Мәтінді есептерді екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері арқылы шығару. Математика, 6 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

6.4С Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер және олардың жүйелері

Мектеп: Атырау қаласы ХББ НЗМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Шамеденова Л.Х.

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

 Қатыспағандар саны:

Мәтінді есептерді екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері арқылы шығару

6.2.1.13

сандармен байланысты есептер шығаруда жазуларын қолдану;

6.5.1.7

мәтінді есептерді сызықтық теңдеулер жүйелерін құру арқылы шешу;

Оқушылар:

• сандармен байланысты есептер шығаруда жазуларын қолдануды үйрету;
• екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері көмегімен мәтін есептерді шешуді үйрету.

Оқушылар:

• сандармен байланысты есептер шығаруда жазуларын қолданып біледі:
• екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері көмегімен мәтін есептерді шешіп біледі.

Оқушылар:

• мәтін есептерді екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін құру арқылы шешеді.

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

• - екі айнымалысы бар теңдеу;
• теңдеулер жүйесі;
• жүйенің шешімі;
• алмастыру тәсілі;
• қосу тәсілі;
• мәндес жүйелер;

екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесінің шешімі.

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

- «х - … , у - ... болсын»;

- айнымалылар мәндері екі теңдеуді де қанағаттандыратындықтан, ... құрамыз және шығарамыз;

- жүйені шешіп, есептің жауабын келтіреміз.

Оқушылар арасында коммуникативтік дағдыларды қалыптастыру, жұпта / топта тапсырмаларды орындау кезінде өзара әрекеттесу, өзара жауапкершілік және өзара құрметтеу құндылықтарын дарыту

Мәтін есептердің (қолданбалы сипаттағы есептер, өмірден алынған есептер) математикалық моделін құру білімі жаратылыстану-ғылыми пәндерінің көптеген бағыттарын және экономиканы меңгеруде негізгі дағды болып табылады; теңдеулерді шешу дағдылары алгебра тарауларын жақсы меңгеруде қажет болады.

Оқушыларды Active Board-тың кең спектрін пайдалануды үйрету, АКТ бойынша дағдыларын дамыту және жетілдіру.

Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеудің анықтамасын білу; бір айнымалыны екінші бір айнымалы арқылы өрнектей алу; бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулерді шешу дағдылары.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру кезеңі

Біріккен оқу ортасын құру.

Өткен материалды өзектендіру мақсатында «ыстық орындық» ұйымдастыру. Бір оқушы отырады, қалған оқушылар сұрақ қояды, сұраққа отырған оқушы жылдам жауап беруі керек. Өз еркімен шыққысы келген бірнеше оқушы шығады.

• екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін шешудің қандай әдістері бар?
• екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін шешудің қосу әдісі;
• екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін шешудің алмастыру әдісі; т. с . с.

Жаңа материалды сыныппен бірігіп оқып, түсіну.

Бүгінгі сабақ тақырыбы мен мақсатын баяндау, талдау.

Құрамында а жүздік, b ондық және с бірлігі бар үш таңбалы санды түрінде жазады. Бұндай сандарды мына түрде жазуға болады;

Екі таңбалы сан:

Үш таңбалы сан: .

Мысалы: .

Есіңе сақта!

Санның формуласын қолданып шығарылатын есептердің үлгісі:

• белгілеулер енгізу: х – ондықтар цифры;

у – бірліктер цифры.

• Ізделінді санда формула бойынша жазу;
• теңдеулер жүесін құру;
• теңдеулер жүйесін шешіп, ізделінді санды табу.

Мысал-1

түріндегі үш таңбалы санды көпмүше түрінде жазып, шыққан қосынды мен айырманы ықшамдаңыз:

Мысал-2

Екі таңбалы санның цифрларының қосындысы 10-ға тең. Егер осы цифрларының орындарын алмастырып, шыққан санның бірлік цифрын 1-ге арттырсақ, онда берілген саннан екі есе үлкен сан шығады. Осы екі таңбалы санды табңыңдар.

Шешуі:

, . Жауабы: 37 және 74.

Мысал-3

үш таңбалы саны мен сандарының жарты қосындысына тең, ос ыүштаңбалы санды табыңыз.

Жауабы: 407; 518; 629 ... ( бірнеше шешімі бар).

Жұптық жұмыс

 №1. Есептеңіздер.

a) abc-cba

b) mnk- nkm 

c) abc- ac

d) mnk- mn

№2.

Екі таңбалы санның цифрларының қосындысы 9- ға тең. Егер оның цифрларының орындарын ауыстырсақ, алғашқы саннан 63- ке кем сан шығады.

Жауабы: 81

№3.

Егер үш орынды санның бірінші цифрын п-ге арттырсақ, ал екінші және үшінші цифрларын п-ге кемітсек, онда берілген саннан п есе үлкен сан аламыз. Берілген үш орынды санды және п-ді анықтаңыздар.

Шешуі:

89 жай сан, сондықтан n - 1 саны 1 – ге немесе n саны n – 1 санына бөлінеді. Демек, екі жағдайда да

n = 2 болады.

Жауабы: 178.

Дескриптор: Білім алушы:

• цифрдың анықтамасын қолданады;
• амалды орындайды;
• есеп шарты бойынша теңдеулер жүйесін құрады және шешеді;
• шыққан санды жазады.

Тапсырмалар орындалып болған соң, дайын дескриптор арқылы бірін – бірі бағалауды ұйымдастыру.

Жеке жұмыс

№4.

Үш таңбалы санның бірінші цифрын санның соңына тіркеп жазыса, онда ол сан 441 – ге кемиді. Бұл қандай сан?

Жауабы: 506; 617; 728; 839, 950 (506-дан орнын ауыстырғаннан 065 шығады, ол-65). 

№5.

Екі таңбалы санның цифрларының қосындысы 16-ға тең. Берілген екі таңбалы санның соңына 1-ді тіркеп жазсақ, алғашқы саннан 874-ке артық сан шығады. Екі таңбалы санды табыңыз.

Жауабы: 97.

№6.

Екі таңбалы санның цифрларының қосындысының мəні ең кіші екі таңбалы санға тең. Ал оның ондықтарын көрсететін цифр бірліктерін көрсететін цифрдан 4 есе артық. Бұл қандай сан?

Жауабы: 82.

Дескриптор: Білім алушы:

• цифрдың анықтамасын қолданады;
• амалды орындайды;
• есеп шарты бойынша теңдеулер жүйесін құрады және шешеді;
• шыққан санды жазады.

Тапсырмалар орындалып болған соң, дайын дескриптор арқылы өзін – өзі бағалауды ұйымдастыру.

Сабақты қорытындылау:

• сандармен байланысты есептер шығаруда

жазуларын қолдануы туралы.

Үйге тапсырма

1) abc + bc; 2) abc – bа.

Рефлексия

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы.

Сабақ үрдісінде ұсынылған тапсырмалар біртіндеп күрделеген. Оқушының ойлау қабілетін шыңдау барысында сандармен зерттеу тапсырмаларын орындау ұсынылады.

Жұптық жұмыста бірін-бірі бағалау,өзін өзі бағалау, мұғалімнің бағалауы. Әр жұмыстан кейін кері байланыс жасап отыру.

Дұрыс отыруын қадағалау, жұмыстану кезінде емін еркін қозғалыста болу.