Атом күрделі бөлшек. «Орташа салыстырмалы атомдық массаны есептеу» есептеу тақырыбына есептер шығару. Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Мектеп:

Қостанай қ. ФМБ НЗМ

Мұғалімнің аты-жөні:

Қатысқандар саны:

А (...), В (…), С (…), D (...)

Қатыспағандар саны:

А (...), В (…), С (…), D (...)

Атом күрделі бөлшек. «Орташа салыстырмалы атомдық массаны есептеу» есептеу тақырыбына есептер шығару

10.1.2.1 «Изотоп» пен «нуклидтің» физикалық мағынасын түсіну.

10.1.2.2 Изотоптар қоспасындағы химиялық элементтің салыстырмалы атомдық массасын есептеу

- Атомның құрылысын біледі;

- Атомның протон, нейтрон және электрон санын дұрыс анықтайды;

- Бір элементтің әртүрлі изотоптарын анықтайды және атайды;

- «Изотоп» ұғымының мағынасын біледі;

- Тзотоптарды нуклидтерден ажырата алады;

- Атом құрылысы арқы элементтерді анықтай алады;

- изотоптардың табиғатта таралған үлесі арқылы элементтің салыстырмалы атомдық массасын есептей алады;

- салыстырмалы атомдық массасы арқылы изотоптардың табиғатта таралуын анықтай алады;

Оқушылар орындай алады:

тақырыпты зерттей отырып және алынған мәліметтерден өздерінің қалаулары бойынша сапалы ауызша презентация жасау;

Пәнге қатысты лексика мен терминология

деңгей, деңгейше, орбиталь, айналу, квант саны, изотоптар, (радиоактивті) ыдырау, (масс-) спектрометр, (масс-) спектр, (электрондық) конфигурация, иондану, экрандау

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

X -ті yyyy-та ашқаннан кейін, Z… тұжырымдамасы

Z атом ядросы … тұрады деп болжады

Бұл теория … ашуға көмектесті (анықталған факт)

– Сыйластық (Бір-бірінің ойын айту кезінде)

– Ынтымақтастық (жұптық жұмыс барысында)

– Ашықтық (сұрақтарды ұялматсан қою және оларға жауап беру)

Этикалық жауапкершілік пен белсенділікті жеке және ұжымдық іс-әрекеттер арқылы тәрбиелеу

Сабақ презентациясы , атом құрамы, құрылысы изотоптар

Радиация, изотоптардың табиғатта таралуы және оның қоршаған ортаға әсері.

Физика (атом құрылысы, изотоптар, радиоактивтілік)

«атом құрылысы», «изотоп»

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру сәті. Амандасу.Ынтымақтастыру атмосферасын құру.

Бейнебаян қарау: Атом деген не? (3:31 мин.)

Сілтеме: https://twig-bilim.kz/kz/film/what-is-an-atom

Сабақтың тақырыбын, оқу мақсаттарын және жетістік критерийлерін анықтау.

Жаңа сабаққа көшпес бұрын, төменгі сыныптарда алған білімін еске түсіру мақсатында Қосымша 1 берілген 1 және 2 тапсырманы оқушыларға орындату қажет. Екі тапсырманы орындап болғаннан кейін, сыныппен бірге жұмыстарды тексеру қажет. Жауабы презентацияда көрсетіледі.

 Тапсырмаларды тексеріп болғаннан кейін, сыныппен бірге келесі тапсырманы тақтаға орындайды.

Уранның изотоптары

Қазіргі таңда уранның 26 изотопы белгілі. Табиғатта уранның үш изотопы кездеседі:  ²³⁴U, (үлесі 0,0055 %), ²³⁵U (0,7200 %), ²³⁸U (99,2745 %).

1. Уранның үш изотобының атом құрылысында қандай ұқсастықтар мен айырмашылық бар?

2. Изотоп дегеніміз не?

Оқушыларға «изотоп» пен «нуклид» ұғымдарын түсіндіру.

• қазіргі таңда 118 элемент белгілі
• табиғатта 340 нуклид кездеседі (250 тұрақты және 90 радиоактивті)
• 3000 жуық нуклидтер жасанды жолмен алынып қасиеттері сипатталған.

Мысалы сутегінің:

Табиғатта: Н¹, Н², Н³,

Жасанды жолмен алынған: Н⁴ – Н⁷

Оқушыларға жер әртүрлі элементтердің изотоптарынан құралғанын айта кету қажет.

Бейнебаян: Изотоптардың атаулары мен химиялық таңбалары

Сілтеме: https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/zhalpy-ximiya/atomnyng-qurylymy/lesson/izotoptar

Оқушылардың алған білімін бекіту үшін қосымша 1 берілген қалған тапсырмаларды орындайды.

Кері байланыс. Қойылған мақсаттар мен критерийлерге оралу.

Ұйымдастыру сәті. Амандасу.Ынтымақтастыру атмосферасын құру.

Екінші сабақта қарастырылатын сабақ мақсаты және жетістік критерийлерімен таныстыру.

Сабақ мақсаттары:

10.1.2.2 Изотоптар қоспасындағы химиялық элементтің салыстырмалы атомдық массасын есептеу;

Жетістік критерийлері:

- изотоптардың табиғатта таралған үлесі арқылы элементтің салыстырмалы атомдық массасын есептей алады;

- салыстырмалы атомдық массасы арқылы изотоптардың табиғатта таралуын анықтай алады;

Оқушыларға ақпараттық парақтарды таратып беріңіз. Мәліметпен танысып болғаннан кейін оқушылармен бірге табиғатта таралған элементтердің үлесі арқылы, олардың салыстырмалы атомдық массасын есептеуді және оған кері есепті тақтаға шығарыңыз.

1. Табиғатта уранның үш изотопы кездеседі: ²³⁴U, (үлесі 0,0055 %), ²³⁵U (0,7200 %), ²³⁸U (99,2745 %). Уранның салыстырмалы атомдық массасын есептеңіз.

2. Табиғатта азоттың екі тұрақты изотобы кездеседі: ¹⁴N және ¹⁵N. Азоттың салыстырмалы атомдық массасы 14,00643 екенін ескеріп, әрбір изотоптың табиғаттағы үлесін анықтаңыздар.

Алған білімдерін бекіту мақсатында ҚБ тапсырмаларын орындайды.

Кері байланыс. Қойылған мақсаттар мен критерийлерге оралу.

Теориялық ақпаратты қайталау.

Саралау–оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлығы: - химияның негізгі ұғымдарын біледі;

Көбісі- изотоптардың табиғатта таралған үлесі арқылы элементтің салыстырмалы атомдық массасын есептей алады;

Кейбіреулері: - салыстырмалы атомдық массасы арқылы изотоптардың табиғатта таралуын анықтай алады;

Интерактивті тақтамен мұқият жұмыс жасау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?