Санды және әріпті өрнектер. Өрнектерді ықшамдау. Математика, 5 сынып, сабақ жоспары.

Мектеп: Өскемен қаласындағы химия-биология бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі

5.1А: Натурал сан және нөл

Мұғалімнің аты-жөні: Тюлюбергенев Р.К.

Санды және әріпті өрнектер. Өрнектерді ықшамдау

5.2.1.2Әріптердің берілген мәндері бойынша әріпті өрнектің мәнін табу

Оқушылардың жаңа тақырып бойынша іс-әрекеттерін ұйымдастыру, оқушылардың әріпті өрнекті көбейтудің улестірімділік қасиетін қолданып ықшамдау дағдысын қалыптастыру, ұқсас мүше және сан көбейткіш ұғымдарымен таныстыру, белсенді тұлға қалыптастыру, оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын арттыру.

Егер төмендегі жетістік критерийлерін орындаса, оқушы оқу мақсатына жетеді

- қосу мен көбейтудің қасиеттерін пайдаланып, әріпті өрнектерді түрлендіреді;

- әріптердің орнына берілген сандарды қойып, әріпті өрнектердің мәнін табады

Академиялық шыншылдық. ынтымақтастық.

 Өзіне және қоршаған ортаға деген құрмет:

Құндылықтар жеке, жұппен және топпен жұмыс барысында дарытылады.

тарих

презентация

Бастапқы білім

«Цифр», «сан», «жұп» және «тақ,»ұғымдарын білу; натурал сандармен арифметкалық амалдар орындай білу; Санды және әріпті өрнектермен жұмыс жасау дағдысы; сандарға байланысты амалдардың қасиеттерін білу.

Сабақтың барысы

Сабақта орындалатын іс-әрекеттер

I. Ұйымдастыру бөлімі.

Оқушылармен амандасу. Сабаққа дайындықтарын тексеру.

Сабақтың мақсатын қойып тақырыппен таныстыру.

Қосу мен көбейтудің ауыстырымдылық қасиетін есімізге түсірейік. Сонмен қатар қосу мен көбейтудің терімділік қасиетін есімізге түсірейік.

Оқушылар сұрақтарға жауап береді.

Көбейтудің үлестірімділік қасиеті

II Жаңа тақырып

Мына есепті қарастырайқ:

Есеп. Дүкенге қарындаштары бар 4 қорап әкелінді. Әрбір қорапта түрлі түсті қарындаштардан 16 қаптама және жай қарындаштардан 12 қаптама. Дүкенге барлығы қанша қаптама қарындаш әкелінді?

Бұл есепті екі түрлі әдіспен шешейік

(16 + 12) ∙ 4 = 16 ∙ 4 + 12 ∙ 4

Бұдан кейін мұғалім оқушыларға анықтама береді: егер сандардың орнына әріптерді қойсақ, онда

(a + b) ∙ c = a ∙ c + b ∙ c

Бұл қасиет - көбейтудің қосуға қатысты үлестірімділік қасиеті деп аталады.

Қосындыны санға көбейту үшін әрбір қосылғышты сол санға көбейтіп, шыққан көбейтінділердің мәндерін қосуға болады.

Көбейтудің азайтуға қатысты үлестірімділік қасиеті .

(a – b) ∙ c = a ∙ c – b ∙ c

Айырманы санға көбейту үшін , сол санға азайғышты да, азайтқышты да көбейтіп, бірінші көбейтіндіден екінші көбейтіндіні азайтуға болады

III Есептерді шығару. Мысалдар

Мысалдарды қарастырамыз

Сергіту сәті : Қолға жаттығу

IV. Математикалық лото

Әрбір топ әріптердің берілген мәндері бойынша әріпті өрнектің мәнін табуы керек . Өрнектер кеспе қағаздарда жазылған. Жауаптардың нұсқалары тақтада үлкен картада жазылған.

Оқушылар өздерінің кеспеқағаздарын өз жауап нұсқасына бекітеді.

Тапсырмалар (Қосымша 1)

Кеспеқағаздарды аударғанда сурет шығады.

Оқушыларға Ф. Виеттің портреті көрсетіледі.

Франсуа Виет – француз математигі. Ол алғашқылардың бірі болып, сандарды әріппен белгілген.

Франсуа́ Вие́т, сеньор де ля Биготье (фр. François Viète, seigneur de la Bigotière; 1540 – 13 ақпан 1603) француз математигі, символдық алгебраның негізін қалаушы. Өз еңбектерін «Франциск Виета» (Franciscus Vieta) деген атпен шығарғандықтан, оны кейде «Виета» деп атаған. Білімі және негізгі мамандығы бойынша – заңгер.

V. Күрделі есептерді шешу

 1-есеп. Партердің әрбір қатарында к орын, ал қатарлар саны қатардағы орындар санына қарағанда 8-ге артық. Партерде қанша орын бар? Егер к = 10; к = 16 болса, есепке өрнек құрастырып, оның мәнін табыңыз.

2-есеп. Туристер саяхат уақытында 450 км жүруі тиіс еді. Олар таулармен 4 км/сағ жылдамдықпен а сағат, қайықпен 8 км/сағ жылдамдықпен b сағат, велосипедпен 40 км/сағ жылдамдықпен с сағат жүрді және қалған арақашықтықты атпен жүріп өту керек болатын. Туристер атпен қанша арақашықтықты жүріп өтеді? a) Есепті шешу үшін өрнек құрастырыңыз. b) екені белгілі болса, онда туристер атпен қанша арақашықтықты жүріп өткендігін табыңыз

3-есеп. Сынық сызықтың бір буынының ұзындығы – 3 см 4 мм, және ол екінші буыннан х мм-ге ұзын. Үшінші буын екіншіге қарағанда у мм-ге қысқа. Үшінші буынның ұзындығын тап және оны х = 5 мм, у = 1 см 6 мм деп есепте.

VI. Сабақтың соңы

Әрбір оқушыға сабақтағы өзінің жұмысын бағалау ұсынылады

Үй тапсырмасы № 308-309

Рефлексия.Оқушылар келесі сөйлемдерді толықтыруы тиіс

Бүгін мен .... білдім.

…қызық болды.

… қиын болды.

Мен … тапсырмаларды орындадым.

Енді мен .... (істей) аламын.

Саралау – қосымша қолдауды қалай көрсетесіз?

Үлгерімі жақсы оқушыларға қиын есептерді қалай қоюды жоспарлап отырсыз?

Бірлескен жұмыс ол мұқият жоспарланған басты жұмыс, сондықтан оқушылар өз деңгейіндегі оқушалармен сенімді түрде жұмыс жасайды, ал өз деңгейімен болмаса онда сенімсіз болады. Серіктестер арасындағы диалог кезінде, екеуі де бірдей үйренеді, біреуі екіншісіне тәуелді болмайды.

Рефлексия

Сабақ міндеттері/ Оқыту мақсаттары шынайы болды ма?

Оқушылар бүгін нені білді?

Бүгін сыныпта қандай атмосфера болды?

Менің дифференциалдау бойынша жұмысым жақсы өтті ме?

Барлығы жоспарланған уақытқа сәйкес өтті ме?

Мен жоспарға қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағалау

Қандай екі мезет бәрінен де ұнады (сабақ беру мен оқытуды ескергенде)

1:

2:

Қандай екі мезет сабақты жақсартар еді (сабақ беру мен оқытуды ескергенде)

1:

2:

Мен сабақтан топпен келесі сабақта менімен болатын жекелеген оқушылар туралы не білдім