Күкірт диоксиді және қышқыл жаңбырлар. Тағам өнеркәсібінде күкірт диоксидін қолдану. Көрсетілім №1 «Күкірт және азот қышқылдарының тотықтырғыш қасиеттері». Химия, 11 сынып, дидактикалық материал.

Күкірт оксидтері.

Күкірт екі түрлі оксид түзеді: S (IV) оксиді - SO₂ (күкіртті газ немесе күкірттің диоксиді), бұл түссіз, тұншықтырғыш өткір иісті газ. Күкірт (VI) оксиді, күкірт ангидриді - SО₃, ұшқыш, түссіз сұйықтық. SО₃+17°С температурада қатты зат. Олар суда жақсы ериді, нәтижесінде күкіртті қышқыл H₂SО₃ және күкірт қышқылы H₂SО₄ түзіледі, олай болса, бұлар қышқылдық оксидтер екен.

SO₂+H₂О=H₂SО₃ күкіртті қышқыл

SO₃+H₂О=H₂SО₄ күкірт қышқылы

Алынуы

Зертханада күкіртті ауада жандырғанда күкірт (IV) оксидін (ауа тартқыш шкафта) алуға болады. Сол сияқты бұл оксидті натрий сульфитінің кристалына, қышқыл ерітіндісін қосып та алады.

S+O₂=SO₂

Na₂SO₃+HCl=2NaCl+H₂O+SO₂↑

Өндірісте сульфидтерді жандыру арқылы:

2ZnS+3O₂=2ZnO+2SO₂↑

2SO₂+O₂↔2SO₃↑

Химиялық қасиеттері

1) негіздік оксидпен әрекеттесіп тұз түзеді:

SO₂+Na₂O=Na₂SO₃

SO₃+Na₂O=Na₂SO₄

2) негізбен әрекеттескенде тұз және су түзіледі:

SO₂+2NaOH=Na₂SO₃+H₂O

SO₃+2NaOH=Na₂SO₄+H₂O

Күкірт (IV) оксиді тотығу-тотықсыздану реакцияларында әрі тотықтырғыш, әрі тотықсыздандырғыш; себебі күкірттің тотығу дәрежесі аралық мәнде (+4) болады.

Күкірт диоксидінің қоршаған ортаға әсері және қолданылуы.