Электрондық цифрлық қолтаңба және сертификат. Информатика, 11 сынып, презентация.
Сурет бойынша әңгіме не жайлы болатнын түсіндіріңіз?
ЭЦҚ деген не екенін білесің бе, сенде ЭЦҚ бар ма?
Сабақтың тақырыбы мен мақсатын жазыңыз
ЭЦҚ туралы сабақта не білгің келеді?
Электрондық цифрлық қолтаңба СЕРТИФИКАТ
Сабақ: 30
Сынып: 11 (ҚГБ)
Бөлім : 11.4B Цифрлық сауаттылық
Пән: Информатика
11.1.2.2 электрондық цифрлық қолтаңбаның және сертификаттың тағайындалуын сипаттау;
11.1.2.3 электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалану алгоритмін сипаттау
Оқыту мақсаты
Сұрақтар тізімі:
ЭЦҚ дегеніміз не?
Сертификат дегеніміз не?
ЭЦҚ қалай және қайда алуға болады?
ЭЦҚ қандай мақсатта әзірленді?
Оны құрудың негізгі проблемалары неде?
ЭЦҚ қалай алуға болады?
ЭЦҚ-да қандай кілттер болады?
Кілттерді қайда сақтауға болады?
ЭЦҚ-да қандай маңызды ақпарат сақталады?
ЭЦҚ алуға өз өтінімін қалай және не үшін растау қажет
Кәмелетке толмағандарға ЭЦҚ алуға бола ма?
Сертификаттарды флешкада сақтауға бола ма?
Бұл қаншалықты сенімді?
ЭЦҚ қандай сайтта қажет және оны пайдалануға болады?
ЭЦҚ-ны пайдалануға жаппай өтудің басты идеясы неде?
* ЭЦҚ көмегімен жиі қандай операциялар орындалады?
Бұл бейне жауап беретін сұрақтарды белгілеңіз
https://www.youtube.com/watch?v=bygqGFazeAo
Видео ЭЦҚ деген Не?
https://www.youtube.com/watch?v=bygqGFazeAo&t=1s
ЭЦҚ дегеніміз не?
Сертификат дегеніміз не?
ЭЦҚ қалай және қайда алуға болады?
ЭЦҚ қандай мақсатта әзірленді?
Оны құрудың негізгі проблемалары неде?
ЭЦҚ қалай алуға болады?
ЭЦҚ-да қандай кілттер болады?
Осы бейнеде естіген сұрақтардың нөмірлерін
талқылаңыз
Тапсырма 1 сұрақтарға жауап беріңіз
Жауап түрі (таңдау)-
А4 немесе А3 форматты жарнама постері;
қойылған сұраққа жауап көрсете отырып, сахнаны сахналау.
- ХҚКО бейнерепортаж- презентация (нақты сұраққа жауаптардан 1-2 слайд жасайды).- сұрақтар мен жауабы бар электронды немесе қағаз нұсқалар
Бағалау критерийлері
Ресурсы для организации поисковой работы учащихся:
-Материал на стр.172-175 учебника 11 класса Информатика изд.РНПЦ Учебник (на сайте экспертизы учебников)- http://armanpv.kz/?book=220-Материал на стр. 147 -148 учебника 11 класса изд. Атамура, на сайте экспертизы http://expert.atamura.kz/ru/books/671#page/149-электронный портал https://egov.kz/cms/ru/online-services/for_citizen?filter=servicesСабақтың материалдары
ЭЦҚ-бұл криптографиялық құрал, ол электрондық құжат мәтінінде бұрмалаушылықтардың жоқтығына көз жеткізуге, ал тиісті жағдайларда осындай қолтаңбаны жасаған тұлғаны сәйкестендіруге мүмкіндік береді.
ЭЦҚ электрондық құжатқа қағаз тасығыштағы құжаттың заңды күшіне тең заңды күш беру үшін өз қолының баламасы ретінде пайдаланылады.
Электрондық құжат-бұл компьютерде жасалған және сақталатын кез келген құжат.
ЭЦҚ қамтамасыз етеді:
1) түпнұсқалық-сандық қолтаңба қойылған қолдың шын мәнінде кім екенін кепілдендіруге көмектеседі.
2) тұтастық - цифрлық қолтаңба құжаттың мазмұнының өзгермегеніне және цифрлық қолтаңбаны енгізгеннен кейін қолдан жасалмағандығына кепілдік береді.
3) Айқындылығы - ЭЦҚ қол қойылған мазмұнның авторлығын Тараптардың кез келгеніне дәлелдеуге көмектеседі.
Шифрлау санаттары
Көптеген криптографиялық компьютерлік жүйелер екі санатқа жатады:
симметриялы кілтпен шифрлау;
ашық кілтпен шифрлау.
Симметриялы кілтпен шифрлау
Симметриялық кілт-бұл құпия код, ол бір-бірінен хабарламаларды шешу үшін екі компьютерді білуі керек.
Құпия кодта хабарламаларды шешу үшін кілт бар
Ашық кілтпен шифрлау
Ашық кілтпен шифрлау құпия кілттің және ашық кілттің комбинациясын пайдаланады.
Құпия кілт сіздің компьютеріңізге ғана белгілі, ал ашық кілт сіздің компьютеріңізбен шифрланған қарым-қатынас жүргізгісі келетін кез келген басқа компьютерге еркін беріледі.
Шифрланған хабарды кодтау үшін компьютер құпия және ашық кілтті де пайдалануы керек. Ашық кілтпен шифрлауды пайдалану үшін танымал бағдарлама-PGP (pretty good privacy).
Ашық және симметриялы кілттердің үйлесімі
Екі компьютер қосылған кезде, бір машина симметриялы кілтті жасайды және ашық кілтпен шифрлауды пайдалана отырып, оны екіншісіне жібереді. Осыдан кейін компьютерлер симметриялы кілтпен шифрлау арқылы сөйлеседі. Байланыс аяқталғаннан кейін, әрбір компьютер симметриялық кілттен құтылады.
Әрбір жаңа байланыс жаңа симметриялық кілт жасауды талап етеді.
Сәйкестендіру
Идентификация ақпарат немесе деректер Сізге сенімді көзден келіп түсетінін және өзгертілмегенін тексеру үшін пайдаланылады.
Компьютерде сәйкестендіру тәсілдері:
Пароль - Пайдаланушының аты мен паролін пайдалану .
рұқсат карталары - бұл карталар әртүрлі болуы мүмкін, қарапайым магниттік Жол картасынан смарт картаға дейін.
цифрлық қолтаңба - негізінен электрондық құжаттың (мысалы, e-mail) екендігіне көз жеткізу тәсілі . шынайы.
Электрондық құжаттарда ЭЦҚ пайдалану шарттары:
қол қою құралдары сенімді деп танылады;
ЭЦҚ өзі дұрыс деп танылады, ал қол қойылған деректерді қолдан жасау немесе бұрмалау дәл белгіленуі мүмкін;
ақпаратты ашық телекоммуникациялық арналар арқылы беру қауіпсіздігіне заңдық кепілдіктер беріледі;
құжаттың жазбаша нысанына қойылатын талаптарды қамтитын құқықтық нормалар сақталады;5
қол қоюдың барлық дәстүрлі іс жүргізу функциялары, оның ішінде қол қойған Тараптың өкілеттіктерін куәландыру, қол қойған адамды және хабарламаның мазмұнын белгілеу, сондай-ақ сот дәлелдемесі ретінде қол қоюдың рөлі сақталады;
дербес ақпаратты қорғау қамтамасыз етіледі.
ЭЦҚ иесі
Қол қою кілті сертификатының иесі (ЭЦҚ иесі) куәландырушы орталық атына қол қою кілті сертификатын берген және ЭЦҚ құралдарының көмегімен электрондық құжаттарды жазуға мүмкіндік беретін ЭЦҚ тиісті жабық кілтіне ие жеке тұлға болып табылады.
Қол қою кілті сертификатының иесі міндетті
ЭЦҚ жабық кілтін құпия сақтау;
ЭЦҚ үшін ЭЦҚ-ның ашық және жабық кілттерін, егер оған бұл кілттердің пайдаланылатыны немесе бұрын пайдаланылғандығы белгілі болса, пайдаланбауға;
ЭЦҚ-ның жабық кілтінің құпиясы бұзылған деп пайымдауға негіздер болған кезде қол қою кілті сертификатының қолданылуын тоқтата тұруды дереу талап етуге міндетті.
ЭЦҚ-шифрланған түрдегі код:
иесінің құпия кілтін құжатқа қол қойған тұлға ретінде сәйкестендіру;
қол қою жүргізілген күн мен уақыт;
құжаттың барлық бастапқы мәтіні қол қою кезінде қандай түрде болған.
Рефлексия
Үй тапсырмасы
Мәтіндік редакторда құжат жасап, оны ЭЦҚ арқылы қорғауға қойыңыз (11-сыныпты басылым оқулығының 10-151-б.). Атамұра, сараптама сайтында http://expert.atamura.kz/ru/books/671#page/149
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?