Галогеналкандардың нуклеофильді орын басу реакциясы. Химия, 10 сынып, презентация.

Сабақтың тақырыбы

Галогеналкандардың нуклеофильді орын басу реакциясы

Сабақтың мақсаты

Галогеналкандардың нуклеофильді орынбасу реакция теңдеуін түсіну

Бағалау критерийі

Оқушы мақсатқа жетеді,егер галогеналкандардың нуклеофильді орын басу реакция теңдеуін түсініп,реакция теңдеуін жаза алса;

Алған білімін галогеналкандардың формулаларын жаза алып, реакция теңдеулерін

жазуда қолдана алса;

Жұмыс парағы – 12 мин

1.Қандай органикалық қосылыстар көмірсутектердің галоген туындылары деп аталады.

2.C4H9CI галоген алкилдің барлық изомерлерінің құрылымдық формулаларын жазып,халықаралық номенклатура бойынша атау бер

3.Мына қосылыстардың құрылымдық

формулаларын жаз:

2хлор1иод пропан;2,2 ди бром пропан;

3 хлор,2 метил бутан;3 бром ,2,5 диметил

гексан

4.Массалық үлесі 45,85% С,8,92% Н,45,

22% CI алканның хлор туындысының

формуласын есепте,молекуладағы

көміртек атомының санын көрсет.

Т)

Молекуладағы байланыстың үзілуі электрондық жұптың ковалентті байланысының үзілмеуі арқылы жүзеге асады.

А : В → А + + В-

А + - электрофил, В—нуклеофил.

Молекуладағы байланыстың үзілуі

электрондық жұптың ковалентті

байланысының үзілуі арқылы жүзеге

асады,бос радикал түзіледі.

А ; В → А0 + В0

Нуклеофильді реакцияның жүруі

Электрофилді реагенттер(Е,Е+)-келесі элемент атомының жұп электронымен ковалентті байланыс түзе алатын бөлшек.

Нуклеофильді реагенттер (;Nu, Nu -) жаңа байланыс түзіге дайын электрон жұбы бар реагенттер

(ядроға ынтық деген мағынаны білдіреді)

немесе электрондонорлар деп аталады.

SN1,SN2 мономолекулярлы және бимолекулярлы орын басу реакциясын түсіну.

Қарастырылатын сұрақтар:

1.Көміртек-галоген байланысының сипаттамасы (полюстілігі, полюстенгіштігі, энергиясы, байланыс ұзындығы). 2.Реакцияға түсу қабілеті.

3.Нуклеофилді орын басу және элемирлену

реакцияларының қатар жүруіне әр түрлі факторлардың

әсері.(галогеналканның құрылысы, кететін топтың

табиғаты, еріткіштің табиғаты, реагенттің негізділігі

және нуклеофильдігі).

Видео SN1,SN2 реакциялары

https://www.youtube.com/watch?v=iRb84ZJXMX8

Нуклеофильді орын басу реакциялары

Өзіндік тапсырма

1. Изопропил хлоридтің гидролиздену реакция теңдеуін жазу

2. Бром этанның натрий иодидімен әрекеттесу реакция теңдеуін жазу SN1және SN2 реакциясын қорытындылау

1.Нуклеофилді орын басу кезінде көміртек атомының валенттілік күйі қандай болады?

2.Нуклеофилді орын басу кезінде қандай

заттар қатысады?

3. SN1 механизмі арқылы қандай

галогеналкил нуклеофильді орын басу

реакциясына түседі

4. . SN2 механизмі арқылы қандай

галогеналкил нуклеофильді орын

басу реакциясына түседі

Рефлексия

Жасыл және қызыл карточкалар арқылы кері байланысты алу