Көмірсулар. Классификациясы. Биологиялық рөлі. Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.

Бөлім: 11.3 Оттекті органикалық қосылыстары

Мектеп: НЗМ ФМБ Көкшетау қ.

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 11(ОГН)

Қатысқаны:

Қатыспағаны:

Тақырыбы: Көмірсулар. Классификациясы. Биологиялық рөлі.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

11.5.1.7 - глюкозада функционалдық топтардың болуын эксперименттік анықтау

 Сабақтың оқыту

  мақсаты

Барлық оқушылар:

• Глюкоза, фруктоза, рибоза, дезоксирибозалар, сахароза, крахмал және целлюлоза молекулаларының айырмашылықтарын білу
• Глюкозада функционалдық топтардың болуын анықтай білу;

Оқушылардың көпшілігі:

• Көмірсулар молекулалары формулаларының айырмашылығын білу
• Глюкозада функционалдық топтардың болуын анықтай білу;
• атаулары бойынша құрылымдық формулалар жасау

Кейбір оқушылар:

• Биологиядан пәнаралық байланысты пайдалана отырып қосымша ақпарат енгізу

 Тілдік

 мақсаттар

Оқушылар:

• молекулалар формулаларының айырмашылығын түсіну және түсіндіру
• көмірсулар молекуласының қосылыстарын сипаттау

Пәндік лексика және терминология:

глюкоза, карбонильді топтар, дисахаридтер, олигосахаридтер, моносахаридтер

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

• C_x(H₂O) формуласымен сипатталатын заттар ... аталады
• Ацетилен жанады ......... .
• Байланыс құрамында ....... еселі С≡С ... .
• Реакция кезінде  ⁷ _ _ _ _  бензол түзіледі.

Бастапқы білім

11.1А. бөлім Атом құрылысы

11.1С. бөлім Байланыс түрлері

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

• Ұйымдастыру кезі

Мұғалім:  Балалар, біз химиялық құрылым теориясының негізінде органикалық химияны үйренеміз. Теорияны білу керек, бірақ оны пайдалануды үйрену керек. Химиялық құрылыс теориясының негізгі ережелерін қолдана аламыз ба? Сабақтың ұранына назар аударыңыз.

"Бірде-бір ғылым химия сияқты экспериментті қажет етпейді. Оның негізгі заңдары, теориялары мен тұжырымдары фактілерге сүйенеді. Сондықтан тәжірибені бақылау қажет". А. М. Бутлеровтің сөзі бойынша, бүгін сіздерге жұппен жұмыс істеу, бір-бірімен кеңесу, шешім қабылдау және қорытынды жасау іс-әрекеттері бойынша жұмыстар жасау қажет болады. Назар аударыңыздар! Үстелде жұмыс парағы берілген, оған есімдерің мен үстел нөмірін жаза отырып, кестені толтыруға кірісесіздер.

• Нәтижелі жұмыс істеу үшін органикалық қосылыстардың функционалдық топтарын және тиісті заттардың кластарын есте сақтау қажет. Олай болса, экранды қарап, жауаптың дұрыстығын тексеруге көмектесетін өлеңдерді тыңдаңыз .
• Оңай жаттап аласың сен, спирттердің айырмашылығы неде: оларда радикал және ...(гидроксил), және онда әрбір спирт оңай жанып тұрады.
• Альдегидте жақсы иісі,
• Бірақ топ...(Ұйқы) оларды береді.
• Карбон арасында ... (қышқылдар)
• Топ қышқылдарында …(,), бірақ мұнда барлық қышқылдар көп емес.
• Егер функционалдық топтардың құрамын дұрыс жазсаңыздар, оларға атаулар беріп, олардың кездесетін органикалық заттардың кластарын көрсеткен жағдайда, онда 9 баллды батыл түрде қоюға болады.

-Сіз қалай ойлайсыз? Бұл заттардың тек осындай

функционалдық топтары болуы мүмкін бе? Органикалық

заттарда олардың болуын эксперименталды дәлелдеуге бола

ма? Сабақтың мақсатын қалыптастыруға тырысыңыз, ал мен

сіздің ұсыныстарыңызды тақтада жазамын. Ортақ пікірге

келеміз

Эксперименттік есепті шешу жоспары.

* Реактив дайындау: мыс гидроксиді (II). * Оны алты пробиркаға бөліңіз. * Әр бөлікке зерттелетін ерітіндіні құйыңыз. * Пробирканың мазмұнын қыздырыңыз. * Нәтижелерді кестеге жазу. Егер сіздің жоспарыңызда барлық тармақтар болса, 4 балл қойыңыз. Эксперименттерді орындау кезінде қауіпті ерітінділермен жұмыс істеу, спиртті және шыны ыдысты пайдалану кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтаңыз. Іздеу барысында есепке алу парағына кестені толтырыңыз. Заттардың қасиеттері мен ерітінділердің нөмірлерін анықтайтын өз бақылауыңызды, функционалдық топтарды жазып алыңыз. Экранды қарап, нәтижелерді шифрлау арқылы салыстырыңыз. Егер сіз заттарды дұрыс анықтасаңыз, онда 10 ұпай қойыңыз

Сабақтың мақсатына қол жеткіздіңіз бе? Х заттың формуласын есептеу парағында келтірілген сандық талдаудың дайын деректері бойынша анықтаймыз.

Берілгені: Шешуі:

-----------------------------------

Х затының формуласын табу керек

Егер сіз тапсырманы дұрыс шешсеңіз, 5 ұпай қойыңыз. Бұл формуланың астында бірнеше зат жасырылады: глюкоза, фруктоза. Х зат өзінің қасиеттері бойынша формальдегид пен глицеринге ұқсайды. Слайдта тиісті затты таңдаңыз. Глюкоза формуласын Фишер ұсынды. Мұндай молекулалар глюкоза ерітіндісінде ғана болады. Мен глюкоза молекуласының шарстерженді моделін көрсетемін.

Кристалды глюкоза циклдық пішінді молекулалардан тұрады, олардың формулаларын Хеуорс ұсынды

Глюкоза көмірқышқыл газы мен судан өсімдік жасыл жапырақтарында пайда болады . Біз оны жүзім, қияр шырыны және бал ерітіндісінде жаңа дайындалған мыс гидроксидінің тұнбасы(II) арқылы анықтаймыз. Демонстрациялық үстелге тәжірибелерді жүзеге асыру үшін үш оқушыны қалауы бойынша шығуға шақырамын.

Тірі ағзада глюкоза ауа оттегімен тотығады, нәтижесінде көмірқышқыл газы мен су түзіледі және көп мөлшерде жылу бөлінеді

Глюкоза үшін альдегид ретінде 6-шы спиртке сорбит қалпына келтіру реакциясы тән) және глюкон қышқылына Тотығу реакциясы

"Күміс айна"реакциясын көру ұсынылады .

Ұзақ уақыт бойы адам глюкозаның ферментативті ашыту реакцияларын пайдаланады

Экранда сіз бірнеше сұрақты көріп, оларды оқып, жауап беруге тырысыңыз

1. Сіз сабақта глюкозаның қасиеттері мен құрылысы арасында байланыс орната алдыңыз ба?

2. Сабақта химиялық құрылым теориясының ережелерін білу көмектесті ма?

3. Сіз өз жұмысын бағалауда қиындықтарды бастан кешірдіңіз бе?

4. Сіз сүт қышқылының молекулаларындағы функционалдық топтарды эксперименталды анықтай аласыз ба ?

Менің тапсыруға есепке алу парақтары, ретке келтіріп, жұмыс үстелі және жазу жетекшілердің үй тапсырмасы.

Оқушылардыың өзара тексеру жұмысы

Сабақ тақырыбы бойынша мұғалім оқушылармен бірге қорытындылайды.

1. Көмірсулар молекулаларының құрамы мен құрылымы қандай? 2. Қандай көмірсулар моно-, ди-және полисахаридтер деп аталады? 3. Көмірсулар қандай функцияларды орындайды?

Рефлексия.

1. Көп жаңа нәрселер білдім.

2. Бұл маған өмірде қажет болады.

3. Мен ойлағаннан да басқаша болды

4. Қиындық тудырған сұрақтарға жауабымды алдым

5. Белсенді жұмыс жасап, мақсатыма жеттім.

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Дифференциация осы кезеңде көптеген сабақтарда өтеді . Ең аз қабілетті оқушылар үлестірмелі материал түрінде қолдау көрсету қажет, ал ең қабілетті оқушылар метакогнитивті сауалнама жүргізу арқылы өз білімдерін кеңейтуі тиіс.

Сабақта бағалаудың тұрақты мүмкіндіктері ұсынылған. Алайда мұнда баға формалды емес болып табылады: мұғалім оқушыларға күрделендіре сұрақтарды қою арқылы мұқият сұрайды және жекелеген оқушылардың қабілетін түсінуге тырысады.

Қабілеттерді саралау және бағалау үшін сабақта кезеңдер жоспарда курсивпен бөлінген.

Химиялық кей заттар улы болуы мүмкін, сондықтан қолғаппен жұмыс істеу қажет, иіскеуде желпу әдісін қолданған жөн.

Қорғаныш көзілдірігін пайдаланыңыз.

Оқушыларға алкин қатарын түсінуде концептуалдық немесе менталдық карта жасап, оны толықтыра отырып, сабақты кеңейту мүмкіндігі бар, бірақ ол үшін оқушыларға алдын-ала дайындалу уақытын бөлу қажет.

Сабақ жұппен, топтармен және жеке жұмысты қамтиды,бұл өзгенің пікірін құрметтеудің құндылығын және коммуникативтік дағдыларды көрсетеді. Оқушылардың бақылаулары негізінде жатқан қағидаларды түсіндіруде сыни ойлауға ықпал етуге көптеген мүмкіндіктер бар.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/ қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?