Этностардың шығу тарихы. Дүние жүзі тарихы, 10 сынып, сабақ жоспары, 2 сабақ.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Этностардың шығу тарихы (2 сабақ)

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.2.1.2 – тарихи оқиғаларды, үдерістер мен құбылыстарды түсіндіру үшін «этнос», «этногенез», «ұлт» ұғымдарын қолдану;

10.2.1.3 – этногенездің әр түрлі теорияларын жүйелеу және жинақтау;

10.2.1.4 – этностардың шығу тегі мен дамуы туралы Л.Н. Гумилевтің ғылыми көзқарастарын зерттеу.

 Бағалау критерийлері

Этностың, ұлттың, этногенездің ұғымдарын біледі

Этникалық топтардың қалыптасуының негізгі кезеңдерін анықтайды.

Түрлі тәсілдермен қарастырылған этногенездің жалпы (2) және ерекше (3) факторларын анықтайды.

Халықтардың қалыптасу тарихынан мысалдар келтіреді (1-2)

Этнос дамуының жолдары туралы қорытынды жасайды

 Тілдік мақсаттар

Маңызды терминдерге анықтамалар беретін глоссарий құрастыру.

 Құндылықтарды дарыту

Ұлттық салт-дәстүрді құрметтеуге үйрету, толеранттылыққа тәрбиелеу. Жаһандық азаматтық: этникалық топтардың мәдениеті мен дәстүрлеріндегі айырмашылықтарға қарамастан, адамзаттың жалпыға ортақ құндылықтары бар екендігін, әр ұлттың мәдениетінің өзіндік ерекшілігі болатындығын, жалпы әлемдік құндылық болып табылатындығын түсінеді.

 Пәнаралық байланыстар

Биология – антропогенез, биоалуантүрлілік, эволюция, өсімдіктер мен жануарлар әлемі.

География – әлемнің өңірлері, ландшафтық ерекшеліктері

 АКТ қолдану дағдылары

Интернет-ресурстар, планшеттер, ноутбуктерді пайдалану.

Бастапқы білім

Берілген тақырып «Дүние жүзі тарихы» және «Қазақстан тарихы» пәндері бойынша көне заман дәуірінен бүгінгі күнге дейінгі алған білімге негізделген. Ол оқушыларға адам дамуының жолдары мен заманауи әлемнің түрлі модельдері арасында ұқсастықтар жасауға көмектеседі.

Ұсынылған алдын-ала білім әлемнің халықтарының қалыптасу тарихын қамтитын 6-9 сыныптарға (атап айтқанда, 9 сынып) арналған Дүниежүзілік тарихтың мазмұнын қамтиды.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Сыныппен амандасу.

Алғашқы слайдты көрсетіңіз, «Бүгін сабақта қандай тақырып зерттелетінін айтыңыздар» - деген сұраққа жауап беруін сұраңыз.

Сабақтың тақырыбымен, мақсаттар мен бағалау критерийлерімен таныстыру.

(О) CLIL әдісі: Сабақтың басталуына дейін терминдердің анықтамаларын бөлек сөздерге бөліңіз, содан кейін оқушыларға терминдерді беріп, сөздерді сөйлемге (термин және дефиниция) жинауды сұраңыз. Сосын дұрыс жауабы бар слайдты көрсетіңіз.

Терминдер:

Этногенез – этникалық қоғамның (этнос), халықтың пайда болу қалыптастыру үдерісі.

Этнос – ортақ мәдениет, тіл, психологиялық құрылымы, тарихи тағдырдың ажырағысыздығы бар, олардың бірлігі мен басқа этностардан айырмашылығы туралы сана-сезімі бар адамдар тобы.

Халық – белгілі бір аумақты иемденетін басқарудың, әдет-ғұрыптар мен дәстүрлердің, тілдің, мәдениеттің ерекшеліктеріне ие адамдар қоғамдастығының тұрақты нысаны.

1-тапсырма. (Жұппен) Даму сатысы. 10 мин

Тапсырманы оқып, түсіну үшін оқушыларға 5 минут беріңіз (1-қосымша)

Сұрақтарға жауап беруді сұраңыз:

- адамдардың бірігуінің тарихи қалыптасқан нысандарын анықтау;

- Адамзат дамуында адамдардың бірігуінің әртүрлі формалары арқылы өтті деген не?

- бірігудің алғашқы түрлері – ру мен тайпаны сипаттаңыз;

- адамдардың бірігуінің келесі түрі – халықтар формасына көшудің алғышарттарын анықтаңыз;

- ұлттар қашан және неліктен пайда болды?

Оқушылардан олардың жауаптарын жұптармен талқылауын сұраңыз және этностардың даму сатысын графикалық түрде дәптерге орындауын сұраңыз.

2-тапсырма. (топпен) Кластер жасаңыз. 15 мин

Этногенез теорияларының негізінде жатқан негізгі тезистерді анықтаңыз.

Түрлі тәсілдермен қарастырылған этногенездің жалпы (2) және ерекше (3) факторларын анықтау.

Халықтардың қалыптасу тарихынан мысал келтіріңдер (таңдауға)

Халықтар құру туралы қорытынды жасаңыз.

Оқушыларға стикерлер таратыңыз. Фразаны аяқтауды сұраңыз:

Зерттеліп отырған тақырып мені ... туралы ойлануға жетеледі.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

1) Тапсырмалар белгілі бір уақыт аралығына беріледі (жасырын дифференциация);

2) Теориялық дайындық деңгейі әртүрлі оқушылар сұрақтарға жауап бергенде өз көзқарастарын ұсынады;

3) Кластер жасай отырып, оқушылар көптеген сұрақтарына жауап ала алады;

4) Студенттердің көпшілігі тарихты зерттеуде өркениеттер мен өркениеттік тәсілдерді жіктей алады;

5) Мықты оқушылар жетекші рөлге шығады («Пікірталас» ойынында);

6) Кейбір оқушылар өркениеттердің өзара тәуелділігі мен өзара әрекеті туралы дербес қорытынды жасай алады

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?