Радиоактивтілік. Химия, 10 сынып, презентация.

Суреттерде қандай ұқсастық бар және оны немен байланыстырасыз?

Ядролық энергия туралы көзқарасыңыз қандай?

Радиоактивтілік

Сабақтың тақырыбы

ОМ

Изотоптардың радиоактивтілік табиғатын және қолданылуын түсіндіру;

Химиялық элемент атомдарының ядроларындағы протондық/нейтрондық қисыққа қатысты изотоп ядроларының тұрақтылығын анықтау.

Ядролық реакция теңдеулерін құру;

Keywords

Радиация

Иондану сәуле шығаруы;

Жылулық сәуле шығаруы;

Электромагнитты және корпускулярлық табиғаты бар күн сәулелерi;

Энергетикалық сәулелер

Иондану сәулелері

Радиация дегеніміз не? Топта талқылау.

Радиация шығарылған жылу мен жарыққа қатысты бола алады, бірақ әдетте термин иондалған сәулеленуге қатысты қолданылады. Егер атом немесе молекула электронды қосып немесе жоғалтып, зарядталған болса, онда ол ион деп аталады. Жеткілікті энергиясы бар радиация иондалған радиация деп аталады. Ол әр алуан түрге, не гамма сәулелену секілді жоғары энергетикалық электромагниттік толқындарға, не альфа мен бета сәулелену секілді бөлшектерге айнала алады. Иондалған радиация ыдырап кеткен тұрақсыз атомдардың ядросынан табиғи жолмен таралады.

Видео

Видео бойынша сұрақтар

Радиоактивтілік дегеніміз не?

Қандай ғалымдар зерттеді?

Ерлі – зайыпты Кюрилер еңбектерінің мәні неде?

Қандай элементтер радиоактивті деп аталады? Мысал келтіріңдер.

1896 жылы А.Бекерельдің ашуы қандай болды?

Радиоактивтілік

тұрақсыз нуклидтердің өздігінен сәуле және энергия шығара отырып басқа тұрақты нуклидке айналғанға дейін түрленуі.

26 ақпан 1896 жыл француз физигі

1898 жыл, ерлі-зайыптылар

Өздігінен сәуле шығару құбылысын радиоактивтілік деп атады.

Торийдің өздігінен сәуле шығаратынын дәлелдеді.

Жаңа радиоактивті 2 элементті – полоний мен радийді ашты.

Радийдiң салыстырмалы атомның массасы 226-ға тең және Д.И. Менделеев кестесiндегi 88-нөмiрлi торкөзге орналасқан. Кюри ашқанға дейiн бұл торкөз бос болған. Өзiнiң химиялық қасиеттерi бойынша радий сілтiлiк жер элементтерiне жатады. Соңынан реттiк нөмiрi 83-тен жоғары химиялық элементтердiң бәрi де радиоактивтi болатындығы анықталды

Радиоактивті элементтер

Ғылыми зерттеулер нәтижесінде реттік номері 83 аса элементтер радиоактивті элементтер болып табылады.

Қалай ойлайсыздар химиялық элементтердің изотоптары радиоактивті ме?

Радиоактивті сәулелену құрылымы күрделі электромагнитті өрісте үш бағытта таралады:

Сұраққа жауап беріңдер:

1) Радиоактивті сәулелену радиоактивті элемент атомы ядросының өздігінен сәулеленеді, себебі оң зарядталған а – бөлшектер тек ядродан бөлінеді.

Жауабы

Ядролардың өз бетімен түрленіп, альфа, бета және басқа да бөлшектер мен сәулелерді шығаруын олардың радиактивті ыдырауы деп атайды.

Радиактивті изотоп ядроларының тек жартысы ыдырайтын уақыт осы изотоптың жартылай ыдырау периоды деп аталады.

N –ыдырамаған ядролар саны;

N0 –алғашқы ядролардың саны;

t – ыдырау уақыты;

T – жартылай ыдырау периоды.

«-» ыдырамайтын радиактивті ядролар санының азаятынын көрсетеді.

Ядроларды бөлу деп оны нейтрондармен атқылау арқылы ірі жарықшақтарға ажыратуды айтады.

Туынды нейтрондардың қатысуымен ядролардың тосқынды жарылуы тізбекті ядролық реакциялар деп аталады.

Ядролық энергияның артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау.

Топтық жұмыс.

Рефлексия