение (аз тапсырыс) d. Конденсация (көбірек тапсырыс)
19. Төменде тізілген әрбір фазалық өзгеріс үшін энергияның босатылғанын (экзотермиялық) немесе жұтып қойғандығын (эндотермиялық) шешіңіз. Лабораторияда жылудың болғаны туралы ойланыңыз.
а. Еріту = эндотермиялық c. Мұздату = экзотермиялық
б. Ватерлеу = эндотермиялық d. Конденсация = экзотермиялық
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?