Ішкі энергия өзгерісі. Байланыс энтальпиясы. Химия, 10 сынып, презентация.

Сабақтың тақырыбы: Энергияның ішкі өзгерісі. Энтальпия.

Оқу мақсаты:

- ішкі энергия және энтальпия өзгерістері жылу эффектісі болып табылатындығын түсіну

-химиялық реакциялар - байланыстардың үзілуі мен жаңа байланыстардың түзілу процесін қамтитындығын түсіну

Бағалау критерийі

Энтальпия өзгерісі ұғымын түсіндіре алады;

Байланыс энтальпиясының мәндерін қолдана отырып, реакцияның энтальпиясын есептейді;

Есептеу нәтижесі бойынша реакцияның экзотермиялық немесе эндотермиялық екенін анықтай алады

ЭНТАЛЬПИЯ ӨЗГЕРІСІ

энтальпия өзгерісі  - ∆H

ЭНТАЛЬПИЯ ӨЗГЕРІСІ

Жылудың реагенттерден қоршаған ортаға берілу реакциялары экзотермиялық деп аталады. 

Экзотермиялық реакциялар үшін ∆H<0

ЭНТАЛЬПИЯ ӨЗГЕРІСІ

Жылудың қоршаған ортадан реагенттерге өтуімен сипатталатын реакциялар

эндотермиялық реакциялар деп аталады. 

Эндотермиялық реакциялар үшін ∆H>0  

Стандартты жағдай

Температура 250C (298K)

Қысым 1атм (100кПa),

Концентрация 1моль/ дм3

Стандартты жағдайларда тұрақты физикалық күйі

Стандартты жану энтальпиясы

Анықтамасы Стандартты жағдайда 1 моль зат оттегіде толық жанғандағы энтальпияның өзгерісі

Белгіленуі ∆Hж

Мәні Әрдайым экзотермиялық – жану кезінде энергия бөлінеді

Мысалы CH4 (г) + 2O2 (г)  CO2 (г) + 2H2O (с)

Стандартты атомдану энтальпиясы

Анықтамасы Стандартты жағдайда 1 моль газ күйіндегі атомдардың өз элементінен түзілу кезіндегі энтальпияның өзгерісі

Белгіленуі DH°at

Мәні Әрдайым эндотермиялық – атомдарды бөлу үшін энергия жұмсалады

Мысалы Na (қ)  Na(г)

Стандартты түзілу энтальпиясы

Анықтамасы Стандартты жағдайда 1 моль қосылыстың құрамына кіретін элементтерден түзілуі кезіндегі энтальпияның өзгерісі

Белгіленуі ∆Hт

Мәні Әрдайым экзотермиялық – қосылыс түзілгенде энергия бөлінеді

Мысалы Mg(қ) + Cl2(г)  MgCl2(қ) ∆Hт

Байланыс (энергия) энтальпиясы

Анықтамасы Байланыс энтальпиясы (немесе байланыс энергиясы) 1 моль берілген байланысты үзуге кеткендегі энтальпияның өзгерісі

Белгіленуі ∆Hб

Мәні Байланыстың үзілуі эндотермиялық, түзілуі экзотермиялық.

Байланыс (энергия) энтальпиясы

1 - Мысал:

Этенге сутегі қосылып, этан пайда болған кезде энтальпия өзгерісі қандай?

C2H2 (г) + 2H2 (г)  C2H6 (г)

1-Мысал: Этенге сутегі қосылып, этан пайда болған кезде энтальпия өзгерісі қандай?

C2H2 (г) + 2H2 (г) C2H6 (г)

Барлық молекулалардың құрылымдық формулаларын жазып аламыз. Бұл қандай және қанша байланыс бар екенін көрсетеді.

+

Этенге сутегі қосылып, этан пайда болған кезде энтальпия өзгерісі қандай?

C2H2 (г) + 2H2 (г) C2H6 (г)

Үзілген байланыс

C

C

1 x

C

H

2 x

H

H

2 x

= 835

= 2 x 414

= 2 x 432

= 828

= 864

Түзілген байланыс

= 346

= 6 x 414

= 2484

C2H2 (г) + 2H2 (г) C2H6 (г)

.

Үзілген байланыс

C

C

1 x

C

H

2 x

H

H

2 x

= 963

= 2 x 414

= 2 x 435

= 828

= 870

Түзілген байланыс

= 368

= 6 x 414

= 2484

Барлығы= 2661 kДж

Барлығы = –2852 kДж

2661

+

(–2852)

2661

–

2852

– 191 kДж моль-1

1-мысал: Этенге сутегі қосылып, этан пайда болған кезде энтальпия өзгерісі қандай?

2- МЫСАЛ

Пропанның түзілу энтальпиясын есептеңдер.

C (қ)

Түзілген байланыс

= 8 x 414

= 3312

Барлығы = –4048 kДж

C (қ)

C (қ)

= 2 x 368

= 736

+

Үзілген байланыс

3 x

H

H

4 x

= 1740

Барлығы = 3885 kДж

= 2145

3885

+

(–4048)

3885

–

4048

– 163 kДж моль-1