Күкірт қышқылы және оның тұздары. Химия, 9 сынып, қосымша материал 2.

Оқушының аты-жөні: _______________________________________ Сыныбы: 9___ Күні:_____

Зертханалық жұмыс №10

Тақырыбы: Ерітіндідегі сульфид-, сульфит- және сульфат-иондарын анықтау

Мақсаты:сульфид-, сульфит- және сульфат-иондарын өздеріне тән сапалық реакция көмегімен анықтау

Кіріспе

Күкірт қышқылының тұздарын сульфаттар деп атайды. Күкірт қышқылы екінегізді болғандықтан, ол тұздардың екі қатарын түзеді: орта-сульфаттар және қышқыл-гидросульфаттар. Ал, күкіртті қышқылдың тұздары сульфиттер деп аталады. Барийдің ерігіш тұздары сульфат және сульфит иондарға сапалық реакция болып табылады. Ва²⁺катионымен SО₄^2- және SО₃^2- аниондары ақ тұнба түзеді. Азот қышқылы ерітіндісін барий сульфиті ерітіндісіне құйғанда ақ тұнба ериді, ал барий сульфатының ақ тұнбасы өзгеріссіз қалады. Яғни, ВаSО₄ ерітіндісі азот қышқылында ерімейді.

Күкіртсутек екі негізді қышқыл болғандықтан, орта(сульфидтер) және қышқыл тұздар (гидросульфидтер) түзеді: Н₂S+КОН →КНS+H₂O

Күкіртсутек және күкіртсутек қышқылымен оның тұздарын анықтау үшін суда да, қышқылда да ерімейтін қара түсті PbS түзілу реакциясы қолданылады. Басқа сульфидтерінің де түстері бар, мысалы, ZnS - ақ, MnS – қызғылт түсті.

Болжам: ..................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Әдістері:

Реактивтер: ..........................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Құралдар: ................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................

Жұмысты орындауға нұсқаулық

1.Сульфат-ионды және сульфит-ионды анықтау Екі сынауық алып, біреуіне 1 мл натрий сульфатын, екіншісіне 1 мл натрий сульфитін құйып, олардың әрқайсысына сондай мөлшерде барий хлоридін құяды. Екі сынауықтағы түзілген өнімді салыстырады. Бір-бірінен ажырату үшін әр сынауыққа азот қышқылын құяды. Байқаған өзгерістері бойынша қорытынды жасайды.Әр реакцияның молекулалық, толық және қысқартылған иондық реакция теңдеулерін жазады.

2.Сульфид-ионды анықтау Сынауыққа 1 мл натрий сульфидін құйып, оған сондай мөлшерде қорғасын нитратын құяды. Байқаған өзгерістері бойынша қорытынды жасайды. Молекулалық, толық және қысқартылған иондық реакция теңдеулерін жазады.

Нәтиже кестесі

Қорытынды.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Бағалау:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .........................................

Талқылау:......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Библиография:http://www.chemistryexplained.com/elements/P-T/Sulfur.html

http://chemactive.com/worksheets/gcse/chemistry/atomic_questions.pdf