Электролиз. Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 10.2АЭлектрлік және химикаттар

Мектеп: НЗМ, Қызылорда

Күні: 26.10.2015

Мұғалімніңаты-жөні: Сапарова Г.

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтақырыбы

Электролиз.

Осысабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.2.3.9 Электродтардағы электролиз өнімдерін болжау үшін эмперикалық ережелерін қолдану;

Сабақ мақсаттары

- иондық қосылыстар мен олардың ерітіндідегі қасиеттерін қайталау

- балқымадағы иондардың әрекетін талдау

-тотығу мен тотықсыздану тұрғысынан электродтарда өтетін реакцияларды түсіндіре алу

-электродтардағы электролиз өнімдерін болжай алу.

Жетістік критерийлері

тотығу мен тотықсыздану тұрғысынан электродтарда өтетін реакцияларды түсіну және реакцияларын жаза алу.

Тілдікмақсаттар

Оқушылар жаңа лексиканы өздерінің оны түсінгенін көрсету үшін дұрыс пайдалануға қабілетті

Оқушылар:

Ауызша немесе жазбаша түрде деректерге сәйкес қорытынды жасай алады

Пәнге қатысты лексика және терминология:

анод, катод, электролиттік қаптау, электролиз, ток, элементтер (батареялар), реакция өнімі, үлгілер, тұтану, иондар

болжау, арқылы өту

Құндылықтардыдарыту

Нақтылық, тазалық, ұқыптылық, жан-жақтылық

Пәнаралықбайланыстар

Физика және т.б.

АКТ қолдану дағдылары

Power point,

Бастапқы білім

Барлық алдынғы бөлімдермен байланыс бар

Су ерітіндкіш ретінде (6.2B)

Атом құрылысы (7.1B)

Ерітінді мен ерігіштік (7.3C)

Металдардың белсенділігін салыстыру 2 (8.1B)

Еру және ерітінділер (9.2А)

Тотығу және тотықсыздану (10.1B)

Сабақбарысы

Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет

Оқушылармен амандасу, сабаққа әзірлігін тексеру

Осыған дейін алған білімдеріне шолу.

Электролит дегеніміз не?

Электролиттік диссоция дегеніміз не?

Тотығу дегеніміз не?

Тотықсыздану дегеніміз не?

Тотығу- тотықсыздану дегеніміз не?

Тотығу дәрежесі дегеніміз не?

Тотықтырғыш дегеніміз не?

Электролит- суда ерігенде немесе балқығанда электр тоғын өткізетін заттар .

Электролиттік диссоциациялану- суда ерігенде немесе балқығанда электролиттердің иондарға ыдырауы.

Тотығу- электрон беру, тотығу дәреженін өсуі, оотекті қосып алу сутекті жою.

Тотықсыздану- электрон беру, тотығу дәреженін кемуі, суттекті қосып алу оттекті жою.

Тотығу- тотықсыздану реакциялары- тотығу дәрежесі өзгере жүретін реакциялар.

Тотығу дәреже – электрондардың ығысуын көрсететін шартты заряд..

(I) (f) Ерітіндіде иондық қосылыстар мен иондалуды жылдам қарап шығу

(W) Оқушыларға металдардың электр өткізетінін еске түсіріп, басқа заттаржайлы сұрау?

1.Физика сабағынан таныс түсініктерді есімізге түсірейік.

Электрод дегеніміз не?

Катод дегеніміз не?

Анод дегеніміз не?

Электр тогы деген не?

Электролит дегеніміз не?

Ион дегеніміз не? Қандай иондар болады?

Электр тогы – бөлшектердін бір бағытта қозғалысы.

2.Бүгінгі өтетін тақырып « Электролиз. Балқыма электролизі»

Электролиз (электро... және грек. lysіs – еру, ыдырау) – еріген немесе балқыған электролитке батырылған электродтарда электр тогы әсерінен жүретін тотығу- тотықсыздану реакциясы.

«Twig» видеокөрсетілім: «Балқыма»

«Bilim Land» арқылы видеокөрсетілім көру:

• « Зарядталған бөлшектер арасындағы әсерлесу»
• «Сұйық электролит арқылы иондардың миграциясы»

«Bilim Land» Глоссарий: электрод, анод, катод

:

Электрод. Тұрақты ток көзіне қосылған, металл немесе графиттен жасалынған өткізгіш.

Анод. Қышқылдану процесі жүретін электрод. Вольт ұяшығында теріс зарядқа, ал электролиз кезінде оң зарядқа ие.

Катод.Тотықсыздану процесі жүретін электрод. Ол гальваний элементінде оң зарядқа, ал электролизде теріс зарядқа ие.

Анод – инертті (из C, Pt, Au), еритін (белсенді металдардан – Cu, Cr, Ni т.б.)

«Bilim Land» видеокөрсетілім бойынша талқылау, қортынды жасау.

Топтық жұмыс

Оқушыларды үш топқа бөлеміз (стол үстінде тапсырмалар алып, тапсырмалары ұқсас оқушылар бір топқа топтасады).

1 топ:

Кальции хлоридінін балқымасының электролиз схемасын жасаныз. Анодта және катодта қандай заттар бөлінеді?

2 топ:

Магний бромидінін балқымасының электролиз схемасын жасаңыз. Анодта және катодта қандай заттар бөлінеді?

3 топ:

Калий йодиді балқымасының электролиз схемасын жасаныз. Анодта және катодта қандай заттар бөлінеді?

Электролиз негізінде тотығу- тотықсыздану процессі екенін және катод теріс ал анод оң заряталатылғанымен танысып өттік. Осыған байланысты мына берілген балқымалар диссоцияланғанда катодқа және анодқа қарай қай иондар бағытталады? Әр топ берілген қосылыстарының диссоциясын құрып, тақтаға катод және анодтағы өзгерістерді жазады.

Тақтада:

Катод Анод

«Bilim Land» тапсырма орындау:

Суретті белгілеңіз және балқытылған электролиттегі иондар қозғалысының бағытын нұсқар арқылы көрсетіңіз.

3.«Bilim Land»- Электролиз дегеніміз не?

Балқыған немесе еріген электролит арқылы өтетін электр тогы сәйкес электродтарға қарай бағытталған иондардың қозғалысына ықпал етеді. Электродтар бетінде иондар химиялық реакцияға түсіп, табиғаты әртүрлі өнімдерге айналады. Тұтас процесс электролиз деп аталады.

«Bilim Land» арқылы видеокөрсетілім көру:

1.Электролизге арналған аппара

2.Электролизге арналған аппарат.

3.Глоссарий: электролизер

4. Электролизер арқылы өтетін электрондар ағыны

Ерітіндідегі катиондар теріс зарядталған катодқа қарай қозғалады, ал аниондар оң зарядталған анодқа қарай қозғалады.

«Bilim Land» видеокөрсетілім бойынша талқылау, қортынды жасау.

«Bilim Land» тапсырма орындау:

Берілген терминдерді сипаттамаларымен сәйкестендіріңіз

4.«Bilim Land» Электродты реакциялар

Электродтардың бетінде иондар мен электрод материалы арасында электрондар алмасуы жүреді.

Тотықсыздану

Теріс катод металл иондарына металл атомдарына айналатын электрондарды тасымалдайды: 

Mn++ne−⟶M

Тотығу

Оң анод аниондардан бейметалдың атомдарына айналатын электрондарды қабылдайды.

«Bilim Land» арқылы видеокөрсетілім көру:

Балқытылған натрий хлоридінің электролизі: катод

Катодта жүретін тотықсыздану реакциясы электрондар алмасуын жүзеге асыратын жартылай реакция болып табылады. 

Балқытылған натрий хлоридінің электролизі: анод

Хлорид анионы анодтың бетімен жанасқанда, ол анодқа электрон береді, осылайша ол хлордың электрлі бейтарап 

атомына айналады.

«Bilim Land» видеокөрсетілім бойыншаталқылау, қортынды жасау.

«Bilim Land» тапсырма орындау: Кестені толтырыңыз.

6. 1.Су электролизі.

Электр тоғы суды қалай ыдыратады?

Су арқылы электр тоғы өткенде ол екі құраушы элементке − сутек пен оттекке ыдырайды. Берілген су мөлшерінен алынған сутек көлемінің оттек көлеміне қатынасы 2:1 қатынасындай.

«Bilim Land» арқылы видеокөрсетілім көру:

Судың ыдырауы барысындағы электролиз кезінде бөлінетін өнімдер

Су молекулаларынан басқа диссоциациялану 

нәтижесінде алынған сутек иондары мен гидроксид 

иондарының аздаған мөлшерінен тұрады.

«Bilim Land» - тапсырма

«Bilim Land» арқылы видеокөрсетілім көру:

Су электролизінің жүру процесі

«Bilim Land» видеокөрсетілім бойынша талқылау, қортынды жасау, электролиз процессін жазу

Демонстрация: Су электролизі.

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- ненібілдім, неніүйрендім

- ненітолықтүсінбедім

- немен жұмыстыжалғастыруқажет

Үйге тапсырма: Төмендегі қосылыстардың балқымаларынын электролизін жазыныздар: магний хлориді, кальций сульфаты, күміс нитраты.

Саралау –оқушыларғақалай көбірекқолдаукөрсетудіжоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?

Денсаулықжәнеқауіпсіздіктехникасыныңсақталуы

Барлық оқушылар: тотығу мен тотықсыздану тұрғысынан электродтарда өтетін реакцияларды түсінді.

Кейбір оқушылар: тотығу мен тотықсыздану тұрғысынан электродтарда өтетін реакцияларды түсінді және реакцияларын жаза алады.

Ой талқылар кезінде жауап беруіне;

Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары арқылы.

партада дұрыс отыруын қадағалау, слайдтардағы жазулардың көрнекі болуы

Сабақбойыншарефлексия

Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? ОқушылардыңбарлығыОМқолжеткіздіме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме?

Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Жалпыбаға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?