Неліктен Александр Македонский скифтерді бағындыра алмады? Дүние жүзі тарихы, 5 сынып, сабақ жоспары.

Мектеп:

Күні:

Оқытушының тегі, аты-жөні:

Сынып: 5

Қатысқандар саны:

қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы

Неліктен Александр Македонский скифтерді бағындыра алмады?

Берілген сабақта қол жеткізетін оқытудың мақсаты (оқу бағдарламасына сілтеме)

Оқушылардың қолынан келеді:

• ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін «империя» ұғымын білу және пайдалану
• басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгерткенін түсіндіру

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар істей алады:

• Коммуникативті, аналитикалық жіне зерттеушілік машықтарын дамытуға арналған интерактивті тапсырмалар құралдарымен Ұлы Александрдың өмірі мен «ұлы» істері жайлы, тек сақтар ғана (Геродот жазбалары бойынша скифтер) оған төтеп бере алған туралы мәліметтерді анықтай алады

 Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминологияны қолданып сөйлеу, жазу және тыңдалым машықтарын дамыту:

• Скифтер
• Сақ-массагеттер
• Тиграхаудтар
• Александрия Эсхата

Сұхбат/жазылым үшін пайдалы тіркестер:

• Менің ойымша, Александр Македонский ........ …болған.
• Менің ойымша, Александр Македонскийдің өмірінен алынған жағдай ...................сипаттайды.
• Менің ойымша, бұл жағдай өте маңызды болған, өйткені...........
• Менің ойымша, скифтер мен сақтар ең … болған

 Құндылықтарды дарыту

серіктестік

Бағалау өлшемдері

Білу және түсіну

• Өз ұстанымын қорғауға 2-3 фактіні белгілеу;
• Картада Александр Македонский шайқастарын біліп көрсете алу;
• «империя» сөзінің мағынасын түсіндіре алу;
• Сақтардың македон әскерлеріне төтеп беру себебін түсіндіру

Талдау

• Александр Македонскийдің шабуыл жорықтары және оның жаулап алған аймақтарына әсері туралы қорытынды жасау
• Сақтардың қарсыластығы туралы қорытынды жасау және сәтсіздік себептерін анықтау.

 Пәнаралық байланыстар

Бұл сабақ Қазақстан тарихы пәнімен байланысты

 АКТ қолдану дағдылары

Көрнекі көрініс үшін АКТ пайдалану

 Бастапқы білім

Осы тараудың алдыңғы сабақтарында Ежелгі Грецияны алдын ала зерттеуге негізделген.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

(БЫМ)

Оқушыларды қарсы алу.Оқушылардың сабаққа дайындығы

(Б) Оқушылардың ойлау әрекеті мен зейінінің шоғырлануына «Мен жеңістерді ұрламаймын!» сөзі ұсыну

Сұрақ: Бұл сөздерді кім айтқан?

Оқушылардың болжамдары тыңдау.

Сабақтың тақырыбы, мақсаты мен бағалау өлшемдері.

(Д) Әрбір оқушыға көрсетілген алты сын есімнің бір біреуі таратылады:

• «Ұлы»,
• «Дана»,
• «Дарынды»,
• «Жалғыз»,
• «Қырсық»,
• «Қатыгез»,

Оқушылар бір біріне алған сөздердің мағынасын ашпайды.

(Д) Көрсетілген бейнежазба негізінде әр бір оқушы мінездемесін дәлелдейтін 2-3 фактіні табу, дәптерлеріне жазып алу.

Тапсырма дескрипторлары: Ұсынылған бейнежазбадан Александр Македонскийдің өмірінен алынған мінездемені дәлелдейтін 3 фактіні анықтау

(Т) Сөздер бойынша топтар құрылады.

Оқушылар алған сөздер бойынша алты топқа жұптасады:

• «Ұлы»,
• «Ақылды»,
• «Сүйікті»,
• «Маңғаз»,
• «Батыл»,
• «Қатыгез»,

Топтарға тапсырма алынған фактілерді талдау:

Дескрипторлар:

• Әр бір фактіні тыңдайды және талқылайды.
• Фактілерді сәйкестендіреді және ең маңызды төртеуін таңдайды.

Әр бір топ басқа топ оқушыларын Александр Македонскийдің лақап атымен және оны мінездейтін фактілермен таныстырады

Қорытынды: тарихи қайраткердің бейнесі оны көрсеткен немесе ол туралы жаған адамның көзқарасына байланысты болады

(Ж) Александр Македонский империясының картасын көрсету.

Оқушыларға кескін карталар, атлас және жаулау жорықтары мен шайқастары жайлы ақпаратты тарату. А.Македонский империясының негізгі шайқастары мен шеңберлерін картада көрсетуін оқушылардан сұрау

(Б) Александр Македонскийдің билік картасын көрсету.

Тақтада Александр Македонскийдің портреті. Әр бір топ өз мінездемелерін тіркеп отырып фактілерді атайды.

(П) Александр Македонскийдің жеңіс себептері мен жаулау жорықтары туралы қорытынды мен жеңіс себептері.

Империя - жер жүзінің әр түрлі бөліктерінде кең-байтақ аумақтарды басып алған ірі отаршыл мемлекет. Мұндай империя отар елдерге қарағанда метрополияның, орталықтың, билеуші ұлттың ерекше артық жағдайларда болуымен сипатталады. Бағынышты аймақта ұлы державалық, шовинистік саясат жүргізеді. Мысалы, бұрынғы Британия, Франция, Ресей Кеңес империялары

Б) Оқушылар Александр Македонскийдің скифтермен шайқастарына байланысты оқиғаларды естеріне түсіреді. Жетісу мен Арал маңында тұрған сақ-тиграхауда немесе массагеттерді осылайша атаған. Осылайша Скунха есімді қолбасшысымен сақтар ұлы басқыншыға қарсыластық білдіріп, оны Сырдарияның басқа жағалауына өткізбеген. Александр кері тартуға мәжбүр болды. Ол Сырдария жағалауында Александрия Эсхату қаласын салуға бұйрық береді (Шеткі деген бағынаны білдіреді) (ресурстарды қараңыз).

(Ж) Скиф шайқастарының жетістік текшелері ұсынылады, оқушылар соның ішінен македон әскерлерін жеңуге әсер еткен 3 таңдайды.

Оқушылар реттеп 3 дәлел көрсетеді.

Дескрипторлар:

• Бір ең маңызды әсерден үш аса маңызды емес әсерге дейін реттейді.
• Скифтерді жаулап алуда А.Македонскийдің әскерлерінің сәтсіздік себептерін анықтауда Александр Македонскийдің жеңілмес әскеріне тек қана мыңдаған салт аттылары бар көшпенділер ғана қарсы тұра алғаны туралы қорытынды жасайды.

«Мен жеңісті ұрлап алмаймын!» сөзіне оқушылар өз пікірлерін айтады

Талдау: Өз мақсаттарыңызға жеттіңіздер ме?

Рефлексия «Табыс баспалдағы»

Тапсырмаларды тілдік дайындық бойынша саралау (жаңа тақырыпты оқу)

Табыс өлшемдеріне сәйкес бағалау

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Тақырыптық түсінік барлық оқушыларда болады, бірақ жасырынды дифференциация белсенді оқушыларда көрінеді, олар дәлелдемелерді табуда жоғары деңгей көрсетіп Македония империясының құрылуы және де оның ықпал етуі туралы өз көзқарастарын қорғауда аналитикалық қорытынды жасайды. Жоғары мотивациясы бар оқушылар македондықтардың скифтарға жеңіліуінің себебін түсіндіре алады.

Белсенділік таныта қоймаған оұушыларға мұғалім тарапынан тапсырманы талқылауға жұптық және жеке жұмыста жеке қолдау көрсетілсе, сыныптастары тарапынан да қолдау көрсетіледі.

Сабақ барысында дескрипторлар ұсынған тапсырмаларды орындауымен балалардың әрекетін бақылау жолымен бағаланады, орындаған жұмыспен келісу және оны мақұлдау, кері байланыс құру, жеке оқушыларды ынталандырып олардың іс әрекетіне бағыт беру

Қауіпсіздік техника ережесін сақтау

(Сабақ мақсаты мен оқыту мақсаттары шынайы болды ма? Оқушылар бүгін ені үйренді? Сыныпта қандай ауа болды? Менің өткізген саралауым ойдағыдай болды ма? Мерзімді сақтадым ба? Жоспардан тыс шектеулер болды ма және неге?

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?