Көміртек атомының құрылысының ерекшелігі. Гибридтену. Органикалық қосылыстардағы химиялық байланыстың сипаттамасы және электрондық табиғаты. Демонстрация № 1 "Органикалық заттардың үлгілері". Химия, 11 сынып, презентация.

Сабақтың тақырыбы:

11.1А Органикалық химияға кіріспе

Көміртек атомының құрылысының ерекшелігі.

Гибридтену. Органикалық қосылыстардағы химиялық байланыстың сипаттамасы және электрондық табиғаты.

Демонстрация № 1 "Органикалық заттардың үлгілері "

«Қалай ойлайсыңдар, табиғатта бейорганикалық заттарға қарағанда органикалық заттардың саны едәуір көп. Неліктен?»

Ойлан, жұптас және пікір алмас

Негізгі түйін:

Органикалық заттардың сан алуын түрлі болуының себебі оның құрамындағы көміртек атомының құрылысының ерекшелігіне байланысты

Оқыту мақсаттары

11.4.2.1 көмірсутектердегі көміртектің гибридизациясын зерделеу;

11.4.2.1 С-С байланысының түзілуін және көміртек атомының құрылыс ерекшеліктерін түсіндіру;

Сабақтың мақсаты:

-Органикалық қосылыстардың алуан түрлілігін түсіндіруде көміртек атомының құрылысының ерекшелігін түсіну

-Гибридтену ұғымын түсіну

Көрсетілім №1 « Органикалық затттар үлгілері (мұнай, керосин, этанол, глицерин, глюкоза, сахароза, парафин, мақта, ағаш сүрегі )»

Бұл заттар табиғи органикалық қосылыстар , яғни құрамында көміртек атомы болатын заттар.

Қозған жағдайда көміртек атомында 4 дара электрон болғандықтан олардың барлығы бірдей ковалентті байланыс түзуге қатысады

Екі көміртек атомы арасындағыдара коваленттік байланыс өте мықты.Сол себепті тек көміртек қана Жердегі әдеттегі

температура мен қысымда тізбекті құрылымдарды түзу үрдісіне бейім келеді.

Кейбір гомоатомдық байланыс

энтальпиясының орташа мәні

Видео -1 «Көміртектің тізбекті байланыс түзу қабілеті»

Көрсетілім (видео -2,3)

Қаныққан көмірсутектер (Алкандар) тұйық алкандар (циклопарафиндер) молекуласындағы көміртек атомы 4 ковалентті байланыс түзеді, яғни валенттілік электрондары байланыс түзуге толық жұмсалады. Бір шар тәрізді және үш гантель тәрізді электрон бұлттары гибридтенуге түседі және төрт гибридтелген орбиталь пайда болады. Кеңістікте гибридтелген орбитальдар тетраэдрдің төрт төбесіне бағытталып орналасады.

Гибридтелмеген р электрон бұлтарының бүйірлік қабысуы арқылы пи байланыс түзіледі

Гибридтелмеген р электрондарынан пи байланыстың түзілуі

Гибридтену — пішіндері әр түрлі, энергиялары шамалас орбитальдардың араласып, пішіні, энергиясы, байланыс бұрышы, т.б. сипаттамалары бірдей гибридтенген жаңа орбитальдар түзілуі.

-Гибридтену деген не?

-Гибридтену типін анықтау үшін не қажет?

Орталық атомдағы сигма байланыстар саны

-Сигма және Пи байланыстардың ұқсастығы мен айырмашылығы неде?

Екеуі де ковалентті байланыс

Сигма байланыс s-s,s-p,p-p электрон бұлтттарының төбесімен қабысуы арқылы түзілген берік байланыс

Пи байланыс р электрон бұлттарының бүйірлік қабаттасуы арқылы түзіледі

Мен бүгінгі сабақтан,

Нені білдім?

Сабақтың қай жері қиын болды? Неге?

Туындаған қиындықты қалай жеңуге болады?