Өнеркәсіптік тепе-теңдік. Тепе-теңдік константасы Kc. Химия. 10 сынып, сабақ жоспары.

Мектеп:

Мұғалімнің аты-жөні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Өнеркәсіптік тепе-теңдік. Тепе-теңдік константасы Kc.

10.3.3.8 Габер процесі мысалында химиялық өнеркәсіптегі өнімнің шығымын арттыруда химиялық тепе – теңдіктің ығысу ролін түсіндіру.

- Ле Шателье принципін біледі

- бұл принципті тепе-теңдіктің ығысуын анықтауға қолданады

- жағдайлардың өзгерісін дұрыс болжайды

- неліктен өндірістік процестерде тепе-теңдікке әсер ететін жағдайлар компромисті болып келетінін сипаттайды

Оқушылар орындай алады:

Тәжірибе нәтижелерін (ауызша немесе есеп түрінде) және қорытындыларын ұсыну

Пәнге қатысты лексика мен терминология

Тепе-теңдік, статикалық, динамикалық, қайтымды, өршіткі, Габер процесі, байланысу процесі, атомдық тиімділік

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

Мен … кестесін құрдым

Менің есептеулерім … көрсетті

Мен … негізінде тәжірибе өткіздім

…үшін теңдеу… болып табылады

Сыйластық, ынтымақтастық (жұптық жұмыс барысында)

Жауапкершілік (лабораториялық жұмыс барысында)

Тұрмыстағы түрлі қайтымды реакциялар, өндіріспен байланыс

Физика (жылдамдық)

9.1А Электролиттік диссоциация

10.1B Стехиометрия

10.2B Термодинамикаға кіріспе

10.2C Кинетика

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру сәті.

Жаңа сабақ тақырыбы, мақсаттарымен танысу.

Оқушыларға өнеркәсіптік әртүрлі өндірістегі тепе-теңдік процестеріне қатысты тапсырмалар беріледі. Олар осы тапсырманы орындау арқылы мақсатқа жетеді.

Өндірістегі қайтымды реакцияларына сәйкес тапсырмалар.

• а) Неліктен Габер процесіне таңдалған температура «шартты» деп сипаттайды?

• а) Күкірт қышқылы өндірісіндегі Контакт процесінде неліктен 450°С температура қолданылатындығын түсіндіріңіз.

b) Неліктен Контакт процесінде жоғары қысымды қолданылмайтынын түсіндіріңіз.

с) Контакт процесінде қолданылатын катализатор SO₃ –нің түзілу реакциясының тепе-теңдігіне қалай әсер ететінін сипаттаңыз.

3. Берілген кестені толтырыңыз.

4. Контакт процесінде тепе-теңдікті өнімнің түзілуі жағына ығыстыру үшін қандай жағдайларды және қалай өзгертуге болады? (кем дегенде 3 мысал)

Рефлексия. Кері байланыс.

Ұйымдастыру сәті.

1. Реакция А+В = 2С теңдеуімен жүзеге асады. А затының бастапқы концентрациясы 0,22 моль/дм³ , ал 10 с уақыттан соң 0,215 моль/дм³ болды. Реакцияның орташа жылдамдығын есептеңіз.

2. Температураны 30 ºС-тан 70 ºС-қа жоғарылатса, реакция жылдамдығы неше есе артады? Температуралық коэффициент 2-ге тең.

3. Келесі реакциялар үшін кинетикалық теңдеулерді жазыңыз:

А) S(қ) + O₂ (г) = SO₂ (г)

Б) 2SO₂ (г) + O₂ (г) = 2SO₃ (с)

4. Жүйеде қысымды 4 есе арттырса, реакция жылдамдығы қалай өзгереді?

S (қ) + O₂ (г) = SO₂ (г)

5. Кинетикалық теңдеуі v= k C_A²C_B болатын реакцияның жылдамдығы қалай өзгереді? Егер...

А) А затының концентрациясы 3 есе артса

Б) екі заттың концентрациясы 2 есе артса

6. Сірке қышқылының этил эфирінің сабындалу реакциясының жылдамдық константасы 0,1 л/моль∙мин

СН₃СООС₂Н_5(с.е.) + КОН_(с.е.) →СН₃СООК _(с.е.)  +С₂Н₅ОН_(с.е.) 

Сірке қышқылының этил эфирінің бастапқы концентрациясы 0,01 моль/л, ал сілтінікі – 0,05 моль/дм³.

Реакцияның бастапқы жылдамдығын және эфирдің концентрациясы 0,008 моль/дм³ болғандағы жылдамдықты есептеңіз.

7. Егер белгілі бір температурада заттардың концентрациясы [NOCl₂]=0,05; [NO]=0,55;  [NOCl]=0,08 моль/дм³ болса, реакцияның тепе-теңдік константасын есептеңіз:

NOCl₂(г)+NO(г) ↔ 2NOCl(г)

8. 2SO₂ (г) + O₂ (г) ↔ 2SO₃ (г) жүйесіндегі тепе-теңдік концентрациялары [SO₂] = 0,04 моль/дм³, [O₂] = 0,06 моль/дм³, [SO₃] = 0,02 моль/дм³ болса, тепе-теңдік константасын және күкірт (IV) оксиді мен оттегінің бастапқы концентрацияларын есептеңіз.

Kahoot бағдарламасы бойынша тестілеу.

Рефлексия. Кері байланыс.

Теориялық ақпаратты қайталау.

Саралау–оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлығы: -Ле Шателье принципін біледі

Көбісі: - температура, концентрация мен қысым өзгерісінің тепе-теңдік күйіне әсерлерін болжай білу

- неліктен өндірістік процестерде тепе-теңдікке әсер ететін жағдайлар компромисті болып келетінін сипаттау

Кейбіреулері: - жылдамдыққа әсер ететін факторлардың заңдылықтарына байланысты есептердің шығару жолдарын болжай алады

Бағалау оқушылардың сұрақтарға ауызша жауап беруі кезінде жүзеге асады. Қалыптастырушы бағалау жұмыстары мақсатты қаншалықты игергенін анықтайды.

Kahoot бағдарламасы арқылы жеке оқушылардың білімін қадағалауға болады

Ноутбуктармен мұқият жұмыс орындау

Сабақбойыншарефлексия

Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? ОқушылардыңбарлығыОМқолжеткіздіме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме?

Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Жалпыбаға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуғанеықпалетеалады (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарданегекөңілбөлуқажет?