Қазақстандағы жан-жануарлар мен өсімдіктер әлемі Бердібек Соқпақбаев «Түнгі қонақ» әңгімесі. 3-бөлім. Қазақ тілі (орыс сыныбы), 5 сынып, дидактикалық материал.

Түнгі қонақ

 Бөлмедегі шам сөнген. Әли мен Мұхтар аяқтарын жуып келіп, әрқайсысы өз төсегіне ұйықтауға жатқан. Есік ашық болғандықтан, дәліздегі шамның жарығынан бөлме іші алакөлеңке. Тыныштық.

 Басы төсекке тиісімен Әлидің қор ете қалатын әдеті.

Ал Мұхтар қиялы қияға самғап, ұйықтай алмай жатыр. Шіркін, пионер лагері ашылса... Жазда демалысқа сонда жіберсе... Бірақ шомылатын су жоқ-ау…

 Дәл осы кезде ас үйден бірдеңенің тысыр еткен дыбысы естілді. Мұхтардың зейіні соған ауды. Ас үйдегі аспа сағаттың бір қалыпты сырт-сырт соққан үні. Әлгі тысыр одан мүлдем бөлек.

 Әне, тосын тысыр тағы естілді. Бірдеңе еденге тарс етіп, қаттырақ соғылғандай болды. Бұл не? Немене?

 Жат дыбыс тағы қайталанды. Біреу ас үйге кіріп алған секілді. Бірінші этаж. Терезе ашық. Kіpce, кіріп алған да шығар.

 Әлгінде кешкі газеттен Мұхтар қаладағы үй тонаушы ұрылар жайлы оқыған еді. Есіне сол келді.

— Әли! Ау, Әли!

Әли шошып оянды:

— Не?!

— Әли, тыңдашы. Біздің ас үйде біреу жүрген секілді.

Бірде тысырлап, бірде торс – торс еткен жат дыбысты Әли де анық естіді.

— Әли, не істейміз?

— Барып қарашы.

— Мен қорқамын. Жүр, екеуіміз барайық.

Әли – батыл бала.

— Жүр! — деп, орнынан ұшып тұрды. Екеуі шам жанған дәлізге шықты. Ас үйдегі жаңағы үрейлі тысыр басылар емес. Терезе жақтағы көшемен гу-гу етіп, автобус, машиналар зымырап өтеді. Екпінді үлкен машиналар өткен кезде терезе әйнегі шылдырап, дір-дір еткендей болады. Жоқ, қала әлі ұйықтамаған. Көшеде адамдар жүр. Әли менен Мұхтардың жігеріне бұл жағдай жігер қосқандай болды.

 Дәліздегі аяқ киім шкафының үстінен Мұхтар қолына ұзын сап балға алды. Ұрыны сонымен бастан бір қойып, жайратпақшы тәрізді. Әли де ас үйге қаруланып баруды жөн көрді. Шкаф пен есік босағасының екі аралығында, қуыста, еден жуатын салмақты таяқ тұратын. Ол соны ұстады. Қапы қалып жүрмейін дегендей, винтовкаша ыңғайлап, нық ұстаған.

 Екеуі жүректері лүп-лүп етіп, қараңғы ас үйге қарай қатарласып аяқ басты.

Ac үйдің есігі жабылмайтын, ашық тұратын. Бірақ онда қараңғы еді.

 Әли шамды жағып келіп жіберді. Үй іші жап-жарық болды. Ұры, ұры қайда?!

Біріне-бірі тақалып, елеңдеп қарасқан Әли мен Мұхтар бір қызық көрініске тап болды. Әлгі осы қорада әркімнің қоймасына бір түсіп, маза таптырмайтын сабалақ ұры сары мысық бар емес пе? Сол. Соның басына литрлік шыны банкі кептеліп қалған. Қаша жөнелуге халі болмай, басын шығара алмай, жанталасып жатыр.

 Үреймен, қорқынышпен батылдары әрең жетіп келген екі бала әлгіні көріп, ішек – сілесі қата күлсін-ай кеп! Көздерінен жас аққанша күліп, тыйыла алмады.

Әли ұры мысықты босатып, терезеден ауланың ішіне қарай ызаланып атты.

 Көп ұзамай балалардың әке-шешелері келді. Болған уақиғаны естіп, олар да бір-бір күлісіп алды.

 Әлгі литрлік банкі қаймақ құйылған банкі екен. Сұғанақ мысықтың қаймақ жегісі келген. Енді қаймақ иісі білінген жерге ол, сірә, жолай қоймас.