Азот молекуласының құрылымы. Азот молекуласының инерттілігі. Химия, 11 сынып, презентация.

Сабақтың тақырыбы

«Азот молекуласының құрылымы. Азот молекуласының инерттілігі»

Сабақ мақсаттары:

- азот атомының құрылысын сипаттай алу

- азот молекуласында үш еселік байланыс бар екенін атай алу

- азот молекуласында байланыстың түзілу механизмін түсіну

- азот молекуласының төмен химиялық белсенділігін түсіндіру

Азоттың ашылу тарихы:

772 жылы англичандық Д. Резерфорд көмірқышқылдан босатылған бірнеше күн қоңыраудың астында қалған ауа жануды және тыныс алуды қолдамайтынын анықтады. Бұл ауаны ол "улы ауа" деп атады . Сол жылы Пристли Дж. осы "улы ауаны" басқа жолмен алып, оны "флогистирленген" ауа деп атады. 1773 жылы К. В. Шееле ауа екі газдан тұрады деп анықтады. Ол жану мен тыныс алуды қолдамайтын газды "жаман " немесе" бүлінген " ауа деп атады.

1776 жылы Лавуазье, "улы"," флогистирленген " және "жаман" ауаны толығырақ зерттеу арқылы, олардың бір зат екендігін атап кетті.

1787 жылы Лавуазье бұл газды "азот" деп атауды ұсынды (грек. "А" сөзі - терістеу және "зоэ"-өмір).

1) атмосферада бос күйінде (78%),

Табиғатта кездесуі

Периодтық жүйедегі азоттың орналасуы

Азот атомының құрылысы

N

Азот

14,0067

2

5

7

2s22p3

N

7N II период

V топ

2s

2p

Азот атомының сыртқы энергетикалық деңгейінде - валентті бір 2s-орбиталь, және онда екі жұптасқан электрон , және үш 2р-орбитальдары олардың әрқайсысында бір- бірден жұптаспаған үш электроны болады.

Азот атомының құрылысы

-1

0

+1

-2

-3

+2

+3

+4

+5

Азоттың тотығу дәрежелерінің шкаласы

Мүмкін болатын тотығу дәрежелері

0

+1

+2

+3

+4

+5

-3

N2

N2O3

NO2

N2O5

NH3

NO

N2O

Азот молекуласының химиялық инерттілігін қалай түсіндіруге болады?

?

2 азот атомы үштік ковалентті полюссіз байланыспен байланысқан, бұл молекуланың беріктігін және оның химиялық инерттілігін түсіндіреді.

МОЛЕКУЛА ҚҰРЫЛЫСЫ

N N

N  N

Байланыс:

-КОВАЛЕНТТІК

-ПОЛЮССІЗ

-ҮШТІК

-БЕРІК

МОЛЕКУЛА:

-ӨТЕ ТҰРАҚТЫ

- ТӨМЕН РЕАКЦИЯЛЫҚ ҚАБІЛЕТІ

1

3

4

2

N2

молекулалық формуласы

N

N

электрондық формуласы

құрылымдық формуласы

Коваленттік

полюссіз байланыс

Азоттың физикалық қасиеттері

Түссіз газ

Иіссіз газ

Тыныс алуды қолдамайды

Суда аз ериді (100 көлем суда қ.ж. 2,5 көлем азот

ериді)

Ауадан аз ғана жеңіл

Ауа құрамында 78% азот бар

Қайнау температурасы -1960С

Балқу температурасы -2100С

Азоттың қолданылуы

Минералды тыңайтқыштар өндіруде шикізат болып табылатын- аммиак алуда

Мочевина алуда

Медицинада өкпе туберкулезін емдеуде инертті орта ретінде

Медицинада сұйық азот – омыртқаның, буындардың, тері түзілімдерінің ауруларын емдеуде

Жанғыш сұйықтықтарды айдау кезінде

Жарылғыш заттарды кептіру

N2

Тыңайтқыш өндіруде

Азот қышқылын синтездеуде

Инертті орта жасауда

Рефлексия

1. Барлық материалды игердім

2. Материалды ішінара игердім.

3. Тақырыптың кейбір сұрақтарын меңгеруге мұғалімнің көмегі қажет