Салыстырмалы қозғалыс. Жылдамдықты қосу туралы заң. Физика, 10 сынып, дидактикалық материал.

Задачи

1. катердің жылдамдығы суға қарағанда 18 км/сағ., ал өзеннің ағу бағыты – 2м/с. Қандай жылдамдықпен катер өзен бағытына қарсы қозғалады? Оның 20 мин ішіндегі қозғалысын анықтаңыз.

2. Балықшы өзен бағытына қарсы қайықпен жүзіп келеді. Көпірден өтіп, қалқымайды жоғалтып, бірақ әрі қарай жүзуін тоқтатпайды. 12 мин соң артқа қарай жүзе бастайды. 1,5 км көпірден қашқықтықтан соң, өзінің қалқымайын жетіп алады. Өзеннің ағу жылдамдығын анықтаңыз.

РЕШЕНИЕ:

Очевидно, что, в выбранной системе отсчета, поплавок и рыбак начали свое движение одновременно. Одновременно и закончили. Время, которое затратил поплавок на свое движение по течению реки, равно времени, которое затратил рыбак, двигаясь сначала против течения реки, а затем по ее течению до момента встречи с поплавком:

t₁ — все время движения рыбака;

t₂ —время движения поплавка.

Очевидно, что поплавок плывет по реке со скоростью, равной скорости течения реки. Тогда время движения поплавка можно записать в виде отношения пройденного им пути к скорости течения реки:

Время движения рыбака складывается из его времени движения против течения и времени движения по течению реки

Время движения рыбака против течения

где l — расстояние от моста до точки поворота рыбака:

Время движения рыбака по течению:

Запишем закон сложения скоростей

Скорость рыбака по течению реки:

Скорость рыбака против течения реки:

Или

Все время движения рыбака:

Время движения поплавка:

Так как время движения поплавка и время движения рыбака на лодке одинаково, то:

3. Екі пойыз бір-біріне қарсы 15 м/с пен 22 м/с жылдамдықпен жүріп келеді. Бірінші поездың машинисті екніші поездың 6 с өтіп кеткенін байқайды. Екінші поездың ұзындығын анықтаңыз

4. екі жүргінші (жаяу адам) υ₁ мен υ₂  жылдамдықпен α бұрышынан келесі бұрышқа жүріп келеді. Екінші жүргіншінің бірінішіге қарағандағы салыстырмалы жылдамдығын анықтаңыз.

Запишем закон сложения скоростей в векторном виде

Тогда

В проекциях на оси координат x’О’y’:

Теперь, зная проекции вектора скорости второго пешехода относительно первого, находим его модуль, который определяется как квадратный корень из суммы квадратов его проекций