Оксидтер. Зертханалық жұмыс № 6 «Оксидтердің қасиеттерін зерттеу». Химия, 8 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс.

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 8

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Оксидтер.

Зертханалық жұмыс № 6 «Оксидтердің қасиеттерін зерттеу»

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.3.4.7 – оксидтердің классификациясы мен қасиеттерін білу және олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін жазу

 Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар: оксидтердің жіктелуін біледі

Көпшілік оқушылар: оксидтердің химиялық қасиеттерінің реакция теңдеулерін жаза алады.

Кейбір оқушылар: оксидтердің химиялық қасиетін сипаттайтын реакция теңдеулерінің иондық теңдеулерін жазады.

Бағалау критерийлері

Оқушылар:

-Оксидтердің жіктелуін біледі;

-Оксидтердің химиялық қасиеттерін реакция теңдеулер арқылы жазады;

-Оксидтердің химиялық қасиетін сипаттайтын реакция теңдеулерінің иондық теңдеулерін жазады.

 Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика жәнетерминалогия:

Құндылықтарды дарыту

Сабақ барысында білім құндылықтары:

• Құрмет
• Ынтымақтастық
• Өмір бойы білім алу

көрсетілім жасау, жеке және сыныппен бірлесіп жұмыс жасау барысында орын алады.

Пәнаралық байланыстар

Биология, физика, математикамен байланысты ертінділердің қасиеті мен мөлшері қарастырылады.

АКТ қолдану дағдылары

Ғаламтор ресурстары қолданылады, презентация

Бастапқы білім

Бұрын оқып танысқан барлық тақырыптар аталған бөлім үшін қажет. Әсіресе 7 сыныптың сәйкес тараулары маңызды.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Ұйымдастырушылық кезең

Оқушылармен амандасу. Сабаққа қатысу бойынша тексеру.

• Оқушылар сіз бүгін ерекше жағдайда білім аласыздар. Білім алу үшін сіз жаныңыздағы көршіңізге қарап, оған бүгінгі сабақта жақсы көңіл күй мен сәттілік тілеңіз.

Ал енді маған қараңыз, менде сіздерде бүгін нәтижелі жұмыс жасауға шақырамын.

Оқушыларды топқа бөлу әрекеті тосыннан таңдау арқылы жүргізіледі. Сынып екі топқа бөлініп, топтардың атауларын қою өздерінен сұралады. Топ ішіндегі ережелерді айқындағаннан кейін топ жетекшісін тағайындайды.

Тақырыпты ашу мақсатында оқушылар назарына заттардың формулалары беріледі.

H₂O, CO₂, CaO, SiO₂

• Оқушылар, осы қосылыстардың арасында қандай байланыс бар? Өз жауабыңызды түсіндіріңіз.

Сабақтың тақырыбының айқындалуы. Оқушылар сабақтың тақырыбын жазып, сабақтың мақсаты мен бағалау критерийлерімен танысады. Кейін тілдік мақсатқа берілген сөздерді сөздік дәптерге жазады және оқылуы емлесімен танысады.

Ой қозғау сұрақтары ретінде келесі сұрақтар қарастырылады:

• Оксидтер дегеніміз не?
• Қандай оксидтердің түрлерін білесіңдер?
• Мысалдар келтіріп көріңдер

Оқушылардың мысалдары тыңдалып, мұғалім тарапынан кері байланыс беріледі.

Жаңа сабақтың түсіндірілуі. Оксидтердің алынуы мен физикалық қасиеттері түсіндіріледі.

Оксидтердің алынуы:

• Метал немесе бейметалл +O2 = Оксид

2Mg + O₂ = 2MgO

• Оксоқышқыл = Қышқылдық оксид + Су

H₂CO₃ = CO₂ +H₂O

H₂SO₃ = SO₂ + H₂O

• Суда ерімейтін негіздер = Негіздік оксид + су

Cu(OH)₂ = CuO +H₂O

• Кейбір тұздардың ыдырауы:

Тұз = Негіздік оксид + Қышқылдық оксид

CaCO₃ = CaO + CO₂

Келесі физикалық қасиеттер:

• Агрегаттық қасиеттеріне байланысты;
• Суда ерігіштігіне байланысты;

Химиялық қасиеттері:

Негіздік оксид+ Қышқыл → Тұз + су

MgO + 2HCl=MgCl₂ + H₂O

MgO + 2H⁺ = Mg²⁺ + H₂O

Негіздік оксид+ Қышқылдық оксид → Тұз

СаO + CO₂ = CaCO₃

Оксид (сілтілік, сілтілік жер метал оксидтері) + Су → Сілті

K₂O + H2O = 2 KOH

K₂O + H₂O = 2K⁺ + 2OH^-

Қышқылдық оксид + Негіз → Тұз + су

CO₂ + 2NaOH= Na₂CO₃ + H₂O

CO2 + 2OH^- = CO3^2- + H2O

Қышқылдық оксид + Cу → Қышқыл

SO₃ + H₂O = H₂SO₄

Амфотерлі оксид + Қышқыл → Тұз + су

ZnO + 2HNO₃ = Zn(NO₃)₂ + H₂O

ZnO + 2H⁺ = Zn²⁺ + H₂O

Амфотерлі оксид + Қышқылдық оксид → Тұз

ZnO + CO₂ = ZnCO₃

Амфотерлі оксид + Негіздік оксид → Тұз

ZnO + Na₂O = Na₂ZnO₂

Сәйкесінше реакция теңдеулерін сөзбен жазып, мұғалім тарапынан түсіндірме беріліп отырғаны дұрыс.

«Пазлды құрастыр».

Оқушылар жұп болып, оксидтердің алынуы мен химиялық қасиеттеріне байланысты бірнеше реакция (5 реакция) теңдеулерінің қиындыларынан дұрыс реакцияларды құрастыруы керек.

Зертханалық жұмыс № 6 «Оксидтердің қасиеттерін зерттеу»

а) Негіздік оксид алу (топтық жұмыс).

Жағуға арналған қасықпен магний ұнтағын алып, газ жанарғысының жалынында магнийдің жануына дейін қыздырыңыз. Абай болыңыз! Магний жарқырап жанады. Магнийдің жануының реакция теңдеуін жазыңыз. Түзілген оксидтің түсін ескеріңіз. Алынған оксидті бөлек ыдысқа салып қойыңыз.

б) Негіздік оксидтің сумен әрекеттесуі.

Алдынғы тәжірибеде алынған оксидті (суыған соң!) химиялық стаканға салып, үстіне су құйыңыз. Магний оксидінің ерігіштігі туралы не айтуға болады? 2-3 тамшы фенолфталеин ерітіндісін қосыңыз. Не өзгерді? Магний оксидінің сумен әрекеттесуінің реакция теңдеуін жазыңыз.

в) Қышқылдық оксидтің алынуы.

Сынауыққа бордың бір кесегін салып, үстіне бірнеше тамшы тұз қышқылын қосыңыз. Не байқалды? Газ бөлініп жатырған сынауыққа газ түтікшесін орнатып, көмірқышқыл газын әк суы бар сынауыққа жіберіңіз. Не байқалды? Реакция теңдеулерін жазыңыз.

г) Қышқылдық оксидтің сумен әрекеттесуі.

Газ бөлініп жатырған түтікшені дистелденген суы бар сынауыққа батырыңыз. Кейін сынауыққа метилоранж индикаторын қосып, түсін байқаңыз. Не өзгерді? Сәйкес реакция теңдеулерін жазыңыз.

Қалыптастырушы бағалау жұмысының жүргізілуі.

Оқушылардың берілген материалды игеруіне сай бағаланады.

Жетістік критерийлері ретінде:

- Оксидтердің қасиеттерін біледі

- Оксидтердің химиялық қасиеттерін қорытындылайды қарастырылады.

Оқушылардың жеке дара отыруын қадағалау қажет.

Сабақты қорытындылау. Оқушылардың жұмыстарын бағалау. Мұғалім бағалауды стикерлар арқылы және ауызша жүргізеді.

Үй жұмысы. Табиғатта қатты күйде, сұйық күйде және газ күйде кездесетін оксидтерді жіктеп жазу.

Рефлексия. Көз алдарыңызға біздің сыныптың атом екендігін елестетіңіздер. Ал сіздер оның құрамындағы элементар бөлшектерсіздер. Сіз өз жұмысыңызды қалай бағалайсыз?

Ол үшін сіздер қажетті түсті сынып ішінен тауып, қасына жиналуыңыз сұралады.

Қызыл түс (протондар) – мен сабақты игердім және өзгеге түсіндіре аламын;

Жасыл түс (нейтрондар) – бұл тақырып бойынша менде сұрақтар туындады.

Көк (электрондар) – тақырыпты түсінбедім.

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетіжоғары оқушыларға қандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?

Саралау сабақтың кез келген кезіңінде қоладнылуы мүмкін, алайда мұғалім өз уақытын тиімді пайдалану үшін қалыптастырушы бағалау жұмысының тез немесе дұрыс орындауына қарап, қабілеті жоғары оқушыларға қосымша тапсырма бере алады.

Оқушылардың оқу жетістіктері қалыптастырушы бағалау кезінде жазбаша бағаланса, ал фронталды немесе проблемалық сұрақтарды шешуде ауызша бағаланады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік /қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?