Майлар. Сапалық реакциялар. Майларды сабындандыру. Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.
НИШ ФМН Алматы қ. | ||
Мұғалім: | Тақырыбы: Майлар. Сапалық реакциялар. Майларды сабындандыру | |
Сабақтың кезеңдері | Класс: 11 « » | Күні: |
Оқыту мақсаты | 1.5.1.4 - майларға сапалы реакция жүргізу; 11.5.1.5 - майларды гидролиз және сабындандыру өнімдерін атау. | |
Тілдік мақсат | Оқушылар: - құрылымның карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерімен себептік байланысын анықтайды. | |
Лексика және терминология | Карбоксил тобы. Қанықпаған майлар. Сабын Калий сабыны. Натрий сабыны. Гидролиз. | |
Диалогқа / жазуға арналған пайдалы фразалар сериясы | Физикалық қасиеттері .... Ерігіштік .... Қасиеттері санына байланысты өзгереді .... | |
Оқыту мақсаттары | - оқушыларды майларға сапалы реакциялармен, олардың номенклатурасымен таныстыру. | |
Бағалау критерийлері | - майларды сапалы реакцияға әкеледі; - зертханалық жұмыстың мақсатын дұрыс тұжырымдайды; - өзінің бақылауларын майларға реакция нәтижелерімен салыстырады және тиісті қорытынды шығарады. | |
Құндылықтар | Өмір бойы оқу. | |
Алдыңғы білім | Көміртекті қосылыстар 1 (6.3c) Көміртек және оның қосылыстары (8.4b) Элементтер және олардың қосылыстары (9.1V) Органикалық химияға кіріспе (10.3A) Көмірсутектер (10.3B) | |
Пәнаралық байланыс | Биология | |
Сабақтың өтуі | ||
Сабақтың кезеңдері | Жоспарланған әрекет | Ресурстар |
Сабақтың басы 0-5 минут Сабақтың ортасы 6-35 минут Сабақтың аяғы 36-40 минут | Сәлемдесу. Сабақтың тақырыбымен таныстыру. Оқушыларға зертханалық жұмыстардың әдістерін тарату. Жұмыстың барысымен таныстыру. Тапсырмалары: 1. Майлар құрамындағы қанықпаған карбон қышқылдарының қалдықтарын анықтаңыз 2. Майлардың сапалық реакциясын зерттеу. 3. Майлардың сабындандыру реакциясын жүргізу. Жұмыс тәртібі. Тәжірибе №1. Майлардағы қанықпаған қышқылдардың қалдықтарын анықтау. 1 мл өсімдік майын пробиркаға құйыңыз, оны 2-3 мл СCl4 ерітіңіз. Алынған ерітіндіге 1 - 2 тамшы CCl4 немесе бром судағы бром ерітіндісі қосыңыз және шайқаңыз. Бром ерітіндісінің қоңыр-сары түсі жоғалады, бұл өсімдік майында қанықпаған май қышқылдарының болуын көрсетеді. Тәжірибе № 2. Майларды сабындандыру. 1 г өсімдік майы, 1 мл этил спирті және 2 мл 30-40% NaOH ерітіндісін пробиркаға құйыңыз. Қорапты ауа салқындатқышы ретінде қызмет ететін шыны түтікпен жабдықталған тығынмен жабыңыз. Қоспаны араластырып, су моншасында қыздырыңыз. Қоспа тез біртекті болады және 3-5 минуттан кейін сабындану аяқталады. Сабындандыру реакциясы келесі схема бойынша жүреді: Реакция қоспасына ыстық қаныққан NaCl ерітіндісін қосыңыз. Ерітінді бұлтты болады және сабын сұйықтықтың бетіне ауысады. Реакция қоспасы су ваннасында тағы бірнеше минут қайнатылып, салқын сумен салқындатыңыз. Бұл жағдайда сабын қатты болады. Сабын шпательмен немесе шыны таяқшалармен бөлінеді. Содан кейін сабынның судағы ерігіштігі және оның көбігі тексеріледі. Ол үшін 0,1 - 0,2 г сабын 6 - 7 мл дистилденген суда ерітіліп араластырығыз. Сабын көбіктерінің сапасы пайда болады.
№3 тәжірибе. Майларға сапалы реакциялар а) Майлы дақтың пайда болуы. Қағазға бір тамшы май шыны таяқшамен жағыңыз. Қыздырған кезде кетпейтін дақтар пайда болады. б) Акролин реакциясы. Акролинге арналған тест көмегімен майларда глицерин бар екендігі анықтаңыз. Май қышқыл калий сульфатымен (KHSO4), натриймен (NaHSO4) қыздырылған кезде глицерол молекуласынан екі су молекуласы бөлініп, өткір тітіркендіргіш иісі бар акрил альдегид немесе акролеин пайда болады. Реакция келесідей жүреді: Мұғалім оқушылармен бірге жасалған зертханалық жұмыс туралы қорытынды жасайды. | Презентация
|
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?