Қазіргі әлемде білім берудің маңызы қандай? Дүние жүзі тарихы, 9 сынып, қосымша материал.

Қосымша В

  1 топ: Сингапурдағы заманауи білім беру

 Сингапурдағы білім жүйесінің пайда болу тарихы басқа елдермен салыстырғанда біршама жаңа. Бұл білім жүйесі 20 ғасырдың басында ғана пайда болған, алайда осы елдің ең көрнекті ғалымдары жүйенің нәжижелігігін дәлелдеп берді. Оның әлемнің басқа елдеріндегі білім беру жүйесінен басты айырмашылығы – оқытудағы тәсілінде. Сингапур білімі адамның дамуындағы үйлесімділікті және оның тәрбиесінің әлеуметтік, эстетикалық, физикалық, интеллектуалды және адамгершілік аспектілерін басты ізгі қасиет ретінде қарастырады.

 Білім алу кезінде құндылықтар жүйесінде алдыңғы қатарға зерттеу пәні туралы білім емес, қойылған мақсатқа жету үшін стандартты емес тәсілдерін табу мен шығармашыл ойлау қабілеті жатады. Сингапурдағы білім беру жүйесінің сипаттамалары: Екі тілде оқыту.

  Сингапур мектептерінде барлық пәндер ағылшын және қытай тілінде оқытылады. Түсінік қарапайым: ағылшын тілі әмбебап халықаралық тіл ретінде қажет, ал қытай тілі кішкентай сингапурлықтарға өз халқының тамыры, мәдениеті мен тарихын ұмытуға жол бермейді.

 Төзімділік. Сингапур көп ұлтты мемлекет, сондықтан мектептер балаларды әр түрлі нәсілдердің, ұлттардың және діндердің өкілдеріне шыдамдылық пен мейірімділікке үйретеді. Ел өз экономикасын белсенді дамытатын болғандықтан, білім берудің жетекші бағыттары техникалық, жаратылыстану және нақты ғылымдар болып табылады. Гуманитарлық пәндер екінші деңгейге ысырылды. Балаларды білім мен дайындық деңгейіне қарай саралайды. Оқыту «ағындар» әдісімен жүзеге асырылады. Әр ағымның жеке оқу жоспары бар. Жалпы білім беру 6 мен 16 жас аралығындағы барлық балалар үшін міндетті болып табылады. Оған 6 жылдық бастауыш мектеп пен 4 жылдық орта білім кіреді. Сингапурда білім алу келесі кезеңдерден тұрады: Мектепке дейінгі деңгей (3 жастан 4 жасқа дейінгі ясли және 6 жасқа дейінгі балабақша); Бастауыш мектеп (алты сынып, 6-дан 12 жасқа дейін); Орта мектеп (12-ден 17 жасқа дейінгі бес сынып); Жоғары немесе орта кәсіптік оқу орнында мамандық алу (17 жастан бастап «шекті» жас шегі жоқ).

 2 топ: Қытайдағы заманауи білім беру

Қытай - халықтың, оның ішінде шаруалардың сауаттылығы жоғары және тез өсіп келе жатқан мемлекет. Ересек халықтың тек 15-17% -ы ғана Қытайда сауатсыз болып қалуда. Бүгінгі күні Қытайда миллионға жуық әртүрлі деңгейдегі және профильдегі білім беру мекемелері бар, оларда 200 миллионнан астам адам оқиды.

 Қытай Конституциясына сәйкес 9 жылдық білім міндетті болып табылады, Қытай заңдары барлығына, соның ішінде басқа ұлт өкілдеріне, балалар, әйелдер мен мүмкіндігі шектеулі адамдарға білім алу құқығын береді. Дамуында ауытқуы бар балалардың жартысынан көбі саңырау және мылқау балаларға арналған балабақшалар мен мектептерде, ал басқа да дамуында кемістігі бар балаларда білім ала алады. 5 Қытайдағы білім беру жүйесіне бастауыш және орта мектептер, сонымен қатар кәсіптік және жоғары оқу орындары кіреді. Бастауыш мектепте оқу мерзімі 6 жыл, орта мектепте 3 жыл. Қытайдағы бастауыш мектепте 6 жасар балалардың 99% -ы оқиды.6 Қытайлық оқушылар жаңа оқу жылының бірінші күнінде мемлекеттік туды көтеру рәсіміне қатысуы. Қытайдың Цзянсу провинциясы, Нанкин қаласындағы бастауыш мектеп, 1 қыркүйек. 7 

 Мектепке дейінгі білім беру

 Қытайда мектепке дейінгі тәрбиені бүкіл қоғам бірлесіп жүзеге асырады. «Тәрбиені физикалық дамумен ұштастыру» қағидасын ұстанады, барлық балабақшалар жеке тұлғаның жас кезінен бастап үйлесімді дамуын қамтамасыз ету үшін балалардың физикалық, ақыл-ой, эстетикалық және басқа аспектілерде жан-жақты дамуына көмектеседі.

 8

  9 Мүгедектерге арналған білім беру

 Мемлекет мүгедектердің білім алу құқығын қамтамасыз ететін бірқатар заңдар мен құқықтық актілерді қабылдады. Арнайы білім беруді дамытудың негізгі бағыты мен саяси нұсқаулары жасалып, арнайы білім беруді дамытудың қоры құрылды. Қытайда көру, есту немесе ақыл-ой кемістігі бар балаларға арналған 1426 білім беру ұйымдары бар, жалпы білім беретін мектептерде 5400 арнайы білім беру сыныптары ашылған.

 10  Кәсіптік және жоғары білім

 11 Қытайдың кәсіптік білім беру жүйесіне жоғары және орта кәсіптік мектептер, орта техникалық мектептер, кәсіптік бағдар беру мектептері, кәсіптік оқыту орталықтары, ересектерге арналған техникалық оқыту мектептері және бұқаралық күштер құрған институттар кіреді. Кәсіби білім, жоғары деңгейдегі орта білім негізінде жүзеге асырылады және жоғары білімнің маңызды бөлігі болып табылады. Кәсіби оқу орындары қолданбалы және технологиялық мақсатта білікті техникалық жұмысшыларды дайындайды.12 Donghua University бұл университет Шанхай қаласында орналасқан және Қытайдың ең жақсы және ірі университеттерінің бірі болып саналады. Ол тілдік бағдарламалармен, сонымен қатар әр түрлі ғылым саласындағы бакалавриат, магистратура және докторантура бағдарламаларымен мамандандырылған. 13  Бейжің тілі мен мәдениеті университеті (Beijing Language and Culture University) Қытайдағы ең танымал университеттердің бірі болып саналады және Пекинде орналасқан. Мұнда заң, бизнес, журналистика, халықаралық қатынастар және басқа көптеген мамандықтарды таңдай аласыз..

 14 Qingdao University Қытайдағы ең көне университеттердің бірі. Дәл осы жерде шетелдік студенттерді қабылдау алғаш рет басталды. Ол қытай тілін шет тілі ретінде оқытудың бай тәжірибесімен танымал.

 3 топ: Финляндиядағы заманауи білім беру

 Финляндия Скандинавия елдерінің арасында ерекше орын алады. Бұл елдің экономикалық жетістігі әлеуметтік-экономикалық моделінің кейбір ерекшеліктері мен еңбексүйгіштік, тиянақтылық, заңға бағынушылық, ұтымды тұтынуға, инновацияларға деген бейімділік, білім беру және кәсіптік оқыту саласындағы жоғары беделі мен әр уақытта өзін өзі дамытуға дайындығының арқасында қол жеткізілді.

 Финляндиядағы білім беру жүйесінің негізгі мақсаты бүкіл халықтың жоғары білімге, білік және ағартушылық деңгейін қамтамасыз етуге бағытталған. Бұл елде үздіксіз білім беру қағидасы жарияланып, жүзеге асырылады және кез-келген жаста оқуға мүмкіндік беріледі. Финляндия қоғамының білім саласына шығындарының үлесі жалпы ұлттық өнімнің 6 - 7% құрайды.

 Білім беру жүйесінің төменгі сатысы мектепке дейінгі мекемелер. Бұл балабақшалар мен бастауыш мектептердегі дайындық сыныптары. Мектепте оқу 7 жастан басталады. Сабақты психологтың немесе дәрігердің қорытындысы негізінде және ата-анасының келісімі бойынша бір жыл бұрын немесе бір жылдан кейін бастауға рұқсат етіледі. Финляндияның тұрғылықты барлық балалары, оның ішінде басқа елдердің азаматтары да заң бойынша тоғыз жылдық мектеп деңгейінде білім алуға міндетті. Қазіргі уақытта міндетті тоғыз жылдық білім 1988 жылы күшіне енген заңдармен реттеледі. Қазір оны халықтың 97% алуда. Міндетті білім беруді ұйымдастыруға Финляндияда 450 муниципалитеттер жауап береді.Оқу мен оқу құралдары ақысыз. Сонымен қатар, оқушылар күнделікті ыстық түскі асты тегін алады. Мектептен бес шақырымнан астам жерде тұратын балаларды сабаққа арнайы ақысыз автобустармен әкеледі. Елдегі білім беруге жалпы шығындар мемлекеттік бюджеттің шамамен 15% құрайды. Финляндияда 4300 жалпы білім беретін мектеп бар. Олардың ең шағындары 10-ға жуық оқушы, ал үлкендері 900-ге дейін оқушыларды қабылдайды. Күзде бірінші сыныпқа 60 мыңға дейін бала келеді, ал оқушылардың жалпы саны 580 мыңға жуықтайды. Жалпы білім беретін 9 жылдық мектептерде балалардың алғашқы алты жасында бір мұғалім, соңғы үш жылда пән мұғалімдері сабақ береді. Оқытудың жалпы мақсаты - қоғамның моральдық жағынан жауапты мүшесін қалыптастыру. Күнделікті өмірде қажет білім мен дағдыларға ерекше назар аударылады. Оқу бағдарламасына келесі пәндер кіреді: ана тілі, елдің екінші мемлекеттік тілі, шет тілдері (әдетте ағылшын тілі), математика, физика, химия, тарих, қоғамтану, дене шынықтыру, музыка, бейнелеу өнері, қол еңбегі, үй шаруашылығы , дін немесе этика, биология, география, экология. Сонымен қатар, оқушылар өздерінің қызығушылықтарына сәйкес факультативті пәндерді оқи алады. Оқу жылы - 190 оқу күні, ал оқыту тек бір ауысымда жүргізіледі. Мектептегі сабақтар мамырдың аяғында немесе маусым айының басында көктем мерекесімен аяқталады, жаңа оқу жылы тамыздың ортасында басталады. Жазғы демалыстан басқа күзгі - қараша, Рождество - желтоқсанның соңында және қыста - ақпанның соңында немесе наурыздың басында болады. Оқу жүктемесі бірінші сыныпта аптасына 20 сағаттан, кейінгі оқу жылдарында 25-30 сағатқа дейін артады. Жалпы білім беретін мектептің түлектеріне орта білім туралы диплом немесе куәлік берілмейді, бірақ олар кез-келген орта білім беру ұйымына, кәсіптік лицейге немесе гимназияға түсуге құқылы.

 Емтихандарды жылына екі рет - күзде және көктемде Білім министрлігі тағайындаған мемлекеттік емтихан комиссиясы қабылдайды. Емтиханды сәтті тапсырған түлектер студенттердің ақ шляпаларын алады.Емтихандарды ойдағыдай тапсыру кез-келген жоғары оқу орнына түсуге құқық береді. Бүгінгі күні Финляндияда жастардың жартысынан көбі орта білімді аяқтаған. Басқалары оны кейінірек білім беру жүйесінде аяқтай алады.

  4 топ: Қазақстандағы заманауи білім беру

 Қазақстан дамуының жаңа кезеңі мемлекеттің әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына қосылуына бағытталған. Осыған байланысты білім беру саласындағы саясат әлемдік білім кеңістігіне интеграцияланған және әлемдік еңбек нарығында бәсекеге қабілетті мамандарды даярлауды қамтамасыз ететін ұлттық білім беру моделін қалыптастыруға бағытталған.

 Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясында Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев сегіз артықшылықты атап өтті, оның ішінде жоғары білімді, жоғары ғылыми және шығармашылық әлеуеті бар халық. Қолданыстағы баға жетпес капиталды жан-жақты дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау өте маңызды. Ел Президенті ұлттық интеллекттің өзегін құру міндетін қойды. Қазақстанда білім берудің тиімді моделін қалыптастыру бойынша жүйелі жұмыс жүргізілуде. Ұлттық білім жаңа халықаралық стандарттарға көшу бағытындағы реформалардың алғашқы әлеуметтік институттарының бірі болды. Білім беру реформасының тұжырымдамасы жасалды. Жүргізілген қайта құрулар республиканың білім беру әлеуетін сақтауға және дамытуға мүмкіндік берді. Бәсекеге қабілетті ұлттық білім берудің жаңа стратегиялық және тұжырымдамалық моделі: білім берудің халықаралық стандарттарына көшу, әлемдік білім кеңістігіне интеграциялану және білім беру қызметтерінің сапасын арттыру. Білім берудің заманауи моделін іске асыру үшін Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы жасалды, оның басымдығы инновациялық білім беру жобаларын әзірлеу, енгізу және тарату болып табылады. Қазіргі кезде 12 жылдық білім беруді енгізу белсенді қаралуда. 12 жылдық орта білім беруді енгізу арқылы Қазақстан жаңа деңгейге көтеріліп, сол арқылы әлемнің басқа дамыған елдерімен бір сатыда. Еуропа Кеңесінің Декларациясына сәйкес, әлемдік білім кеңістігінде 12 жылдық орта білім беру 136 елде, оның ішінде АҚШ, Германия, Франция, Жапония сияқты дамыған елдерде жүзеге асырылады. 12 жылдық білім беруді енгізу батыстың озық әріптестерімен бәсекеге түсе алатын жаңа ұлттық білім беру моделін жобалаудың стратегиялық міндеттерін ойдағыдай жүзеге асыруға мүмкіндік береді.   Білім біздің жоғары өміріміздің негізі болуы керек. Білім беру - бұл еліміздің бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етудің кілті.

Педагогикалық технологияларды жетілдіру арқылы оқыту үдерісін жаңарту үшін мұғалімнің тәжірибесіне жеті модуль енгізілуде. Инновациялық оқыту негізінде 7 модуль жатыр:

- оқытудың жаңа тәсілдері

- оқудағы басқару және көшбасшылық

- сын тұрғысынан ойлауға үйрету

- дарынды оқушыларды даярлау

- жас ерекшеліктеріне сәйкес білім беру және оқыту

- білім беру мен оқытуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану

-оқу үшін оқуды бағалау

 Бүгінгі таңда мемлекет мұғалімнің кәсіби өсуі үшін барлық мүмкіндіктерді жасап отыр. Бүгінде көпшілік өзгеру, өзгеріс туралы айтады, алайда түрлі себептермен көптеген адамдар ең алдымен адам өзін өзгеру керек деп ойлайды.