Анилиннің алынуы. Химия, 11 сынып, дидактикалық материал.

І топ

• Мына сайттағы http://beshectba.h1.ru/index.php?tem=orgn&stt=anilin

материалдар негізінде «Анилиннің физикалық қасиеттері» кестесін толтырыңыз.

• http://www.dopomoha.kiev.ua/tersprav/doc5/g16_5.htm

парағын ашып, улану белгілері, анилинмен улану кезіндегі алғашқы көмек, терімен емделу, қарсы көрсетілімдер туралы жазып алыңыз. Бірінші абзацты оқығаннан кейін анилиннің адам ағзасына қалай енетінін көрсетіңіз.

3. http://www.alhimik.ru/read/grosse14.

html парағын ашыңыз, мәтіннен «Анилин - бояғыштардың бастауы» деген субтитрді тауып, абзацты қызыл шрифтпен оқып шығыңыз. Анилинді сақтау және онымен жұмыс істеу нұсқауларын жазыңыз.

Жауапты жоспар бойынша құрастырыңыз:

• Анилиннің физикалық қасиеттері (тақтадағы ұқсас кестені толтырыңыз)

• улану белгілері. Улану кезіндегі алғашқы көмек

• Анилинмен жұмыс кезінде сақтық шаралары (нұсқаулық)

Анилин адам ағзасына ______________________________арқылы енеді. _________________________________________________________________________

Улану белгілері:______________________________________________________ __________________________________________ (симптомы тяжелого отравления можно не указывать);

Анилинмен улану кезіндегі алғашқы көмек: _____________________________________ __________________________________________________________________________

Емдеу. Теріге тию _____________________________________________

Противопоказаны: __________________________________________________________

Анилин – өте күшті _______, сондықтан ____________________ _______________________________сақтау керек. Анилинмен жұмыс жасағанда ____ ___________________________________мән беру керек.

ІІ ТОП

• http://www.chemistry.ssu.samara.ru/chem5/n24.

htm парағынан 4 параграфтан бастап «Реакцияның практикалық мәні ...» деген сөздермен аяқталған мәтінді оқыңыз. Бензол сақинасы анилин молекуласындағы амин тобына қалай әсер етеді? Мұны қалай түсіндіруге болады?

2. http://www.chemistry.ssu.samara.ru/chem5/n232.

htm парағында «Аминдердің негіздері ретінде» деген тақырып бар және 2-тармақтың астындағы материалды оқып шығыңыз. Азот атомындағы электрон тығыздығының төмендеуіне не себеп болады? Қатардағы негізгі қасиеттер қалай өзгереді: C6H5NH2; NH3; RNH2; R2NH; R3N? (бейіндік сыныптар үшін). Жауабын түсіндіріңіз. Алғашқы аминнің реакциялық сызбасына сәйкес анилин мен тұз қышқылы арасындағы реакция теңдеуін жасаңыз (анилин болған жағдайда R = -С6Н5)

Жауапты жоспар бойынша құрастырыңыз:

• Бензол сақинасының амин тобына әсері

• Анилиннің тұз қышқылымен реакциясы теңдеуі

Азот атомынан электрон тығыздығының өзгеру сызбасы

• (мамандандырылған сыныптар үшін) C₆H₅NH₂ сериясындағы негізгі қасиеттердің өзгеруі; NH₃; RNH₂; R₂NH; R₃N

Шаблоны ответов:

Бензольное кольцо _______________основные свойства ______________________ по сравнению с ___________________________________________________________ . Это объясняется _________________________ бензольного кольца с ____________ ________________________________ атома ___________.

(формат А4) Схема смещения электронной плотности с атома азота: ____________ ________ Уменьшение электронной плотности на атоме азота приводит к ___________________ способности ____________________ протоны от кислот.

(формат А4) Уравнение реакции взаимодействия анилина с соляной кислотой: __________________ ____________________________________________.

Основные свойства в ряду C₆H₅NH₂ ; NH₃ ; RNH₂ ; R₂NH ; R₃N будут ______________, т.к. от C₆H₅NH₂ к R₃N ___________________ электронная плотность на атоме азота, а чем она ______________, тем ________________способность отщеплять протоны от кислот.

Ответы:

Бензольное кольцо ослабляет основные свойства аминогруппы по сравнению с алифатическими аминами и даже с аммиаком. Это объясняется сопряжением p-электронов бензольного кольца с неподеленной электронной парой атома азота.

Уравнение реакции взаимодействия анилина с соляной кислотой:

.. С₆H₅NH₂ + HCl [С₆H₅NH₃]⁺Cl^-

Схема смещения электронной плотности с атома азота: Рисунок 6

Уменьшение электронной плотности на атоме азота приводит к снижению способности отщеплять протоны от кислот.

Основные свойства в ряду C₆H₅NH₂ ; NH₃ ; RNH₂ ; R₂NH ; R₃N будут возрастать, т.к. от C₆H₅NH₂ к R₃N увеличивается электронная плотность на атоме азота, а чем она больше, тем выше способность отщеплять протоны от кислот.

ІІІ топ

1. http://hronos.km.ru/proekty/nauka/koshic.

html парағын ашып, 21-25 параграфтардағы мәтінді оқып шығыңыз. Анилинді қолдану схемасын жасаңыз - «Отбасылық ағаш», бір затқа мысал келтіріңіз.

Шаблон ответа: (формат А3)

Ответы: