Қауіпсіздік ережесі. Жаттығулар арқылы икемділікті дамыту. Дене шынықтыру, 3 сынып, қосымша материал. 27 сабақ.

Әдістемелік нұсқаулық

 Гимнастика сабақтарын ұйымдастыру.

Гимнастика сабақтарында көптеген денсаулық сақтау, білім беру, тәрбиелеу және қолданбалы міндеттер шешіледі:

Қатысушылардың денсаулығын нығайту, олардың физикалық дамуын, шынығуын, түр сипатының дұрыс қалыптасуына жәрдемдесу.

Гимнастика саласында жаттығулардың арнайы білімдерін байыту. Гигиеналық дағдыларды қалыптастыру, өз еркімен физикалық жаттығулар сабақтарына үйрету. Қозғалыстардың жаңа түрлерін үйрету, жаттығулардың қозғалыстар тәрбиесін байыту. Ұйымдастыру білімі мен дағдыларын қалыптастыру, айналадағы адамдармен қарым-қатынас ережелерін үйрету. Гимнастикалық жаттығуларды әр-түрлі күрделі, кәсіби, әскери-қолданбалы қозғалтқыш машықтары мен дағдыларын табысты меңгеру үшін қажетті қабілеттерін дамыту.

Сабаққа қойылатын жалпы талаптар.

а) Ол нақты оқыту мақсатына және жеке міндеттеріне ие болуы керек;

б) Сабақ кезінде денсаулық сақтау, білім беру және тәрбиелік міндеттерді шешуде бірлік байқалады;

в) Әр сабаққа арнайы жаттығулар таңдалады, оны оқыту әдісі, жаттығушылардың жиыныстық айырмашылығын ескеріп дифференциалды нормасы жүктеледі, олардың денсаулығының жағдайы, физикалық тұрақтылық деңгейі, психикалық және жеке қасиеттері сипаттамалы негізінде белгіленеді;

г) Сабақ барысында оқытушының оқу-тәрбие жұмысының ұжымдық және жеке түрлері біріктіріледі, өзара көмек ұйымдастырылады, жаттығулардың қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі.

д) Сабақ жақсы ойластырылған және ұйымдастырылған болуы керек, үнемі мұғалімнің басшылық рөлі болуы керек.

Бұл талаптар сондай-ақ дене шынықтырудың басқа да түрлеріне қолданылады: басқа спорттық пәндерде сабақ өткізу үшін; жалпы дене шынықтыру топтарының сабақтарына; секциялық гимнастика сабақтары және басқа да сабақтан тыс іс шаралар үшін.

Мектептің гимнастикалық сабақтары өзінің мынандай педагогикалық міндеттеріне бөлінеді: кіріспе сабақтары; жаңа тақырып оқу сабағы; оқылғн сабақтарды қайталау және жетілдіру сабақтары; аралас сабақтар; бақылау сабақатары.

Гимнастикада оқу процесі кіріспе сабақтарынан басталады. Мұғалім бұларға оқу жұмысының міндетін жүктейді, оқушыларға қандай талап қойылатынын хабарлайды, бағдарламалық материалдардың мазмұнын ашып көрсетеді. Мұғалімге қолы жетімді құралдар мен әдістің көмегімен (бақылау жаттығулар, бос әдістер, аппаратурлы әдістер, байқау және т.б.) гимнастикадағы ең басты мектептің оқу бағдарламаларын сәтті меңгеру үшін қажетті моторлық және ақыл-ой қабілеттерінің даму дәрежесін анықтай алады: ең бастысы олардың гиманстикаға және т.б. қарым-қатынасы, оқушылардың жекелей сапасы зерттеледі. Бұл деректерсіз оқу үрдісін сауатты қалыптастыру мүмкін емес; сабақтарға оқушылардың қызығушылығын арттыру керек.

Жаңа материалды үйрену сабақтарында міндеттер неңұрлым ашық қойылады және ізденіс сипатында болуы мүмкін, қойылған сұраққа жауабын тауып, қызығушылық тудыру үшін. Жаңа материалдарды зерттеу теориялық мәліметтерді хабарлаумен, плакаттарда көрсетумен, нұсқаулықтармен, бейнефильдермен және т.б. көрсетіледі. Бұндай сабақтарда моторлы тығыздық төмендеу болады.

Кемелділік пен қайталау сабақтары бұрын үйренген жаттығуларды, компоненттерді бекітуге және жетілдіруге бағытталған. Олар бақылау сабақтары алдында болуы мүмкін. Мұндай сабақтарда шығармашылық тапсырмалар, бір-біріңіздің іс-әрекеттерін талдау және таңдау арқылы тапсырмалар кеңінен қолданады. Мұндай сабақтар жақсы қозғалтқыш тығыздылығымен ерекшеленеді. Аралас сабақтары мектептерде көптен таралған және бұрынғы үйренген жаттығуларды қосып оқып, қайталап және жетілдіреді.

Бақылау сабақтары оқу тақырыбын немесе бағдарламаның материалдық бөлімінің соңында өткізіледі, сонымен қатар гимнастикалық курсты аяқтағанда және оқушылардың дайындығы мен үлгерімін анықтағанда. Бұндай сабақтарда гимнастикалық жаттығулардың, комбинациялардың, қозғалыстық даму сатыларының, техникалық қабілеттерінің бақылауы мен техникасын бағалайды. Гимнастикалық бөлімінің соңында оқылып өткізілетін бақылау сабағын жарыс сайыс түрінде ұйымдастыруға болады.

Әрбір сабақта күрделі жаттығулармен немесе физикалық жүктемелеремен меңгеруге оқушыларды біртіндеп дайындау мақсатында көмекші және негізгі тапсырмаларды шешу қарастырылған. Оларды шешу арнайы сабақ құру арқылы жүзеге асырылады. Ол үшін өзара байланысты және бір мезгілде салыстырмалы түрде тәелсіз бөліктерден тұрады: а) дайындық; б) жалпы, негізгі; в) түптікті. Сабақтың осы бөлімі белгілі бір жұмыс кезеңіне немесе ағзаның барлық мүшелерінің және жүйелерінің жұмыс істеуіне, психалық ерте дайындауына және сабаққа қатысты белсенді және саналы қарым-қатынасқа сәйкес келуіне байланысты. Сабақтан үлкен оң нәтиже алу үшін мұғалім үлкен физикалық көлем мен қарқындылық, ал кейбір жағдайларда психолгиялық жүктемеден кейін оған біртіндеп бастапқы немесе соған жақын деңгейге дейін азайту үшін белгілі бір уақыт қажет. Жүктеменің қарқындылығы пульсты ұстау арқылы анықталады.

Ырғақты гиманстиканы кешеңін өткізудегі нұсқаулық.

Ырғақты гиманстика – бұл физикалық, білімділік эстетикалық және адамгершілік дамудың керемет құралы. Нәтижесінде ырғақты гимнастиканы барлық шешілетін міндеттерді бірнеше топқа бөлуге болады:

• Әлеуметтік-мәдени бағыттағы міндеттер;
• үйлесімді дене пішінін қалыптастыру;
• балалардың физикалық кемелді тұлғасын қалыптастыру;
• музыкалық-қозғалмалы білімін қалыптастыру;
• Денсаулық-гигиеналықбағыттағы міндеттер.
• балаларды жетілдіру;
• аурушаңдықты азайтуға жәрдемдесу;
• жағымсыз әсерлерді азайту, шамадан тыс физикалық күш түсіру;
• тірек-қимыл аппаратының, тыныс алу органдарының және жүрек-қан тамыр жүйесінің нығаюы;
• ағзаның қарсылығын арттырады.
• Жеке міндеттер:
• координациялық қабілеттерді дамыту;
• үйлесімді билейді үйрету;
• әдемі жүруді қалыптастыру;
• музыкалық бейнелерге, музыканың сипатына, динамикасына, регистрлеріне сәйкес жеңіл және мәнерлі қозғалысты үйрету;
• қозғалысты жылдамдату және баяулату;
• кіріспеден кейін өз еркіңсізбен қозғалысты бастаңыз;
• қозғалыстарды байыпты немесе ұшуға ұқсас сипаттауға үйрету;
• кеңістікте жүруді үйрету, топта ұйымдасқан түрде жүру, бір-біріне кедергі келтірмей әр түрлі қайта құруды үйрену.
• Тәрбиелік міндеттер:
• коллективте мінез-құлық дағдысын тәрбиелеу;
• белгілі бір мінез-құлық белгілерін қалыптастыру;
• тәртіпкке тәрбиелеу.

Физикалық жаттығулармен қатар жүретін музыка көңіл-күй сыйлайды, балалардың байқау қабілетін арттырады, қозғалыстың айқындылығын күшейтеді. Музыкалық сабақтардан айырмашылығы, музыкалық дамуы бұл тұрғыда, бірінші орынға балалардың физикалық дамуы қойылады.

Ырғақты гимнастиканың ерекшілігі балалардың дұрыс қозғалысын оқыту болып табылады. Оқу барысында балалар кеңістікте жүру қабілетін жақсартады және белгілі бір ырғақта, жылдамдықта, бағытта қозғалыстарды нақты және дұрыс орындайды. Бұдан басқа, әрбір балада түгел топтың әрекеттерімен қозғалыстарының дәйектілігі дамиды. Осылайшы балалардың қозғалыс тәжірибесі байытылады.

Әдістемелік нұсқаулық

3 бөлім: Акробатика негіздерінде гимнастика

Сабақ тақырыбы: Қауіпсіздік ережесі. Жаттығулар арқылы икемділікті дамыту

Оқу мақсаттары:

3.3.4.4. Денсаулықты нығайтуға ықпал ететін дене жаттығуларын орындау кезінде тиісінше жауап қайтарып, қиындықтар мен тәуекелдерді қалай еңсеру керек екендігін түсіну және көрсету

Сабақтың мақсаты:

- Дене жаттығуларын орындау кезінде қиындықтар мен тәуекелдерді түсінеді және көрсетеді.

Бағалау критерийлері:

• денсаулықты нығайтуға ықпал ететін дене жаттығуларын көрсетеді;
• жаттығуларды орындау барысында қиындықтарды және тәуекелдерді түсінеді.

1.Сабақтың басы.

Сергіту сәті. Оқушылардың сабаққа қызығушылығын ояту. «Сәлемдесу» ойыны: Қазір біз сендермен ойын ойнаймыз, қимылды иез жасауларың керек. "Бастаймыз" деген белгі берілгенде, мен қалай амандасу керек екенін айтамын, сонда сендер бір-бірлеріңмен тез-тез амандасасыңдар. Әр адаммен әртүрлі амандасасыңдар. Сонымен, көзбен...қолмен... өкшемен...иықпен...құлақпен...тіземен....иекпен.... арқамен. Мұғалім айтады: «Біз пәндерді кіріктіруді, қозғалу дағдыларын, дене қасиеттерін қауіпсіздік ережесін сақтау мен сабақ тақырыбы бойынша айту арқылы дамытуды жалғастырамыз» Мұғалім Сіздер үшін денсаулықты сақтау нені білдіреді деп сұрақ қояды. Мұғалім оқушыларды сабақ тақырыбымен, күтілетін нәтижелермен және сабақ мақсаттарымен таныстырады.

Орташа қалыпта жүгіру, алаңның оң жағынан сол жағына қарай .

1. Екі қол жоғарыда аяқтың ұшымен, екі қол белде өкшемен жүру.

2. Жеңіл жүгіріске көшу .

3. Аяқты артқа, қолға жеткізе жүгіру, екі қол алдыда тізені биік көтере жүгіру.

4.Оң және сол жақ қырымен адымдап жүгіру, екі қол белде

5. Жылдамдыққа жүгіру

6. Қолды екі жақтан тыныс ала көтеріп , түсіру, демді қалпына келтіру.

Сергіту сәті.

Еркiн ұста денеңдi,

Тарсылдатпай едендi

Орнымыздан тұрып ап

Жүгiрейiк бiр уақ.

Бiр, екi, үш, бiр, екi, үш.

Аяқты алға созайық

Тiк көтерiп, қозғайық.

Тым сылбыр да болмайық

Алға қарай озбайық.

Бiр, екi, үшi, бiр, екi, үш.

Бой сергіту жаттығулар

Әдістемелік нұсқаулық

Гимнастика сабақтарындағы қауіпсіздік ережелері

• Мұғалімге сабақта қауіп қатерді ескерту үшін төмендегі іс-әрекеттерді қолдану керек:
• Гимнастикалық жабдықта белгілі бір уақытта бірнеше адамның жаттығу орындауына болмайды;
• Тіреліп секіру кезінде спортшының жүгіретін жолында және секіріп түсетін жерінде тұруға болмайды;
• Қандай да болсын құрал-жабдықта орындалатын жаттығуларды мұғалімнің рұқсатынсыз бастауға болмайды;
• Спорт құралдарында мұғалімнің немесе әріптесіңнің көмегенсіз күрделі жаттығулар орындауға болмайды;
• Спорт құралдарында жаттығуды орындамас бұрын міндетті түрде олардың жарамдығы тексеріледі.
• Тексерілмеген спорт жабдықтарында жаттығулар орындауға болмайды.
• Сабақ үстінде және басқа да орындарда мұғалімнің ақыл-кеңесін мұқият тыңдап алмай күрделі жаттығулар орындауға болмайды;
• Спорт құралдарында жаттығу орындаған ккезде әріптесіне көмек көрсету тиіс;

10. Жаттығуларды орындаған кезде қауіпсіздік техникасын және залдағы жаттығулардың жүріс-тұрыс ережелерімен таныстыру;

11. Оқушылардың сырт келбетін тексеру (әсіресе салқын немесе ыссы мезгілде);

12. Снарядтардың, мүліктің бүтіндігін, дұрыс дайындығын және орналасуын тексеру;

13. Жаттығуларды орындағанда көмек пен сақтықты қадағалау;

14. Жаттығулардың дұрыс орналасуын және тәртібін бақылау;

15. Жаттығулардың психофизиологиялық жағдайын бақылауға алу;

16. Оқытудың түп-нұсқасын сақтау және т.б.

2.Сабақтың ортасы.

1. Бұл ойында оқушылар командаларға бөлінбей, бір-бірімен жарысады.

2. Гимнастикалық аттың (гимнастикалық жәшіктің) биіктігінен кезекпен секірулер орындалады.

3. Ойыншы төменге секіргеннен кейін келесі ережелерді орындау керек: орында қалу, гимнастикалық матқа қолын тигізбеу.

4. Ойын барысында секіруді орындаудың бірізділігі орнатылады.

5. Секірудің түрлері біртіндеп күрделене түседі. (мысалы, жиналуда, шалқайып, аяқ екі жаққа, шалқая 180° бұрылу және т.б.).

6. Алдын ала белгіленген секірудің күрделік шыңына жеткеннен кейін, ойыншылар оларды орындалу ретін керісінше орындайды(күрделіден қарапайымға).

7. Ойыншы қолына теннис добын ұстап, төмен секіреді.

8. Түсіп бар жатқан кезде допты секіру орындалып жатқан жерден 5-7 м қашықтықтағы нысанаға лақтыру керек.

9. Келесі жағдайда әріптесі белгі бойынша немесе жүргізуші допты лақтырады, ал секіріп түсуші, секіріп, түсіп бара жатқанда допты қағып алып, орнына тепе-теңдікті сақтай отыра түсу керек.

3.Сабақтың соңы.

Сабақты қорытындылау.

Қол жеткен нәтижелер туралы ойлау өзіндік талдау жүргізуге дағдыландыру;

Өткен тақырып бойынша мұғалім мен оқушының талдау іс-әрекеті;

Сұрақ-жауап арқылы кері байланыс жүргізеді;

Оқушылар өз жұмыстарын «Басбармақ» әдісі арқылы бағалайды.

Рефлексия:

- нені білдім, нені үйрендім?

- нені толық түсінбедім?

- немен жұмысты жалғастыру қажет?

Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары № 27Дене шынықтыру

Сынып: ____3_____ Күні: ___________

3 бөлім: Акробатика негіздерінде гимнастика

Сабақ тақырыбы: Қауіпсіздік ережесі. Жаттығулар арқылы икемділікті дамыту

• • Оқу мақсаттары:

3.3.4.4. Денсаулықты нығайтуға ықпал ететін дене жаттығуларын орындау кезінде тиісінше жауап қайтарып, қиындықтар мен тәуекелдерді қалай еңсеру керек екендігін түсіну және көрсету

Сабақтың мақсаты:

Дене жаттығуларын орындау кезінде қиындықтар мен тәуекелдерді түсінеді және көрсетеді.

Бағалу критерийлері:

• денсаулықты нығайтуға ықпал ететін дене жаттығуларын көрсетеді;
• жаттығуларды орындау барысында қиындықтарды және тәуекелдерді түсінеді.

Ойлау деңгейінің дағдысы: түсінеді, қолданады

№ 1 Тапсырма: Оқушылар белгіленген төмпешіктердің үстінде тұрады және секіреді.

№ 2 Тапсырма: Секіргеннен кейінгі жерге түсу сәтін орындайды.

.

• Қорытындыны белгілеу үшін мына белгідерді пайдалануға болады:
• V - (өте жақсы)
• Z – (жақсы)
• S - (әліде жұмыстану керек)