Генетикалық үдерістердің қателері: репликация, репарация, рекомбинация. Биология, 11 сынып, презентация.

Суреттерді терминдерге байланысты суретті табады және мутациямен

байланыстыра отырып, тақырыпты ашады.

Бағалау критерийін құрастырыңыз.

Анықтау

Түсіндіру

Бағалау

Қорытындылау

Зерттеу

Сипаттау

Сабақ тақырыбы:

Генетикалық үдерістердің қателері: репликация, репарация, рекомбинация.

Оқу мақсаты:

11.2.4.1 мутацияның ДНҚ репарациясы, рекомбинациясы және репликациясымен байланысын табу

Сабақ мақсаты:

Генетикалық үдерістердің қателерінің қайсысында мутация орын алуы мүмкіндігін түсіндіру;

Мутациияның ДНК репарациясын, ДНК рекомбинациясын, ДНК репликациясы арасындағы байланысты сипаттау.

Бағалау критерийлері:

1

2

3

«Айналмалы бекет»

Дескриптор:

генетикалық үдерістердің қателері: репликация, репарация, рекомбинация туралы ақпаратты есіне түсіре отырып, постерді толтырып шығады.

Репликация

ДНҚ-ның қос спираль формасы ДНҚ- ның репликациясын мүмкін етеді.

Репликалау кезінде ДНҚ жаңадан пайда болған қыздар клеткаларына генетикалық ақпаратты беру үшін өзіндік көшірмесін жасайды. Репликация орын алу үшін, ДНҚ-ның әрбір идентификаторды көшіру үшін жасушалық репликалау техникасына рұқсат беру үшін босатылуы керек. Әрбір қайталанатын молекула түпнұсқа ДНҚ молекуласынан және жаңадан қалыптасқан тізбектен тұратын тізбектен тұрады. Репликация генетикалық түрде бірдей ДНҚ молекулаларын шығарады. ДНҚ-ның репликациясы митоз мен миоздың бөліну процестерінің басталуына дейінгі кезеңде интерфазада болады.

Репарация – тірі ағзалардың мутагендік факторлар әрекетіне байланысты ДНК молекуласында пайда болған бұзылуларды қайта қалпына келтіру қасиеті. Репарация құбылысы тек ДНК құрылысындағы мутациялық бұзылуларды жөндеуде емес, сонымен қатар тұқым қуалайтын аурулардың қалыптасуында, ерте қартаю процесінде, жасушалардың ісіктік трансформациясында (канцерогенез) т.б. маңызды рөл атқарады.

Генетикалық рекомбинация — бір торшаны екі түрлі вируспен зақымдағанда болатын будандасу. Генетикалық рекомбинация нәтижесінде аналық вирустарда жоқ мәліметтер жинағы жазылған ұрпақ геномГеном пайда болады. ВирустардаВирус бұл байланыс екі түрлі әдіспен өтеді: молекулалар алмасуы және генГен алмасуы. Молекула алмасуда нуклеин қышқылының бөлшектері алмасады, мұнда ковалентті байланыс үзілмейді (мысалы,. грипп вирусындағы РНҚРНҚ үзінділерінің алмасуы). Ген алмасуында нуклеинНуклеин (мұндай бет жоқ) қышқылының ковалентті жалғауларыКовалентті жалғаулары (мұндай бет жоқ) үзіліп қайта қосылады. Бүл жағдайда екі геном бірімен бірі араласып кетсе, жаңа ұрпақ геномы пайда болады. Мұндай жағдай екі түрлі вирус бір торшаға кірсе ғана туады. Ген араласу әдісімен үзік геномды вирустарГеномды вирустар (мұндай бет жоқ) ғана будандасады. Онда екі вирустың геном кесінділері бір бірімен алмасады.

https://www.youtube.com/watch?v=X7rMnoUb2sQ

«Тыңдап отырған үштік» әдісі.

(топтық жұмыс)

1-топ. ДНҚ репарациясы

2-топ. ДНҚ рекомбинациясы

3-топ. ДНҚ репликациясы

Дескриптор:

Берілген материалдар бойынша топтар моделдеу жұмысын жасайды.

Тақырыптың түсініктілігі, көрнекі түрде көркемделуі;

РЕФЛЕКСИЯ