Масс-спектрометр Демонстрация №1 Масс спектрометрдің жұмыс істеу принципі. Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Мектеп:

Қостанай қ. ФМБ НЗМ

Мұғалімнің аты-жөні:

Қатысқандар саны:

А (...), В (…), С (…), D (...)

Қатыспағандар саны:

А (...), В (…), С (…), D (...)

Масс-спектрометр Демонстрация №1

Масс спектрометрдің жұмыс істеу принципі

- масс-спектрометрдің негізгі бөліктерінің қызметін түсіну;

- қарапайым масс спектрді қолданып салыстырмалы атомдық масса мен салыстырмалы молекулалық массаны анықтау;

- масс-спектрометрдің бөлім сызбасын біледі;

- масс-спектрометрдің негізгі бөліктерінің қызметін түсінеді;

- үш заттың спектрлері бойынша массаларын дұрыс анықтай алады;

Оқушылар орындай алады:

тақырыпты зерттей отырып және алынған мәліметтерден өздерінің қалаулары бойынша сапалы ауызша презентация жасау;

Пәнге қатысты лексика мен терминология

деңгей, деңгейше, орбиталь, айналу, квант саны, изотоптар, (радиоактивті) ыдырау, (масс-) спектрометр, (масс-) спектр, (электрондық) конфигурация, иондану, экрандау

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

X -ті yyyy-та ашқаннан кейін, Z… тұжырымдамасы

Z атом ядросы … тұрады деп болжады

Бұл теория … ашуға көмектесті (анықталған факт)

– Сыйластық (Бір-бірінің ойын айту кезінде)

– Ынтымақтастық (жұптық жұмыс барысында)

– Ашықтық (сұрақтарды ұялматсан қою және оларға жауап беру)

Этикалық жауапкершілік пен белсенділікті жеке және ұжымдық іс-әрекеттер арқылы тәрбиелеу

Графиктермен жұмыс. Спектрдің нақты деректерін оқу үшін компьютерді пайдаланыңыз.

Физика («магнит өрісі», «оң заряд», «ион», «ауытқу»)

«атом құрылысы», «изотоп»

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру сәті. Амандасу.Ынтымақтастыру атмосферасын құру.

Сабақтың тақырыбын, оқу мақсаттарын және жетістік критерийлерін анықтау.

Масс-спектрометрия  туралы түсінік беру.

Масс-спектрометрия — атомдардың, молекулалардың және молекулалық бөлшектердің  массасын, сондай-ақ олардың таралымын магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің ауытқуын бақылау арқылы тікелей өлшеуге арналған аналитикалық әдіс.

Масс-спектрометр қалай жұмыс істейді деген сұрақ туындауы мүмкін. Сондықтан видеомультипликация көмегімен масс-спектрометрдің жұмыс істеу принципін түсіндіру.

http://www.youtube.com/watch?v=GSYueQzo2n8

Оқушыларға масс-спектрометр құралының суреті ұсынылады. Масс спектрометр құралының жұмыс істеу принципі туралы бейнебаян қарау.Оқушылар масс-спектрометрдің бөліктерін жазып алып отырады.

Бейнебаян қарау:

**Масс спектрометр

Жұптық жұмыс: Оқушылар масс-спектрометрдің схемалық диаграммасын жұбымен бірлесе отырып толтырады, кейін сыныппен талқылайды.

Тапсырма : Масс-спектрометрдің схемалық диаграммасындағы әрбір ұяшықты құрылғының сол бөлігінде болып жатқан процестің сәйкес сипаттамасымен толтырыңыз.

Бейнебаян қарау:

**Изотоптар шыңы

** Изотоптардың табиғатта таралуы және масс-спектрлер

Оқу мақсаты:

- қарапайым масс спектрді қолданып салыстырмалы атомдық масса мен салыстырмалы молекулалық массаны анықтау;

**Масс – спектрометрде анықталған изотоптар көрсеткіштермен салыстырмалы атомдық массаны есептеу.

**Магнийдің масс-спектрі. Спектрден магнийдің 3 изотопы бар.

Спектрдегі магний изотоптарының пайыздық үлестері:

²⁴Mg - 79%

²⁵Mg - 10%

²⁶Mg - 11%

Салыстырмалы атомдық масса=

(24x79%) +(25x10 %)+(26x11 %) = 24.32

100

Масс- спектрометр тақырыбын бекіту мақсатында ҚБ тапсырмасын орындайды.

Рефлексия. Қойылған мақсаттар мен критерийлерге оралу.

Рефлексия. Кері байланыс.

Теориялық ақпаратты қайталау.

Саралау–оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлығы:

- масс-спектрометрдің бөлім-сызбасын және жұмыс жасау принципін біледі;

Көбісі: - масс-спектрометрдің жұмыс істеу принципін түсінеді;

Кейбіреулері: -үш заттың спектрлері бойынша массаларын дұрыс анықтай алады;

Интерактивті тақтамен мұқият жұмыс жасау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?