Периодтар мен топтардағы қосылыстардың қышқыл-негздік қасиетінің өзгеру заңдылығы. Химия, 10 сынып, қосымша материал 1.

Қосымша 2

Бейметелдардың сутекпен бинарлы қосылыстары

Топтарда жоғарыдан төменге қарай (мысалы, HF-HCl-HBr-HI қатарында) теріс зарядталған аниондар оң зарядталған сутек иондарын әлсіз тартады (бейметалдардың иондарының радиусы артады, соған сәйкес байланыс ұзындығы артады). Осыған сәйкес сутек иондарының бөлшектену үрдісі және сутектік қосылыстардың қышқылдылыңы артады.

Периодтарда солдан оңға бейметалдармен ұшқыш сутектік қосылыстардың қышқылдылығы сулы ерітнділерде күшейеді.

Метан қышқыл-негізділік көрсетпейді (және суда да ерімейді), амииак ерітіндісі суда сілтілік орта береді, су – бейтарап қосылыс, фторсутек ерітіндісі суда – әлсіз қышқыл.

2) Оттекті қышқылдар

Периодта оттекті қышқылдардың күші зарядтың өсуімен қышқыл түзуші элементтердің ион радиустарының азаюымен көбейеді:

Элементтердің бір топтың аясында қышқыл түзуші элементтердің радиустарының артуымен қышқылдыө күші азаяды:

Осы және басқа да элемен түшін диссоциация константасы әр түрлі қышқылдарда артады: егер қышқыл түзуші элементтің тотығу дәрежесі жобамен әр кезде 5 ретке артса.