Полипептидтер құрылымын анықтау. Практикалық жұмыс №1 «Денатурация және ақуыздардың түсті реакциялары». Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.2B Тірі ағза химиясы

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Полипептидтер құрылымын анықтау. Практикалық жұмыс №1 «Денатурация және ақуыздардың түсті реакциялары»

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.5.1.24 гидролиз реакциясы негізінде полипептидтердің құрамын анықтау;

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар біледі: гидролиз реакциясы мәліметтері бойынша полипептидтердің құрамын анықтайды;

Көпшілік оқушылар біледі: Түсті реакциялардың көмегімен кейбір ақуыздарды анықтай алады.

Кейбір оқушылар біледі: нәруыздардың екінші және үшінші реттік құрылымдарына жауапты байланыстарды біледі

Бағалау критерийлері

• гидролиз реакциясы мәліметтері бойынша полипептидтердің құрамын анықтайды
• ақуызға сапалық реакцияларды тәжірибе жүзінде жасай алады;
• ақуыздардың денатурациясы реакциясын тәжірибе жүзінде жасай алады;

Тілдік мақсаттары

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Ақуыздардың көбісі ………………көмегімен анықталады. Оларға ксантопротеиндік реакция және биуреттік реакция жатады.

Ксантопротеиндік реакция – зерттелетін затқа ...........................қосқанда сары түсті тұнбаның түзілуі ақуыздың бар болғанын білдіреді.

Биурет реакциясы – зерттелетін заттарды натрий немесе калий гидроксидтерімен, мыс (II) сульфатымен өңдегенде, ……….. түсті болса, онда ол зат ақуыз құрайды.

Құндылықтардыдарыту

Ұлттық интеллектісі, еңбеккорлық, тәртібі, сөйлеу мәдениеті, тыңдау мәдениетті

Пәнаралық байланыстар

Биология

АКТ қолдану дағдылары

Презентация, видеоматериал

Бастапқы білім

9.4.3.27 -нәруыздағыα- аминқышқылдар арасында пептидтік байланыстың түзілуін түсіндіру;

9.4.3.28 -нәруыз денатурациясының реакциясын зерттеу;

9.4.3.29 -нәруыздың биологиялық маңызы мен қызметін түсіндіру;

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

 Оқушылармен амандасу

Стартер

Төменде көрсетілген дипептид, қышқыл қатысында қыздырылған кезде бір аминқышқыл түзіледі

Аминқышқылының құрылымын сызыңыз.

Протеиндер ас қорыту кезінде бөлінеді.

Ас қорыту аминқышқылдарының түзілуіне белоктардың гидролизін қамтиды. Төменде берілген реакция орын алады.

Пептидтер өздерін құраушы аминқышқылдарына - гидролиз арқылы бөлінеді.

Қандай аминқышқылдары түзіледі?

1-СҰРАҚ

Химик ақуызға талдау жасап, оның құрамына кіретін аминқышқылдарының тізбегін тапқысы келеді.

Ол ақуызды жартылай гидролиздейді. Өнімдер арасында екі пептид бар, оны А және В деп атайды.

А және В екеуінде сегіз амин қышқылы бар.

Ол пептид А-ны гидролизге жібереді. Гидролиз өнімдеріне тек бес түрлі трипептид кіреді. Бұл трипептидтер:

gly – ser – ser

lys – ala – lys

ser – lys – ala

ser – ser – lys

ser – ser – ser

Пептид А аминқышқылдарының тізбегін анықтап айтыңыз.

2-СҰРАҚ

Ғалым инсулиннің құрылымын ішінара α және β- гидролиздеу арқылы зерттейді.

тізбектерді шығарып, содан кейін тізбектің қысқа ұзындықтарын талдаңыз. Бірі

тізбектің қысқа ұзындықтары X, біріктірілген жеті амин қышқылының қалдықтарынан тұрады

пептидті байланыстар. Х-тің одан әрі гидролизі арқылы тек бес түрлі трипептид алуға болады.

Бұл трипептидтер:

arg-glu-gly

tyr-phe-phe

gly-arg-glu

phe-phe-gly

phe-gly-arg

Х аминқышқылдарының реттілігі қандай?

Кері байланыс

Сабақтың соңында оқушылар өздерінің алған білімдері туралы ойланады:

- Не үйренді

- Не түсініксіз қалды

- Не істеу керек

Мүмкіндігінше оқушылар белгілі бір критерийлерді қолдана отырып, өзінің жеке жұмысын және сыныптастарының жұмысын бағалай алады.

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушылардың жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін.

Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ал аотырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданылаалады

Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазасыз

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткіздіме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?