Термодинамикаға кіріспе Ішкі энергия және энтальпия. Практикалық жұмыс «Бейтараптандыру реакциясының жылу әсерін анықтау». Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

10.2B Термодинамикаға кіріспе

Ішкі энергия және энтальпия.

Практикалық жұмыс «Бейтараптандыру реакциясының жылу әсерін анықтау»

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.3.1.1 ішкі энергия және энтальпия өзгерістері жылу эффектісі болып табылатындығын түсіну.

10.3.1.2 химиялық реакциялар байланыстың энтальпия түсінігі мен тұжырымдамасын жасауды және бұзуды қамтитынын түсінеді

10.3.1.3 Эталондық деректерден энтальпия өзгерістерінің қарапайым энтальпияларын анықтай білуге ​​және энтальпия өзгерісін есептеуге;

 Сабақ мақсаттары

• Заттардың түзілу энтальпияларының анықтамалық мәліметтерін қолдана отырып, түрлі реакциялардың энтальпиясының өзгеруінің (ΔH) мәнін есептеу;
• Байланыс энтальпиясының мәнін қолдана отырып, реакцияның ∆H есептеу;
• Алынған жауапқа талдау жасап, реакцияның жылу эффектісін анықтау (экзо/эндотермиялық реакция).
• Химиялық реакцияларда байланыстардың түзілуімен және үзілуімен және байланыс энтальпиясы концепциясымен байланысты екендігін түсіндіру;
• Есептердің шығару жолдарын түсіндіру.
• Берілген реакция теңдеуінің жылу эффектісін көрсететін диаграмма салу.

 Бағалау

 критерийлері

Барлық оқушылар:

• Заттардың түзілу энтальпияларының анықтамалық мәліметтерін қолдана отырып, реакциялардың энтальпиясының өзгеруінің (ΔH) мәнін анықтайды;
• Байланыс энтальпиясының мәнін қолдана отырып, реакцияның ∆H есептейді;
• Алынған жауапқа талдау жасап, реакцияның жылу эффектісін анықтайды (экзо/эндотермиялық реакция).

Көптеген оқушылар:

• Химиялық реакцияларда байланыстардың түзілуімен және үзілуімен байланыс энтальпиясы концепциясымен байланысты екендігін түсіндіреді;
• Есептердің шығару жолдарын түсіндіреді;

Кейбір оқушылар:

Берілген реакция теңдеуінің жылу эффектісін көрсететін диаграмма салады.

 Тілдік мақсаттар

Тілдік емес пәндер үшін құрастырылады.

Ауызша/жазбаша түрде деректерге сәйкес қорытынды жасай алады; есептің шығарылуын түсіндіре алады

Пәнге қатысты лексика мен терминология

Түзілу энтальпиясы, байланыс диссоциациясы энтальпиясы, гидратация энтальпиясы мен ерітінді энтальпиясы, атомданудың стандартты энтальпиясы электрондық ұқсастық энтальпиясы,

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

Реакция энтальпиясының өзгеруін есептеу үшін ... формула қолданылады; Х затының стандартты түзілу энтальпиясының мәні ... тең;

Х энтальпиясы ... факторларға тәуелді, байланыс ұзындығы артқан/кеміген сайын, орташа байланыс энтальпиясы ...Қамқорлық қажет болды ...

 Құндылықтарды

  дарыту

➢Интеллектуалды даму

➢ Көшбасшылықты дамыту

➢Әлеуметтік жауапкершілікті дамыту

➢Сыни ойлауды дамыту

➢Құрмет

➢ынтымақтастық

➢ Өмір бойы оқыту

 Пәнаралық

 байланыстар

Физика: жылу, ішкі энергия; математика: әртүрлі таңбалы сандарды қосу, алу амалдары

 АКТ қолдану дағдылары

http://bilimland.kz

Бастапқы білім

8.2С Химиялық реакциядағы энергиямен танысу

8.3В Химиялық байланыс түрлері

9.1С Химиялық реакция жылдамдығы

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру, оқушылардың сабаққа дайындығына назар аудару.

Бейне таспадан тәжірибелер көрсету.

• Натрий кесегін суға салу, өзгерістерді бақылау.
• Магнийді жағу, өзгерістерді бақылау
• Мыс купоросын суда еріту, өгерістерді бақылау

Мақсаты: жалпы экзо- және эндотермиялық реакцияларды еске түсіру.

Тапсырма сипаттамасы: экзо- және эндотермиялық реакциялар бойынша бейне таспа көрсету

Оқушының іс- әрекеті: Оқушылар кейбір экзо-эндотермиялық реакцияларды айыру қажет. Олар реакцияға қаншалықты қатысатыны туралы және «энтальпия өзгерісі» термині мен ортақ пайдаланудағы аталмыш энтальпияның кейбіреулері туралы ойлануға тиіс.

Мұғалімнің іс –әрекеті: «Жылу эффектісі», «экзотермиялық реакциялар», «эндотермиялық реакциялар», «термохимиялық теңдеулер» ұғымдарын қайталату. Оқушылардан экзо- және эндотермиялық реакцияларға мысал келтіруді сұрау.

Бағалау критерийлері:

- бейне тәжірибе арқылы қорытынды жасай алады..

- кестені толтырып, бақылауларын түсіндіре алады..

Мұғалімнің іс- әрекеті: Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру. «Энтальпия» немесе «энтальпия өзгерісі» ұғымын енгізу.

Мақсаты: стандартты энтальпиялардың қажеттілігін түсіну және стандартты энтальпияны анықтау

Тапсырма сипаттамасы: топтағы оқушылар 5 жұпқа бөледі , әрбір жұпқа ақпарат қағазы және тапсырма беріледі.

Оқушының іс -әрекеті:

1) Энтальпияның өзгеруіне қатысты қалыптастырушы бағалауды жасайды.

2) Оқушылар энтальпияларды шарттарға сәйкес өзгерте алады және стандартты энтальпияны анықтайды және оның анықталуына алып келетін шарттардың стандартты жиынтығын анықтайды.

Мұғалімнің іс-әрекеті: Студенттерді 5 жұпқа бөліп, әртүрлі стандартты энтальпиялары туралы материалдарды береді, содан кейін оқушылардың жұмыс уақытын белгілейді.Сұрақтарды бағыттау арқылы оқушыларға көмектеседі.

Жұптық жұмыс. 15минут (Энтальпия түрлерін, оған әсер ететін факторлерді қарастыру)

1 жұп - Түзілу энтальпиясы

2 жұп - Байланыс (энергия) энтальпиясы

3 жұп – Иондану энтальпиясы

4 жұп - Атомданудың стандартты энтальпиясы

5 жұп – Жану энтальпиясы

Сонымен қатар, әр жұпқа ақпарат парақтары беріледі. Әр жұп өз ақпаратымен басқа топпен алмасып, бір- біріне түсіндіреді.

Бағалау критерийлері:

• Энтальпия түріне анықтама бере алады.
• Энтальпия өзгеру шарттарын анықтай алады.
• Энтальпия мәнің есептеу жолдары көрсетеді. Бағалау: Бірін – бірі бағалау./оқушы – оқушы/

Жеке жұмыс (тапсырма 1-2)

Мақсаты: стандартты энтальпияларды пайдалана білу.

Тапсырма сипаттамасы: оқушыларға жұптармен жауап беру (тапсырма1), содан кейін жеке (тапсырма 2)

Оқушының іс –әрекеті:

Реакция энтальпиясының өзгеруін анықтау үшін берілген анықтамалық мәліметтерді қолданып, және коэффициенттер мен мәндердің таңбаларын ескере отырып , формула бойынша есептейді.

Бағалау критерийлері:

• Реакция энтальпиясының өзгеруін заттардың стандартты түзілу энтальпиялары арқылы анықтайды.
• Реакцияның типін анықтай алады.
• Реакцияның энтальпия өзгерісінің диаграммасын салады.

Практикалық жұмыс 1

Тапсырма сипаттамасы: ҚТЕ ережелерін сақтай отырып, жұмысты нұсқаулық бойынша орындау.Барлық қажетті бақыланған нәтижелерді кестеге жазу.

Мақсаты: күшті қышқыл мен күшті сілтімен бейтараптандыру реакция үшін ΔH-ны өлшеу

Мұғалімнің іс- әрекеті:

1) Оқушыларға энтальпия өзгерісін эксперименталды түрде қалай есептей алатындығын түсіндіреді.

 2) Нұсқау карталарын таратады, ҚТЕ еске түсіреді.

Оқушының іс –әрекеті: эксперимент жүргізіп, есептеулер жасау.

Бағалау критерийлері:

- Бұл реакцияда пайда болған жылуды есептейді.

- реакцияға ұшыраған қышқыл мен сілтілерді есептейді.

- Реакцияның молярлық энтальпия өзгерісін есептейді.

- Соңғы нәтижедегі пайыздық өлшемнің қатесін есептейді.

Мұғалімнің іс- әрекеті: Оқушылардың жұмыстарын тексереді, кері байланыс береді.

Өзін-өзі бағалау: оқушы-оқушы

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Оқушылар өздерінің жұмысы мен сыныптастарының жұмысын белгілі бір критерийлер бойынша бағалай алады

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушылардың жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін.

Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады

Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазасыз

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен белсенді іс-әрекет түрлері.

Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?