Ерігіштікке температураның әсері. Химия, 8 сынып, дидактикалық материал.

Оқушының аты-жөні______________________________ күні__________сыныбы__________

ОБ сілтеме

Оқу мақсаттары

ерітінділердің құрамын оларды буландыру жолымен анықтау
кристалл өсіру және иондық кристалдардың дұрыс геометриялық пішініне назар аудару
ерігіштікке температураның әсерін білу және түсіну;
буландырудың қарапайым техникасын қолдана отырып, заттың 100 г судағы ерігіштігін анықтау

8.3C: Ерітінді мен ерігіштік

Жетістік критерийлері

Егер төмендегі жетістік критерийлерін орындаса, оқушы оқу мақсатына жетеді

Дағды

лар

Білу, қолдану, зерттеушілік дағды

аса қаныққан ерітінділердің кристалдану кезінде энергия өзгерісін түсінеді
кристалдану процесінің дәл бақылау жасайды
ерігіштігіне (қатты зат және газ) температураның әсерін біледі және түсінеді
ерігіштік қисығын пайдаланып, берілген температурада тұздың ерігіштігін анытауға қабілетті
графикті пайдаланып тұздың қанша грамм еритінін есептейді
заттардың ерігіштігін есептеуді біледі. (100 г суда тұздардың ерігіштігін есептеу)

Тапсырма 1. Сөйлем құрастыр (3 сөйлем). (4 минут)

Температура және зат, ерігіштік, кристалдану анықтамасы

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Тапсырма 2. (6 минут)

Егер 100 ⁰С мыс сульфатының қаныққан ерітіндісін 0 ⁰С температураға дейін ақырындап суытса, тұздың артық мөлшері тұнба түрінде бөліне бастайды. Қаныққан ерітінді мыс сульфатының 100 ⁰С -де 100 грамм суда сәйкес еруімен алынған.Егер мыс сульфатын 0 ⁰С дейін суытса, 100 ⁰С оның неше грамы қаныққан ерітіндіден бөлінеді?

Тапсырма 3

Кальций гидроксиді температураның артуымен ерігіштігі азаятын заттар тобына жатады. Осындай жағдайда осы гидроксидтің ыстық, қаныққан ерітіндісін суыту жолымен кристалдауға бола ма? жауабыңызды дәлелдеңіз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Практикалық жұмыс. КРИСТАЛЛ ӨСІРУ. Бейнежазба бойынша

Тапсырма 4.

а) Неліктен еріткіш зат ретінде ыстық судың ерітіндісін алдық?

………………………………………………………………………… ………………………………………… ………………………… …………………………………………………………………………………………

б) Кристалл өсіру үшін еріген заттың мөлшері бойынша ерітінді қандай болу керек?

Қанықпаған ерітінді

Аса қаныққан ерітінді

Қаныққан ерітінді

Ерітінді

с)

Кристалл дұрыс өсу үшін қандай факторлар әсер етеді? 2 факторды атаңыз.

д) Неліктен ерітіндіні сүзіп отыру керек?

………………………… ………………………………………………………………………………………… Ерітіндіні сүзбесе, ол кристалға қалай әсер етеді? Поликристалл дегеніміз не? ………………………………………………………………………… ………………………………………… ………………………… …………………………………………………………………………………………

Тапсырма 5.

Серік бейне сабақ арқылы кристалл өсіруді үйренді. Досы екеуі үйде ас тұзынан (натрий хлоридінен) қаныққан ерітінді дайындап, ерітіндіні сүзгі қағаздан өткізеді. Ерітіндінің ішіне жіпке ілінген кішкентай кристалл салады да, далаға суытуға қояды. Біршама уақыттан кейін кристалдың өскенін көріп қуанады. Бірақ, ерітіндіні үйге кіргізгеннен кейін, кристалл ілінген жіп бос қалды.

а) Кристалдың жоғалып кеткеніне қандай жағдай әсер еткенін түсіндіріңіз? ...............................................................................................................................

b) Кристалды дұрыс өсіру үшін достарға қандай кеңестер ұсынасыз (үштен кем емес)?

Тапсырма 6. Төмендегі графикте кейбір тұздардың 100 грамм суда ерігіштігі көрсетілген.

Сурет №1. Кейбір тұздардың ерігіштік графигі

А) Жоғарыда берілген графикті қолдана отырып, 100 грамм суда 70⁰С температурада 30г еритін тұздың формуласын анықтаңыз. ........................................................................

Б) 20⁰С температурада 100г суда 20 г калий нитраты (К₂Сr₂O₇) ериді. Осы температурада массасы 45 г К₂Сr₂O₇еріту үшін судың қанша мөлшері қажет?

Мұғалімнің түсініктемесі:

Оқушының Т.А: Сынып: 7 «___»

Оқу бағдарламасына сілтеме		Оқыту мақсаттары
8.3C Ерітінділер мен ерігіштік	8.2.3.8 ерігіштікке температураның әсерін білу және түсіну; 8.2.3.5 қаныққан ерітінді ұғымын білу және оны анықтай алу
Дағдылар	Жетістік критерийлері: Оқу мақсатына оқушы жетеді, егер
Білу және түсіну Қолдану	- температураның жоғарылауы кезіндегі ерігіштік өзгерісінің тенденциясын түсініп, тұздың ерігіштік қисығын графикте дұрыс көрсетеді;
	- графикті пайдалана отырып, тұздың қанша грамы еритіндігін есептей отырып, ерітіндінің қаныққан немесе қанықпаған болуын анықтайды.

1. Төмендегі кестеде берілген температурада 100 г судағы алюминий калий ашудас тұзының (KAl(SO₄)₂12H₂O) ерігіштігі туралы мәлімет берілген.

t, ^оС	0	10	20	30	40	50	60	70	80	90	100
Тұздың массасы, г	3,0	4,0	5,9	8,4	11,7	17,0	24,8	40,0	71,0	109	110

а) Осы кесте бойынша «ерігіштік-температура» координаталарына алюминий калий ашудас тұзының ерігіштік қисығын сызыныз:

в) 30⁰С температурада осы тұздың 5 грамын 50 мл суға еріткен ерітінді қаныққан немесе қанықпаған болуының себебін түсіндіріңіз.

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

с) Осы ерітіндіні 10⁰С температураға дейін салқындатқанда тұнбаға түсетін тұздың массасын анықтаңыз.

Оқушының Т.А: Сынып: 7 «___»

Оқу бағдарламасына сілтеме		Оқыту мақсаттары
8.3C Ерітінділер мен ерігіштік	8.2.3.8 ерігіштікке температураның әсерін білу және түсіну; 8.2.3.5 қаныққан ерітінді ұғымын білу және оны анықтай алу
Дағдылар	Жетістік критерийлері: Оқу мақсатына оқушы жетеді, егер
Білу және түсіну Қолдану	- температураның жоғарылауы кезіндегі ерігіштік өзгерісінің тенденциясын түсініп, тұздың ерігіштік қисығын графикте дұрыс көрсетеді;
	- графикті пайдалана отырып, тұздың қанша грамы еритіндігін есептей отырып, ерітіндінің қаныққан немесе қанықпаған болуын анықтайды.

t, ^оС	0	10	20	30	40	50	60	70	80	90	100
Тұздың массасы, г	3,0	4,0	5,9	8,4	11,7	17,0	24,8	40,0	71,0	109	110

с) Осы ерітіндіні 10⁰С температураға дейін салқындатқанда тұнбаға түсетін тұздың массасын анықтаңыз.

Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

Қарап көріңіз 👇

kz | ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар | Химия

22.02.2023

Автор: samal2023
63

Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?