Ұлы дала батырлары. Дүниетану, 3 сынып, дидактикалық материал.

Дидактикалықматериалдар

• «Жаужүрек мың бала» фильмінен үзінді

Сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=27cJy9GhQCQ

Ұзақтығы: 1:29

 Фильм қазақ халқы жоңғар шапқыншылығына қарсы ерлікпен күрескен XVIII ғасырдың бірінші жартысын қамтиды. Сол кезде қазақ жасақтары бірігіп, басқыншыларға тойтарыс беріп, майданда шешуші жеңістерге жеткен еді.

 Кино желісі бойынша, осы соғыста ел үшін күрескен жауынгер ер-азаматтар қатарында, жаужүрек Сартай батыр да өзіндей өрімдей жас, жеткіншек сарбаздарды ту көтеріп, жорыққа бастап шығады. Мың бала атанған Сартай жасағы қарасы әлдеқайда көп жауға азғана қол қарсы шауып, арасалмақты қазақ әскері пайдасына өзгертеді.

(ғаламтордан)

• «Джигсо» стратегиясына арналған төрт мәтін (сыныптың деңгейіне қарай жеңілдетіп не толықтырып алуға болады)

© e-history.kz

Жауабы:

Бөгенбай батыр

Абылай хан тұсындағы батыр, атақты  қолбасшы. Қазақ  жауынгерлері арасында зор беделге ие болған, сондықтан оны халық Қанжығалы Бөгенбай деп атап кеткен. Сырдария өзенінің жағасында дүниеге келіпті Оның атасы — Әлдекүн, әкесі Ақша қанжығалы руы ішінде белгілі адамдар болған. Әз Тәуке хан оның әкесіне 80 мың сарбаздан тұратын әскерге қолбасшы болуды сеніп тапсырған. Ол сонымен қатар өнерлі адам болған. Өзіне жақын адамдардан топ құрып, кейін елде "Қанжығалының қырық батыры" деп аталып кеткен. Батырлығы мен қолбасшылық дарыны арқасында Бөгенбай үлкен құрметке бөленіп, ерлігі ел аузында аңызға айналып кетті. Бөгенбайдың қалмақтармен және қытай өскерлерімен болған қиян-кескі шайқастарда көрсеткен қайраты сол кездегі жорық жырауларының толғауларында мәңгі өшпес өлең тілімен өрнектеліп қалды.

Әлия Молдағұлова

1925 ж. 25 қазанда Ақтөбе облысы, Қобда ауданының Бұлақ ауылында дүниеге келген. №46-шы балалар үйінде тәрбиеленген. Санкт-Петербургтегі 9-орта мектебінде оқыды.  Соғыс басталған соң балалар үйімен бірге Ярославль облысының Вятское селосына эвакуацияланған. 1943 ж. Снайперлер дайындау орталық әйелдер мектебін аяқтайды. 1943 ж. бастап 54-ші арнайы атқыштар бригадасы 4-батальонының снайпері болған (22-ші әскер, 2-ші Балтық жағалауы фронты). Жау әскерінің 30-дан аса сарбаздары мен офицерлерінің көзін жойған. 1944 ж. 14 қаңтарда Псков облысының солтүстігіндегі Новосокольники ауданында қаза тапты. Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұловаға 1944 ж. 4 маусымда Кеңес Одағы Батыры атағы берілді. Ленин орденімен марапатталды.

Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбеков

1973 – 81 жылы Шу ауданы Төле би ауылындағы орналасқан Сәду Шәкіров атындағы мектеп-интернатта оқып, 8 жылдық білім алды. 1984 – 86 жылы Амур өлкесі Белогор қаласында әскери міндетін өтеді.Алматыдағы Сәулет-құрылыс институтына келіп сынақтан сүрінбей өтіп, оқуға түсті. Осы жылы 16 – 18 желтоқсанда болған қазақ жастарының отаршылдық және әміршілдік жүйеге қарсы көтерілісіне белсене қатысты. Бірақ көтеріліс қатыгездікпен жаншылғаннан кейін 1987 жылдың қаңтарында ішкі істер органының қызметкерлері «Алматыда бір төбелеске қатысты» деген желеумен Рысқұлбековті  ұстап әкетеді. Кейіннен 20 жылға бас бостандығынан айыру жазасын алды. Бірақ Шу, Қарағанды темір жол бекеттері арқылы Рысқұлбеков белгісіз себептермен Семей түрмесіне жеткізіліп, құпия жағдайда оның өміріне қастандық жасалды.

• «Бейнебаян жаса» стратегиясы

Бос кадрлар үлгісі

• «Ұлы дала тұлғалары» диалогы

tilimen.org

https://infourok.ru/prezentaciya-po-istoriiy-azahstana-na-temu-manoldar-shapinshilii-950314.html

• «Ой толғау» жазу

Оқушының аты-жөні: ______________________________________________

«Менің сүйікті тарихи кейіпкерім» ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________

Бағалау критерийлері:

- Ұлы дала батырлардың есімі мен ерлігін қысқаша әңгімелейді;

-Қазақстанның мемлекет болып құрылу жолындағы тарихи тұлғалардың маңызына мысалдар келтіреді (3-тен кем емес).

Сөйлем саны: минимум – 5, максимум -12.

Грамматикалық қателер болмауы тиіс.

• Рефлексияға арналған таратпа парақ: