Жүгіру, секіру реттілігі. Дене шынықтыру, 6 сынып, дидактикалық материал. 3 сабақ.

Дидактикалық материал 6 сынып

Жеңіл атлетика

• Дене шынықтыру және спортпен шұғылданған кезде табаны резина аяқ киім қию керек.
• Қысқа қашықтықтарда тек қана өз жолымен жүгіру қажет. Жүгіріп келе жатып кілт тоқтауға болмайды.
• Ойлы-қырлы жерлерде кездескен кедергілерден (тас, құлаған ағаш, бұта, төмпешік т.б.) аспай-саспай өтуді есте сақтаған жөн.
• Жүгіру, секіру, лақтыру алаңдарын көлденең кесіп өтуге рұқсат етілмейді.
• Тырма мен күректі сабақ өтетін жерде қалдыруға болмайды. Тырма, күректі т.б. жабдықтардың үшкір жағын (жүзін) қаратып қоюға болмайды.
• Спорт құралдарын (граната, диск, найза т.б) лақтырғанда, лақтыру бағытында адамның болмауын қарап, бақылап алу қажет.
• Ұзындыққа , биіктікке секірер алдында шұңқырдағы құмды майдалап, қопсытып алу керек.
• Лақтырушының оң жағында тұруға, құралдарды рұқсатсыз алуға болмайды.
• Лақтырған ядроны қағып алуға болмайды және ядроны лақтырар кезде жерге түсіріп алудан сақтану керек.
• Жауын-шашында күндері лақтыратын құрал-жабдықтарды мұқият сүртіп, құрғатқаннан кейін пайдалану керек.

Қазіргі уақыттағы жеңіл атлетика.

 Орта ғасыр кезінде жеңіл атлетиканың дамуына көп көңіл бөлінген жоқ. Осы спорттың кейбір элементтері кейбір халықтардың ойындарында сақталды.

 XVIII – ғасырда жүгіру, секіру жəне лақтыру дене тəрбие жүйесінде қайтадан дами бастады. Олимпиадалық ойындарға қызығушылық басталды. Гректердің Олимпиадасын қайта қалпына келтіру үшін немістердің қоғам қайраткерлері дене тəрбиесінің И.К.Гутс-Мутс (1759- 1839) жəне Г.Фит (1765-1836) тілектерін білдірді.

 Қазіргі уақыттағы жеңіл атлетиканың отаны Англия болды. ХІІ ғасырда монускриптегі лондоншылардың жеңіл атлетикалық жарыстары еске алынады. ХVIII-ші ғасырда үлкен тас жолдарда, қала арасында жəне ипподромдарда жүгіру кеңінен тарайды. 1770 жылы бір сағатқа жүгіру белгілі болды, бірінші рет 17-шақырым 300 м. Кəсіпқой жүгірушілердің өнер көрсетуі жақсы дамыды. XVII-ші ғасырдың ортасында колледждің жəне университеттің араларында жарыс кеңінен тарай бастады. 1864 жылы Оксфорд жəне Кембридж университеттерінің арасында жеңіл атлетикадан жарыс өтті. Англияның ұлттық біріншілігі екі жыл соң, яғни 1866 жылы өтті. Жеңіл атлетиканың дамуына көп əсер еткен 1865 жылы Лондондағы жеңіл атлет клубының ашылуы болды . 1880-ші жылы ұлттық жеңіл атлеттер ассоциясы құрылды. Көп кешікпей жеңіл атлетика спорты АҚШ-та дами бастады. Англиядағы сияқты бірінші кəсіптік жүгіріске көңіл бөлінді. Соның ішінде көп сағаттық жəне көп күндік жүгірістерге қызығушылық болды. Белгілі кəсіпқой жүгіруші И.Рауль 12 сағат ішінде 144 шақырым 64 м. жүгіріп өтті. Бірінші жеңіл атлетикадан жарыс 1877-ші жылы болды. Университет біріншілігі 1874-ші жылы болды. 1875-ші жылы АҚШ біріншілігі өтті. Англия мен АҚШ-та жеңіл атлетиканың дамуы барлық Европа елдеріне əсер етті. Францияда кейін Германияда дами бастады. ХІХ-шы ғасырдың соңында жеңіл атлетика спорты көпшілік Европа елдерінде танымал болды.

ОҚУШЫЛАРҒА СПОРТ ЗАЛЫНДАҒЫ

ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІ БОЙЫНША НҰСҚАУ

I.Жалпы қауіпсіздік ережелері

1.Бұл нұсқауды сақтау спорт залында дайындалатын барлық оқушылар үшін міндетті.

2.Дене шынықтыру сабағына дәрігерлік тексеруден және қауіпсіздік техникасы нұсқамалығынан өткен оқушылар жіберіледі.

3.Спорт залында тек спорт киімі мен табаны таймайтын аяқкиімде ғана дайындалуға болады.

4.Спорт залына сырт киіммен кіруге болмайды .

5.Жеке гигиена талаптарын сақтау керек (дене таза болуы,тырнақ қысқа етіп алынуы тиіс).

6.Спорт залына портфель мен сөмке алып кіруге болмайды.

7.Спорт залындағы жарақат алу қаупі:

-электр жарығын қосқан кезде (электр тогынан зақымдану );

-ҚТ сақтамаудан (қолдарды,буындарды жарақаттау,соғып алу);

-бұзық немесе даындалмаған спорт снарядтарында жұмыс істеу кезінде.

8.Сүлгі мен сабын салынған жеке дорбаша болуы тиіс.

II.Сабақ басталар алдындағы қауіпсіздік талаптары

1.Спорт киімнін киім шешетін орында ауыстырып кию керек.

2.Мұғалімнің рұқсатынсыз немесе кезекшінің бұйрығынсыз спорт залына кіруге болмайды.

3.Спорт залына сабырмен,асықпай,тәртіп пен реттілікті сақтап кіреді.

4.Электр жарығын өз бетінше қосуға болмайды.

5.Мұғалім рұқсат бермей тұрып желдету үшін есікті ашуға болмайды.

6.Мұғалімнің нұсқауынсыз спорт құралдары мен снарядтарының орындарын ауыстыруға болмайды.

7.Осы сабаққа арналған ҚТ бойынша нұсқамалықты мұқият тыңдау керек.

III.Сабақ кезіндегі қауіпсіздік талаптары

1.Мұғалімнің бұйрығынсыз жаттығуларды және оқу тапсырмаларын орындауға кірісуге болмайды.

2.Төсеніш төселмеген жағдайда спорттық снарядтарда жаттығу орындауға болмайды.

3.Снарядтарда жұмыс істердің алдында оларды құрғақ,таза шүберекпен сүртіп алу керек.

4.Жаттығуларды орындау кезінде бір-біріңе сақтық етуді естеріңнен шығармаңдар.

5.Доптарды бір-біріне қарма-қарсы лақтыруға болмайды,жұп-жұп болып жұмыс істегінде бір ғана доп болуы тиіс.

6.Мұғалімнің тапсырмасында көрсетілмеген жаттығуларды орындамаңдар.

7.Сабақта тәртіп пен реттілікті сақтаңдар.

8.Сабақтан мұғалімнің рұқсатынсыз кетпеңдер.

9. Жаттығу жасар алдында снарядқа жақын тұрған оқұшының жоқтығына көз жеткізіп алыңдар.

IV.Апатты жағдайлардағы қауіпсіздік талаптары

1.Өз-өзіңді нашар сезінген жағдайда сабақты тоқтатып,бұл туралы мұғалімге хабарлау керек.

2.Жарақат алған жағдайда мұғалімге хабарлаңдар,ол сендерге алғашқы көмек көрсетеді.

3.Кабинетте апатты жағдай орын алғанда,өрт шыға қалған жағдайда мұғалімнің нұсқауымен ұйымдасқан түрде,жылдам,абыржымай,спорт залын тастап шығыңдар.

V.Сабақ біткеннен кейінгі қауіпсіздік талаптары

1.Спорт залынан мұғалімнің командасымен,асығып-үсікпей,сабырмен шығыңдар.

2.Беті-қолдарыңды сабындап жуыңдар.

3.Спорт киімдеріңді,аяқкиімдерінді шешіндер,оны тек спортпен айналысуға ғана пайдаланындар.

4.Сабақ кезінде өздерің байқаған барлық кемшіліктер туралы мұғалімге хабарлаңда.

Ресурстар: Үлкен бос кеңістік.Ысқырық, конус, нығыздалған доп, гимнастикалық мат, орындық, фишкалар, бор.Дене қыздыру жаттығуларына сілтеме:http://www.tula-tf.ru/articles/elementy_razminki_ili_kak_podgotovit_sebya_k_trenirovke.htmlТөменгі сөренің орындалу техникасы интернет ресурстарына сілтеме:http://msuathletics.ru/books/sprint/sprint_technique.html https://www.youtube.com/watch?v=L6bi7k_3gz0

Мектептегі жеңіл атлетика теориясы мен әдістемесі интернет ресурсына сілтеме: http://emirb.org/mekteptegi-jeil-atletika-teoriyasi-men-edistemesi-penini-ou-ed-v2.html?page=2