Цилиндр және оның элементтері. Цилиндрдің жазбасы, бүйір және толық бетінің ауданы. Геометрия, 11 сынып, қосымша материал.

Цилиндр деп тіктөртбұрышты оның қабырғаларының бірінен айналдырғанда шығатын денені айтады.

Егер жасаушылары табанына перпендикуляр болса, онда цилиндрге тік цилиндр дейміз.

Табандарының центрлерін біріктіретін кесінді цилиндрдің осі делінсе, цилиндрдің осі арқылы өтетін қиманы осьтік қима деп атайды. Егер цилинрдің бетін табан шеңберлердің бойымен және қайсыбір жасаушысының бойымен қиып алып жазып жіберсек цилиндр жазбасын аламыз. Цилиндр жазбасы тіктөртбұрыщ және өзара тең екі дөңгелек.

Бүйір бетінің ауданын жазу үшін:

• Цилиндрдің бүйір бетінің жазбасы – тіктөртбұрышты аламыз;
• Тіктөртбұрыш ауданын табамыз;

Толық бетінің ауданын жазу үшін:

• Бүйір бетінің ауданын қолданамыз;
• Екі табанының ауданын қолданамыз;
• Осы екі аудандарды қосып, толық бетінің ауданын табамыз;