Бос радикалдар туралы ұғым және олардың тірі ағзалар өміріндегі маңызы. Химия, 11 сынып, презентация.

Бос радикалдар туралы ұғым және олардың тірі ағзалар өміріндегі маңызы

11.4.2.6 бос радикалардар туралы ұғымды қалыптастыру;

11.4.2.7 тірі ағзалар өміріндегі радикалдардың ролін білу

Бос радикалдар туралы ұғым және олардың тірі ағзалар өміріндегі маңызы

https://www.youtube.com/watch?v=mxOFou7x8tY (1 мин. 24 сек.)

Метанды хлорлау

Реакцияның жүру шарттары:

- қараңғы жерде жүрмейді;

- күннің жарығында жүрмейді

https://www.youtube.com/watch?v=t6fTDStG35c

Күн жарығы

Жарық немесе жылу энергиясының әсерінен хлор молекуласы екі бос радикалға бөлінеді.

Бос радикал дегеніміз – жұптаспаған электроны бар атом немесе топ

Реакцияның жүру механизмі

Хлордың бос радикалы метанмен соқтығысады. Нәтижесінде хлорсутек молекуласы және бос радикал болып табылатын жұптаспаған электроны бар метил тобы түзіледі.

Әрі қарай реакциялық қоспаның барлық компоненттері бір-бірімен соқтығысуы мүмкін, бірақ метил радикалының хлор молекуласымен соқтығысуы маңызды.

Метилді радикал хлор атомын үзіп алады, хлорметан молекуласы және жаңа бос радикал түзіледі.

Реакцияның жүру механизмі

Осылайша, реакцияның әр кезеңі жаңа реактивті бөлшектердің пайда болуына әкеліп соғады(бос радикал) және реакция тізбек үзілгенге дейін қайталанады.

Проблемалық сұрақ:

Метанның хлормен реакциясы неліктен қараңғыда жүрмейді?

Жауап:

Жарық хлор молекуласының бұзылуы және алғашқы хлор атомдарының пайда болуы үшін қажет, әр атомның пайда болуы көптеген хлорометан молекулаларының пайда болуына әкелуі мүмкін

Топтық жұмыс

Бос радикалдардың адам өміріндегі рөлі туралы постерлер дайындау

1 топ http://www.pereplet.ru/nauka/Soros/pdf/0005_039.pdf

2 топ https://www.youtube.com/watch?v=qhEB_wbsIt4

3 топ https://www.skalpil.ru/other/3734-svobodnye-radikaly-i-ih-rol-v-organizme-cheloveka.html

Жұмыс уақыты: 20 минут

Рефлексия