Өсімдіктердегі заттардың тасымалдануы. Биология, 11 сынып, дидактикалық материал.
Апопласт
Өсімдіктің тамырымен су сіңіру екі жолмен жүреді:
• Белсенді сіңіру
• Пассивті сіңіру
Белсенді сіңіру кезінде су алдымен жасуша шырынына еніп, бір жасушадан екінші клеткаға өтеді. Протоплазма қатысатын қозғалыстың бұл түрі симпласт деп аталады.
Пассивті сіңіру кезінде су тамырдың апопластынан өтеді. Апопласт жолына жасуша қабырғасы мен жасушааралық кеңістік кіреді.
Апопласт және симпласт
Апопласт пен симпласт - бұл өсімдіктердегі судың тамырлы шаштан исилалармен тамырдың кортексі арқылы ксилема элементтеріне өтуін бастайтын өсімдіктер. Бұл бағдарлар бір уақытта немесе бөлек бағамдармен бөлек болуы мүмкін.
Апопласт пен симпластты және олардың арасындағы айырмашылықты егжей-тегжейлі қарастырайық.
Апопласт дегеніміз не?
Апопласт - бұл материал еркін таралатын жасушааралық кеңістіктен тұратын плазма мембранасының сыртындағы кеңістік. Ол өсімдік тіндерінде протоплазманы қамтымайды, бірақ өсімдіктің тірі емес бөліктерін, мысалы жасуша қабырғалары мен жасушааралық кеңістікті қамтиды.
Апопласт жолы
Апопласт жолында су тамырлы шаштан ксилемаға араласушы жасушалардың жасушалық қабырғалары арқылы тасымалданады. Апопластикалық бағытты эндодермалық жасушалардың каспариялық жолағы жауып тастайды. Демек, симпластикалық бағыт су мен иондарды кортекске жеткізу үшін қолданылады. Апопласт тірі емес компоненттерден тұратындықтан, апопластикалық бағыт тамырдың метаболикалық күйіне аз әсер етеді.
Симпласт дегеніміз не?
Симпластласт плазмоцематамен өзара байланысқан әр өсімдік жасушаларының цитоплазмасынан тұрады. Симпласт жасушааралық кеңістік пен жасуша қабырғасын қамтымайды, сондықтан өсімдік тінінің тірі компоненті болып саналады.
Симпласт жолы
Симпласт арқылы құрылған ион мен судың жолдары симпластикалық жол деп аталады. Бұл жол су ағынына тұрақтылықты ұсынады, өйткені тамыр жасушаларының селективті плазмалық мембранасы ион мен суды қабылдауды басқарады. Сонымен қатар, симпластика тамырдың метаболикалық күйіне әсер етеді. Симпластикалық бағыт екінші реттік өсімдіктегі эндодермадан тыс жүреді.
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?