Командалық ойындағы көшбасшылық. Дене шынықтыру, 8 сынып, қосымша материал. 60 сабақ.

Әдістемелік нұсқаулық №60

Сабақ тақырыбы: Командалық ойындағы көшбасшылық

Оқу мақсаты

8.3.4.1 денсаулыққа кері әсерін тигізуі мүмкін қауіп-қатерді төмендету, техника қауіпсіздігі бойынша техника қауіпсіздігінің күрделі мәселелерін түсіне білу;

Сабақтағы қауіпсіздік техникасын еске салыңыз.

(Ж) «Қуып жет » ойыны өткізіңіз.

Мұғалім дененің құрлысын жазуды ұсынады. Мұғалім оқушылармен бірге алдағы ауыр дене жүктемесіне ағзаны дайындау үшін түрлі бұлшық ет топтарын ширатып шынықтыру үшін көшбасшыны таңдайды.

Денені ширатып шынықтырғаннан кейін мұғалім оқушыларға «смайликтер» стратегиясы бойынша жаттығудан кейінгі көңіл-күйді анықтауды ұсынады.

Мұғалім сұрақ қояды: - сіз таңдаған көңіл-күйлеріңізді қалай түсіндіруші едіңіз?

Оқушылар топпен ойын барысында болуы мүмкін қауіп қатерлердің алдын алу жолдарын қарастырып талқылау жүргізіңіз.

Тапсырма барысында саралау жүргізіңіз.

а) физиологиялық сипаттамаларға:

  - ұлдар жоғары жүктеме жасайды;

- қыздар аз жұмыс істейді;

б) физикалық қабілеттерге:

- оқушылар өздерінің моторикасын кеңейту үшін күрделі жаттығулар жасай алады;

- Неғұрлым қабілетті оқушылар кем мүмкіндіктері шектеулі оқушыларға қолдау көрсетеді.

Қосымша мағлұмат.

Допты қағып алу – доппен ойнауда ең көп тараған қолданыс түрі. Допты екі қолдап қағып алу үшін бір орында тұрып допқа қарай қолды түзү еркін созу керек.Мұнда бес бармақтар бірбіріне бағытталып үш бес сантиметрге дейін жақындатылады. Доп саусақтарға тиген кезде қолды сәл бүгіп допты кеудеге қарай жақындатады. Әперу және басқа қолданыстармен бірлікте ғанақағып алуды жетілдіруге болады. Жүгіру кезінде допты қағып алу үшін қолдыдопқа қарай алға созған сәтте, жүгіруде кезекті қадамды жасаушы аяқпен барынша кең-кең қадам жасалады. Допты қағып алып денеге қарай тартадыда келесі қадамды жасап сүйеусіз жағдайда екінші қадамды жасап үшіншісін жасамас бұрын доп жіберіледі. Қозғалыста қағып алуда қате жібермес үшін аяқпен қол жұмысында дұрыс ырғақты бекітуге көмектесетін жаттығуларды қайталаған жөн.

Түзу сызық бойымен жүгіргенде, сол аяқпен итерілгеннен кейін бір кең қадам жасалады да жүгіруді жалғастырады. Мұндай қадамды алдын ала дайындаған дұрыс болады.

Секіріп лақтыру – қазіргі заманға баскетболданмаңызды және тәсілдік жағынан ең ауыр түрі. Мұны секіруді лақтырумен үйлестіру керек. Лақтыруда бастапқы қалыпты қабылдаудың екі амалы бар.

• Ойыншы допты жоғарыдан лақтыру үшін бірден оны бастапқы қалыпқа әкеледі, сосын итеріле секіріп ең жоғары нүктеге допты нысанаға қарай жібереді.
• Ойыншы допты қағып алып бірден жоғары қарай секіреді де қолды сілтеп допты бастапқы қалыпта әкеледі. Сосын лақтыруды орындайды.

Мұны мынадай жаттығулар арқылы орындауға болады:

• Биікке секіріп қолмен лақтыру жасағандай қимылдар орындау.
• Дәл осыны тек қолына допты ұстап жасау.

Допты алаңға ұрып жіберіп алға бір қадам жасап алып оны ұстап алып аяғын бүгіп бастапқы қалыпқа келу

Алғашқы халықаралық ойын ережелері 1932 жылы Баскетболды он екі адамнан тұратын екі Ойын аяқталғанда ең көп ұпай жинаған Торқалта себетке әр допты салғаны үшін1 ұпай — айып сызығынан дәл2 ұпай — жақын немесе орташа3 ұпай —6м 25см қашықтықтағы Ойын әдетте орталық дөңгелекте айтыс тартысты Жалпы ойын ашық алаңда немесе биіктігі Бұзулар Ойын бұзулар — дегеніміз ойын ережелерінаут – доп алаңнан шығып кетеді; желіс (пробежка) — допты алып келе доп жүргізуде жіберген ереже бұзулар, соның үш секунд — шабуылшы ойыншы айып сегіз секунд — допқа ие команда 24 секунд — команда допқа 24 қарсылас қарамағандағы ойыншы (плотноопекаемый игрок) — допты қорғау алаңына қайтару— шабуыл алаңында ФолдарФол — бұл жеке қарым қатынас жеке; техникалық; спорттық емес; дисквалификациялаушы; Бес фолдан артық алған ойыншы, ойынОйын техникасыБаскетболшы техникасына берілген нақты ойын жағдайларын «Техника тәсілі» термині құрылымы бойынша сәйкес Қозғалысты, жүгіруді, секіруді, тоқтауды, айналыстарды жетілдіру Әрбір даму кезеңіндегі спортсмен техникасы – Жоғарғы техникалық шеберліктің критериилері:- берілген ойын фунцияларын шабуыл және- берілген ойын тәсілдерін орындаудың нақтылығы,- қарама-қайшы факторлар (қатты шаршау, психологиялық- қарсылас ойыншының қарама–қарсы іс–әрекеттеріне байланысты- ойын тәсілдерін пайдаланудың тұрақтылығы, олБаскетбол техникасы мен тактикасын жетілдіру. Мұғалімнің жас баскетболшыларды тактикалық іс–әрекеттерге оқыту Тактикаға үйрету барысында келесідей ретті ұстанады:Тактикаға үйрену барысында шабуыл мен қорғаныстың Доппен ойнау техникасы, бірінші және екінші Допты тартып алған топ шабуылдаушы топ Шабуылдаушы топтың негізгі мақсаты – қарсыласушының Өзінің сипатына қарай шабуылдың барлық іс–әрекеттерін Доппен ойнау және қарсыласу техникасы. Қарсыласу әдістері техникасына үйрену реті оқылатын Атап өтуге тұратын жайт, баскетболшы қарсыласу Баскетболда шабуылдау техникасын жетілдіру Баскетбол техникасының негізі – қозғалыс. Ойын алаңындағы қозғалыс үшін жүріс, жүгіру,Ойындағы жүріс басқа қозғалыс тәсілдеріне қарағанда Жүгіру ойындағы негізгі қозғалыс тәсілі болып Қарсыласушыға кенеттен болған, тез арадағы жүгіріс Секірулерді өзіндік әдіс ретінде де қолдануға Екі аяғымен итеріліп секіруді көбінесе негізгі Жүгіріп келіп екі аяғымен итеріліп секір Жүгіріп келіп бір аяғымен итеріліп секіру. Жағдайға байланысты ойыншы жүгірудің бағытының өзгеруі Шабуылдаушы қорғаушыдан кету үшін, допты соғудан Алға қарай айналуда баскетболшы бетімен қарап Доппен ойнап тұрған және ойнап тұрмаған Егер топ ойыншылары қорғаныс әрекеттерінде қателіктер Шабуылшының техникалық қабілеттілігі қорғанушыға қарағанда көбірек.1) қимылдау техникасы;2) доппен ойнау және қарсы іс-әрекеттерҚимылдау техникасы. Алаң ішінде қимыл –қозғалыстарды жасау ерекшеліктері Тік тұру. Қорғаушы тұрақты орналасуы керек