Координатадағы есептер шығару. Геометрия, 8 сынып, презентация, 2 сабақ.
Жазықтықтағы координаттар әдісі.
Координатадағы есептер шығару.Оқу мақсаттары:
8.1.3.14 координатасы бойынша жазықтықта екі нүкте арасындағы қашықтықты есептеу;
8.1.3.15 кесіндінің ортасының координатасын табу;
8.1.3.16 кесіндіні берілген қатынаста бөлетін нүктенің координатасын табу;
8.1.3.17 центрі (a; b) және радиусы r шеңбер теңдеуін білу:
8.1.3.19 берілген екі нүкте арқылы өтетін түзідің теңдеуін және жалпы теңдеуін жазу:
8.1.3.20 координатадағы қарапайым есептер шығару
Сабақ мақсатары:
Осы сабақта координатадағы формуланы әртүрлі есептер шығаруда қолдану қарастырылады. Оқушылар:
жазықтықта координаталары бойынша екі нүкте арасындағы қашықтықты есептеу;
кесіндінің ортасының координатасын анықтау;
центрі (a,b) және радиусы r шеңбер теңдеуін жазу
берілген екі нүкте арқылы өтетін түзу теңдеуін жазу;
координатадағы қарапайым есептер шығару.
Егер нүктелердің координаталары белгілі болса, олардың ара қашықтығын табуды қарастырайық. Жазықтықта тік бұрышты координаттар жүйесі таңдалсын. Осы жүйедегі A және B нүктелерінің координаталары A (x1; y1) және B (x2; y2) болсын. Онда A мен B нүктелерінің ара қашықтығы d (A, B) = AB келесі формуламен анықталады
x
y
O
A (x1; y1)
B (x2; y2)
x1
x2
y1
y2
Нүктелердің ара қашықтығы.
Мысал. Екі төбесінің координаталары A (8; 8) және B (5; 5) болатын ABCD квадраттың ауданын табыңыз.
Шешуі: Квадрат ауданы оның қабырғасының квадратына тең.
Яғни, SABCD = AB² . AB қабырғасының ұзындығын екі нүктенің ара қашықтығының формуласымен анықтаймыз:
Сонымен квадрат ауданы SABCD = AB = 18 кв. бірлік.
Жауабы: 18 кв. бірлік.
Шеңбер теңдеуі
Екі айнымалысы теңдеу фигура теңдеуі деп аталады, егер оның теңдеуін кез келген өзіне тиісті нүктенің координатасы қанағаттандырса, ал тиісті емес нүктелер координаталары қанағаттандырмайды.
Центрі O (x0; y0) және радиусы R шеңбер теңдеуі:
(x – x0)2 + (y – y0)2 = R2
x
y
O
C
x0
y0
M (x; y)
(x – x0)2 + (у – у0)2 = R2
центрі С (x0; y0) нүктесіндегі радиусы R шеңбер теңдеуі.
Егер шеңбер центрі координат басы болса, онда шеңбер теңдеуі келесі түрде болады:
x2 + y2 = R2 .
x
y
O
R
x
y
O
A (x1; y1)
B (x2; y2)
C (x0; y0)
x1
x2
y1
y2
C нүктесі AB кесіндісінің ортасы,мұндағыA (x1; y1), B (x2; y2):
x0
y0
Кесіндінің ортасының координаталары
Есеп. Кесіндінің ұштары A (–8; –5), B (10; 4) нүктелері. AB кесіндісін тең үш бөлікке бөлетін C және D нүктелерінің координаталарын табыңыз.
Шешуі.
C және D нүктелерінің координаталары (xC; yC) және (xD; yD).
1) C және D нүктелерінің абсциссаларын табайық.
C нүктесі AD кесіндісінің ортасы болғандықтан:
D нүктесі CB кесіндісінің ортасы болғандықтан:
Жүйені шешеміз: 2xC = xD – 8,
2xD = 10 + xC ,
xC = –2, xD = 4.
2) С және D нүктелерінің ординаталарын табамыз.
С және D нүктелерінің ординаталарын табу үшін келесі теңдіктерді қолданамыз
Жүйені шешеміз:
2yC = yD – 5,
2yD = yC + 4,
yC = –2, yD = 1.
Жауабы: C (–2; –2), D (4; 1).
Түзу теңдеуі
ax + by + c = 0 ,
Мұндағы a мен b бірдей нөлге тең емес.
Егер a = 0, онда y = c1 – түзуі || Ox.
Егер b = 0, онда y = c2 – түзу || Oy.
Егер с = 0, онда түзу O (0; 0) нүктесінен өтеді.
Маған қиын болды...
Маған қызықты болды
Мен түсіндім...
Маған керек...
керек емес...
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?